بر اساس آخرین تحقیقات ملی، ۴۵.۹ درصد تغذیه انحصاری با شیرمادر در شهرها و تغذیه انحصاری با شیرمادر در روستاها ۵۰.۹ درصد است که ضرورت دارد با مداخلات و برنامه‌هایی اساسی در این راستا این رقم به ۷۰ درصد افزایش یابد.
در حال حاضر بیمارستان‌های دوستدار کودک سالم در کشور از ۱۱ بیمارستان در سال ۷۰ به ۵۶۸ بیمارستان طی سال ۱۴۰۰ رسیده، درحالی‌که براساس سیاست‌های راهبردی وزارت‌بهداشت و براساس ارزیابی‌ها می‌توان ۸۵ درصد بیمارستان‌های کشور را به بیمارستان دوستدار کودک سالم تبدیل کرد.
در حالیکه تغذیه با شیر مادر برای تحقق اهداف جهانی تغذیه از جمله بقا و سلامت انسانها، رشد اقتصادی و نیز پایداری محیط زیست، موضوعی کلیدی و حیاتی است. حمایت و ترویج تغذیه با شیر مادر به عنوان راه‌حل موثر و هزینه اثربخش برای ادامه زندگی، ارتقای وضعیت تغذیه، رشد و تکامل شیرخواران و کودکان خردسال، حفاظت از سلامت مادران و کمک به کودکان برای دستیابی به حداکثر ظرفیت خود حتی تا سنین بزرگسالی مستند شده است.
بدیهی است که ساعات و روزهای نخست عمر فرصتی کلیدی برای استقرار شیردهی و فراهم آوردن حمایت های مورد نیاز مادران برای موفقیت در شیردهی است. تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد و شروع تغذیه با شیر مادر طی ساعت اول زندگی برای جریان یافتن و استقرار تغذیه با شیر مادر، ادامه حیات و سلامت نوزادان، شیرخواران و کودکان اهمیت زیادی دارد.
هفته تغذیه با شیرمادر ۱۰ تا ۱۶ مرداد نامگذاری شده و عناوین آن شامل چهارشنبه ۱۰ مرداد، "نقش سیاست‌گذاران در بهبود وضعیت شیردهی"، پنج‌شنبه ۱۱ مرداد، "نقش پدران در شیردهی موفق"، جمعه ۱۲ مرداد "نقش روحانیون و گروه های مذهبی در حمایت از تغذیه با شیر مادر"، شنبه ۱۳ مرداد "نقش قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در حمایت از مادر و شیرخوار"، یکشنبه ۱۴ مرداد "نقش رسانه ها و فضاهای مجازی در آگاهی و مهارت مادران و خانواده ها"، دوشنبه ۱۵ مرداد "نقش گروه های مردمی در ترویج تغذیه با شیر مادر"، سه شنبه ۱۶ مرداد "نقش مدیران و کارفرمایان در حمایت از ترویج تغذیه با شیر مادر"، است.
همانطور که حسین فرشیدی؛ معاون بهداشت وزارت‌بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز پیش‌تر با اشاره به برگزاری هفته جهانی تغذیه با شیر مادر با شعار «حمایت همه جانبه ترویج تغذیه با شیر مادر برای همه»، گفت: با توجه به اهمیت تغذیه با شیر مادر در دین مبین اسلام و توصیه‌های دینی و بهبود شاخص‌های تغذیه انحصاری و تداوم تغذیه با شیر مادر تا ۲ سالگی در کاهش مرگ‌ومیر کودکان و ارتقای سلامت آنان، همگام با آژانس بین‌المللی ترویج تغذیه با شیر مادر وزارت‌بهداشت مطابق با روال هر سال با شعار حمایت همه‌جانبه ترویج تغذیه با شیر مادر برای همه، برنامه ترویج تغذیه با شیر مادر را مورد تاکید و حمایت قرار می‌دهد.
وی اظهار داشت: این شعار در راستای دستیابی به اهدافی همچون ارتقای آگاهی جامعه در خصوص چالش های موجود در حمایت از ترویج تغذیه با شیر مادر، توسعه بستر لازم جهت دسترسی برابر به تغذیه با شیر مادر به عنوان راهکار از بین بردن چالش ها در جهت حمایت از تغذیه با شیر مادر، جلب همراهی و حمایت افراد و سازمان ها جهت افزایش همکاری و حمایت آنان از تغذیه با شیر مادر و جلب حمایت و همکاری های مرتبط با تغذیه با شیر مادر با تمرکز بر گروه‌های آسیب پذیر و حمایت آنان از تغذیه با شیر مادر، مطرح شده است.
فرشیدی تاکید کرد: دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم‌پزشکی کشور براساس این اهداف و در قالب فعالیت‌های الزامی و پیشنهادی اقدام کنند.
برنامه‌های دانشگاه‌ها در هفته جهانی تغذیه با شیر مادر
فرشیدی، ابلاغ دستورالعمل اجرایی بزرگداشت هفته جهانی شیر مادر در راستای اهداف به شهرستان های تابعه، و ادارات مرتبط، برگزاری کارگاه و جلسات آموزشی مدیران و کلیه کارکنان بهداشتی و درمانی، مادران و خانواده‌های آنان، هماهنگی و مکاتبه با صدا و سیما به منظور پخش یا زیرنویس پیام های مشوق شیردهی در هفته مذکور و تاکید مجدد بر لزوم رعایت الزامات اجرای کد بین‌المللی جانشین شونده‌های شیر مادر از جمله منع نمایش دادن شیر مصنوعی در برنامه‌های تلویزیونی و پوشش خبری رویدادهای مرتبط، را از جمله فعالیت‌های الزامی دانشگاه های علوم پزشکی در هفته جهانی شیر مادر، برشمرد.
معاون وزیر بهداشت گفت: باید استفاده از فرصت‌های موجود در دانشگاه‌ها با هماهنگی سازمان‌ها و ادارات، به منظور آگاه کردن خانواده و افراد مرتبط در خصوص تغذیه با شیر مادر، هماهنگی و طرح موضوع در کارگروه سلامت و امنیت غذایی استان به منظور تبیین اهمیت اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و ترویج تغذیه با شیر مادر و پیگیری اجرای آن توسط سایر ادارات و سازمان ها، هماهنگی با معاونت های غذا و دارو و درمان به منظور نظارت گسترده بر اجرای کد بین‌المللی جانشین شونده‌های شیر مادر در داروخانه‌ها، مطب ها، بیمارستان‌ها و کلینیک های خصوصی و شناسایی چالش‌ها و مشکلات موجود در استفاده خودسرانه یا خارج از دستورالعمل شیر مصنوعی و طراحی اجرای مداخلات در راستای بهبود شاخص تغذیه انحصاری با شیر مادر، مورد تاکید قرار گیرد.
ضرورت تغذیه انحصاری با شیرمادر در ۶ ماه نخست زندگی
دکتر علیرضا مرندی؛ فوق تخصص کودکان افزود: تغذیه انحصاری با شیر مادر در ۶ ماه نخست تولد نیاز به مواد مغذی و انرژی لازم برای رشد و تکامل فیزیکی و عصبی کودکان را تامین می کند و اگر تغذیه با شیر مادر پس از ۶ ماهگی همراه با مصرف غذاهای کمکی سالم و کافی، ادامه داشته باشد همچنان به تامین انرژی و مواد مغذی با کیفیت بالا و نیز پیشگیری از سوء تغذیه(لاغری و چاقی) و تامین امنیت غذایی شیرخواران کمک می کند.
وی افزود: با وجود توصیه های سازمان جهانی بهداشت و یونیسف و انجمن پزشکان کودکان آمریکا، اروپا و سایر کشورهای صنعتی در مورد شروع تغذیه نوزادان با شیر مادر طی ساعت نخست تولید و تغذیه شیرخوار در ۶ ماه نخست به طور انحصاری با شیر مادر و سپس تداوم آن همراه با غذاهای کمکی سالم و کافی تا دو سال یا بیشتر، اینک که ۲۷ سال از نهضت جهانی ترویج تغذیه با شیر مادر می گذرد، فقط ۴۴ درصد شیرخواران در سطح جهان تغذیه با شیر مادر را طی ساعت نخست تولد آغاز می کنند، ۴۰ درصد آنان تا ۶ ماهگی به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می شوند و ۴۵ درصد نیز تا ۲ سالگی ادامه می‌دهند.
فقط ۴۴ درصد شیرخواران با شیر مادر را طی ساعت نخست تولد آغاز می‌کنند
دکتر مرندی ادامه داد: باتوجه به راه اندازی نهضت بیمارستان های دوستدار کودک در ایران از سال ۱۳۷۰ شواهد اساسی وجود دارد که اجرای ۱۰ اقدام، میزان های شیردهی را به طور قابل توجهی افزایش می دهد. این افزایش مرهون اجرای استانداردهای دوستدار کودک توسط تیم پزشکی عهده دار مراقبت مادران و نوزادان است.
وی ادامه داد: متخصصان کودکان، متخصص زنان، فوق تخصص نوزادان، پزشکان، ماماها، پرستاران و مشاورین شیردهی از اعضای فعال تیم سلامت برای حمایت از تغذیه با شیر مادر طی دوره قبل از تولد، زایمان، ساعات حساس اولیه پس از تولد در بیمارستان‌ها و سراسر دوران شیرخواری در مراکز بهداشتی، درمانی، مطب‌ها و جامعه هستند. باورها، دانش و مهارت تخصصی مدیریت شیردهی تک تک اعضای این تیم دستیابی به اهداف تغذیه موفق با شیر مادر را تحقق می‌بخشد.
به گفته این پزشک متخصص، ضروری است همراه با ارتقای دانش تئوری شیر مادر، آموزش عملی و کسب مهارت‌های شیردهی توسط کلیه کارکنان بهداشتی درمانی که عهده دار مراقبت‌های مادر و شیرخوار هستند از جمله پزشکان به منظور ارائه خدمات آموزشی به رده‌های پایین‌تر، خدمات تغذیه‌ای بهتر و رفع مشکلات شیردهی مادران مورد تاکید قرار گیرد.
نظر شما