این روزها حتما در شبکه های اجتماعی نام اختلال ADHD را شنیده اید؛ اما ممکن است با برخی از اصطلاحات جدیدتر هم مواجه شده باشید که برای توصیف فردی که همزمان اوتیسم و اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD) دارد، استفاده میشوند. اما این اختلال به چه معناست؟
اصطلاحات AuDHDیا گاهیAutiADHD در شبکههای اجتماعی به کار میروند، جایی که افراد تجربیات خود یا مشاهداتشان به عنوان پزشک را توصیف میکنند. ممکن است تعجبآور به نظر برسد که این دو شرایط میتوانند همزمان وجود داشته باشند، زیرا برخی از ویژگیها تقریباً متضاد به نظر میرسند. برای مثال، افراد اوتیستیک معمولاً روالهای ثابت دارند و ترجیح میدهند که برخی چیزها و شرایط ثابت بمانند، در حالی که افراد مبتلا به ADHD معمولاً از روالهای ثابت خسته میشوند و به خودجوشی و تازگی علاقه دارند. اما این دو شرایط اغلب با هم همپوشانی دارند و ترکیب این دو تشخیص میتواند منجر به نیازهای منحصر به فردی شود. در اینجا ۵ نکته مهم در مورد AuDHD وجود دارد که باید بدانید.
۱. داشتن هر دو شرایط یک دهه پیش ممکن نبود
تا سال ۲۰۱۳، "راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی" (DSM) – اجازه نمیداد که ADHD در فرد اوتیستیک تشخیص داده شود. نسخه پنجم این راهنما اولین نسخهای بود که اجازه تشخیص هر دو شرایط در یک فرد را میداد. بنابراین، افرادی که قبل از سال ۲۰۱۳ تشخیص داده و درمان شدهاند، معمولاً AuDHD را در نظر نمیگرفتند. در عوض، کودکان و بزرگسالان ممکن بود به شرطی که به نظر میرسید برجستهتر است یا تأثیر بیشتری بر زندگی روزمره دارد، "اختصاص" داده شوند.
۲. AuDHD بیشتر از آنچه فکر میکنید شایع است
حدود ۱٪ تا ۴٪ از جمعیت اوتیستیک هستند که آنها ممکن است در موقعیتهای اجتماعی و روابط به مشکل بخورند، روالهای ثابت را ترجیح دهند، تغییرات را طاقتفرسا ببینند و تکرار را آرامشبخش بدانند. آنها ممکن است حساسیتهای حسی خاصی داشته باشند. ADHDدر حدود ۵-۸٪ از کودکان و نوجوانان و ۲-۶٪ از بزرگسالان رخ میدهد. ویژگیهای آن میتواند شامل مشکلاتی در تمرکز توجه به صورت انعطافپذیر باشد که منجر به تعویق انداختن کارها، حواسپرتی و بینظمی میشود. افراد مبتلا به ADHD ممکن است سطح بالایی از فعالیت و تکانشگری داشته باشند.
مطالعات نشان میدهد که حدود ۴۰٪ از افرادی که ADHD دارند، همچنین معیارهای تشخیصی اوتیسم را نیز دارند و برعکس. همزمانی داشتن ویژگیها یا خصوصیات یکی از شرایط (بدون برآورده کردن کامل معیارهای تشخیصی) وقتی دیگری را دارید، حتی شایعتر است و ممکن است نزدیک به حدود ۸۰٪ باشد. بنابراین، بخش قابل توجهی از افراد اوتیستیک یا مبتلا به ADHD که معیارهای کامل برای شرایط دیگر را ندارند، احتمالاً برخی ویژگیها را خواهند داشت.
۳. ویژگیهای متضاد میتوانند ناراحتکننده باشند
افراد اوتیستیک عموماً نظم را ترجیح میدهند، در حالی که افراد مبتلا به ADHD اغلب در حفظ نظم مشکل دارند. افراد اوتیستیک معمولاً ترجیح میدهند یک کار را در یک زمان انجام دهند؛ افراد مبتلا به ADHD اغلب چندکار را بهطور همزمان انجام میدهند و درگیر فعالیتهای مختلف هستند. وقتی کسی هر دو شرایط را داشته باشد، ویژگیهای متضاد میتواند منجر به یک مبارزه داخلی شود.
برای مثال، وقتی نیاز دارید که وسایل خود را به شکلی خاص سازماندهی کنید ولی ویژگیهای ADHD باعث میشود که به طور مداوم این کار را انجام ندهید، این موضوع میتواند ناراحتکننده باشد.
ممکن است دورههایی از سازماندهی (وقتی ویژگیهای اوتیسم غالب هستند) و دورههایی از بینظمی( وقتی ویژگیهای ADHD غالب هستند و احساس ناراحتی از ناتوانی) در حفظ نظم وجود داشته باشد. ممکن است از همان روالها یا فعالیتها خسته شوید، اما هنگام تلاش برای تغییر به چیزی جدید دچار ناراحتی و اضطراب شوید.
علاقههای ویژه اوتیستیک (که اغلب همهگیر، طولانیمدت و اولویتدار نسبت به تماس اجتماعی هستند)، ممکن است در AuDHD به همان اندازه دوام نداشته باشند، یا بیشتر شبیه به علاقههای ADHD باشند (یک شیرجه عمیق به یک علاقه جدید که میتواند به سرعت از بین برود).
اوتیسم میتواند منجر به تحریک بیش از حد سریع از ورودیهای حسی از محیط مانند صداها، نور و بوها شود. ADHD با یک مغز کمتحریک مرتبط است، جایی که فشار شدید، تازگی و هیجان ممکن است برای عملکرد بهینه لازم باشد. برای برخی افراد، ویژگیهای متضاد ممکن است منجر به تعادل شوند که افراد بتوانند یک میانگین پیدا کنند (برای مثال، خانه آنها مرتب به نظر میرسد اما کمدها کمی به هم ریخته هستند). تحقیقات زیادی در مورد تجربه زندگی با این "تضاد ویژگی" در AuDHD وجود ندارد، اما مشاهدات بالینی وجود دارد.
۴. مشکلات سلامت روان و دیگر مشکلات بیشتر شایع هستند
تحقیقات در مورد سلامت روان در کودکان مبتلا به اوتیسم، ADHD یا AuDHD نشان میدهد که کودکان مبتلا به AuDHD دارای سطح بالاتری از مشکلات سلامت روان نسبت به اوتیسم یا ADHD به تنهایی هستند. این یافته با مطالعاتی که نشاندهنده مشکلات بالاتر سلامت روانی مانند افسردگی و اضطراب در AuDHD هستند، همخوانی دارد. همچنین مشکلات بیشتری در عملکرد روزمره در AuDHD نسبت به هر یک از شرایط به تنهایی وجود دارد.
بنابراین، در AuDHD یک اثر افزایشی از مشکلات بنیاد اجرایی که در هر دو اوتیسم و ADHD یافت میشود، وجود دارد. این مشکلات مربوط به چگونگی برنامهریزی و سازماندهی، تمرکز و کنترل تکانهها است. وقتی در این موارد مشکل داریم، میتواند تأثیر زیادی بر زندگی روزمره داشته باشد.
۵. دریافت درمان مناسب مهم است
درمانهای دارویی ADHD مبتنی بر شواهد و مؤثر هستند. مطالعات نشان میدهد درمان دارویی برای ADHD در افراد اوتیستیک نیز به بهبود علائم ADHD کمک میکند. اما داروهای ADHD ویژگیهای اوتیسم را کاهش نمیدهند و ممکن است حمایتهای دیگری نیز لازم باشد. درمانهای غیردارویی مانند درمانهای روانشناختی یا کاردرمانی در AuDHD کمتر مورد تحقیق قرار گرفتهاند اما احتمالاً مفید هستند. درمانهای مبتنی بر شواهد شامل آموزش روانی و درمانهای روانشناختی میشود. این ممکن است شامل درک نقاط قوت فرد، چگونگی تأثیر ویژگیها بر فرد و یادگیری حمایتها و تنظیمات مورد نیاز برای کمک به عملکرد بهتر باشد. والدین و مراقبان نیز به حمایت نیاز دارند. مطالعات نشان میدهند هنوز هم افراد ممکن است هنگام همزمان بروز این دو شرایط شناسایی نشوند. فرد در این وضعیت ممکن است احساس کند که نادرست فهم شده است یا که نمیتواند کاملاً با افرادی که فقط یک تشخیص اوتیسم یا ADHD دارند، ارتباط برقرار کند و مشکلات دیگری برایش وجود دارد. مهم است که اگر شما اوتیسم یا ADHD دارید، در نظر گرفته شود که آیا شرایط دیگری نیز وجود دارد، تا حمایت مناسب فراهم شود. اگر فقط یک قطعه از پازل شناخته شده باشد، احتمالاً فرد مشکلات ناشناختهای را به همراه درمان خواهد داشت. اگر شما اوتیسم یا ADHD دارید و مطمئن نیستید که آیا ممکن است AuDHD داشته باشید، بهتر است این موضوع را با متخصص بهداشت مشورت کنید.
منبع: sciencealert
نیایش احمدی _ خبرنگار تحریریه جوان قدس
نظر شما