لیلی نقولا، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه لبنان، در یادداشتی برای «المیادین» می‌نویسد: با وجود صحبت درباره ضرورت آتش‌بس و حمایت بین‌المللی از بیانیه سه‌جانبه رئیس‌جمهور آمریکا، رئیس‌جمهور مصر و امیر قطر که بر لزوم پایان هر چه سریع‌تر بحران غزه، دستیابی به آتش‌بس، انعقاد توافقنامه برای آزادی اسرا و تعیین زمان بازگشت به مذاکرات تأکید می‌کند، «اسرائیل» جنایت جدیدی را این بار در مدرسه «التابعین» غزه و هم‌زمان با اقامه نماز صبح مرتکب شد.
شکی نیست که اسرائیلی‌ها پس از آنکه منطقه را - با انجام سه عملیات بزرگ، یعنی بمباران «الحدیده» در یمن، ترور فرمانده مقاومت لبنان، «فؤاد شکر» در حومه جنوبی بیروت و ترور «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس، در تهران - در آستانه یک انفجار بزرگ قرار دادند، با ارتکاب دوباره قتل‌عام و جنایت، قصد دارند از فشارهایی که خواستار آتش‌بس است خلاص شوند.
نخست‌وزیر «اسرائیل» و اعضای دست راستی دولتش با عبور از خطوط قرمز در منطقه به دنبال دستیابی به اهداف زیر هستند:
سوءاستفاده از انتخابات آمریکا
نتانیاهو برای وادارکردن آمریکایی‌ها به همکاری با «اسرائیل» در جنگ علیه ایران، به دنبال سوءاستفاده از وضعیت دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا است که پس از اعلام عدم شرکت در انتخابات به دلیل شرایط روحی و سلامتی خود به یک «اردک لنگ» تبدیل شده است.
نتانیاهو می‌خواهد از فضای انتخاباتی پرشور در ایالات متحده که تحت‌تأثیر نسل‌کشی در غزه قرار گرفته است، سوءاستفاده کند، زیرا «حمایت از اسرائیل» یکی از شعارهای برجسته رقابت‌های انتخاباتی در سخنرانی‌های دو نامزدی است که بر اساس اصل «چه کسی برای اسرائیل بهتر است و چه کسی بیشتر از آن حمایت می‌کند» با هم رقابت می‌کنند.
کسب محبوبیت در «اسرائیل»
نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که سهم حزب لیکود پس از تشدید تنش‌ها در منطقه توسط نتانیاهو افزایش‌یافته است. در جدیدترین نظرسنجی درباره کرسی‌هایی که ممکن است هر حزب در انتخابات به خود اختصاص دهد، سهم حزب لیکود به ۲۸ کرسی افزایش‌یافته؛ درحالی‌که در نخستین ماه حوادث پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، این تعداد ۱۶ کرسی بود. بر اساس این نظرسنجی، سهم احزاب افراطی مذهبی نیز افزایش یافته است و این در حالی است که سهم مخالفان دولت در مقایسه با ۴۵ کرسی در آغاز جنگ غزه، به ۱۸ کرسی کاهش‌یافته.
دستیابی به تصویری از موفقیت
از طریق تشدید تنش، نتانیاهو به دنبال دستیابی به تصویری از یک دستاورد است که می‌تواند به‌موازات شکست‌های متعددی که «اسرائیل» در جریان حوادث ۷ اکتبر و پس از آن متحمل شد - به‌ویژه پس از شکست بزرگ در دستیابی به اهداف جنگ، ده ماه پس از شروع آن و ناتوانی در به‌زانودرآوردن مقاومت در غزه - به او اعتبار ببخشد.
در سایه استمرار جنگ فرسایشی در غزه، ارتش «اسرائیل» و جریان راست حاکم نیاز دارند تا قبل از صحبت در مورد توافق با حماس که به جنگ پایان می‌دهد، تصویری از دستاوردها را ارائه دهند.
بازگرداندن اعتبار و بازدارندگی منطقه‌ای
حوادث ۷ اکتبر و پس از آن نسل‌کشی در غزه، برای نخستین‌بار، ضعفی را که «اسرائیل» از نظر امنیتی، نظامی و اطلاعاتی دچار آن بود، آشکار کرد.
علاوه بر این، فعال‌سازی جبهه حمایت از غزه توسط حزب‌الله، هدف‌گیری روزانه پایگاه‌های نظامی «اسرائیل» و بروز نقص در «گنبد آهنین»، همگی فرسایش بازدارندگی «اسرائیل» را نمایاند و رژیم را در معرض خطراتی جدی قرارداد که از زمان «جنگ اعراب با اسرائیل» شاهد آن نبودیم.
بنابراین و باتوجه‌به موارد فوق می‌توان گفت که نتانیاهو و دولت راست افراطی در درجه اول علاقه‌ای به آتش‌بس ندارند، اما آنچه ممکن است برای رسیدن به آتش‌بس فشار بیاورد موارد زیر است:
نیاز آمریکا
ناکامی در دستیابی به آتش‌بس و توقف جنگ در غزه ممکن است شانس «کامالا هریس» برای رسیدن به کاخ سفید و توانایی حزب دموکرات برای تسلط بر کنگره در انتخابات ۴ نوامبر را تضعیف کند.
بنابراین، آمریکایی‌ها برای رسیدن به این آتش‌بس فشار خواهند آورد تا در برابر رأی‌دهندگان مردد و همچنین رأی‌دهندگان عرب و مسلمان ادعا کنند که دولت فعلی توانسته است جنگ را متوقف کند و در نتیجه صداهای مخالف در حزب دموکرات - که از «کامالا هریس» می‌خواهند تا موضع روشنی در مورد جنگ جاری در غزه و توقف نسل‌کشی اتخاذ کند - را خاموش کنند.
مهار پاسخ ایران
اگر دولت آمریکا برای ورود به یک جنگ بزرگ در منطقه علاقه‌ای نداشته باشد، اسرائیلی‌ها در خواهند یافت که بهتر است پاسخ ایران را مهار و از آن پیشگیری کنند؛ اگرچه ایران تأکید کرده است که پاسخ خواهد داد، اما نماینده این کشور در سازمان ملل با بیان اینکه دستیابی به آتش‌بس دائمی در غزه یک اولویت است و هر توافقی که حماس بپذیرد برای ایرانی‌ها قابل‌قبول خواهد بود، تأکید کرد: امیدواریم پاسخ ما به‌موقع و به‌گونه‌ای باشد که به آتش‌بس احتمالی آسیبی وارد نشود.
مسلم است که ایران به دنبال حفظ حاکمیت و امنیت خود و بازدارندگی در برابر «اسرائیل» به‌موازات تشدیدنشدن تنش در منطقه - در جهت رسیدن به جنگ بزرگی که نتانیاهو می‌خواهد - و توقف نسل‌کشی در غزه است؛ بنابراین، مراقب است اقدامی انجام ندهد که اسرائیلی‌ها بتوانند از آن برای رسیدن به اهداف خود سوءاستفاده کنند یا ایران را به برهم‌زدن توافق آتش‌بس متهم کنند.
نظر شما