در میان ادیان و مذاهب جهان، پدیده اربعین حسینی یکی از باشکوه‌ترین اعمال و مناسک دینی به شمار می رود که با خدمات انسانی گسترده و بی‌نظیر در طی آن، تفاوت‌های بزرگی را با دیگر مراسم مذهبی دنیا ایجاد کرده است.
بدیهی است تمام این تفاوت‌ها ریشه در تمایز و حقانیت و برجستگی دین خاتم و احیاگر آن یعنی امام حسین(ع) دارد و تربیت مکتبی و حسینی پیروان اهل‌بیت(ع) عامل اصلی بروز رفتارهای کم‌نظیر در خدمت‌رسانی به میلیون‌ها انسان از سراسر جهان دارد.
آنچه این رفتارهای انسانی متفاوت و شگفت‌انگیز را می‌سازد، اتکای آیین اربعین و پیاده‌روی آن بر بنیان مسئله زیارت است. زیارت اربعین و تجدید عهد با امام معصوم، محور تمامی این شعائر است که نباید از نظر دور داشت. در این میان شاید برخی ادعا کنند در جهان امروز حرکت‌های مشابه با اربعین در میان ملل وجود دارد اما آنچه اربعین را متمایز می‌کند، استواری آن بر حقانیت و معارف زیارت است.
طبیعی است تمام مراسم دینی در ادیان و مذاهب مختلف بر یک عقیده نزد پیروان آن استوار است، اما آنچه می‌تواند باورهای دینی را عمومی و جهانی و قابل فهم برای ملت‌ها نماید، اتصال آن به خصایص قابل درک انسانی یا فطری است.
همچنان که جریان‌ها و سازمان‌های ترویج دهنده شهوت و اباحه‌گری در قالب هنر و موسیقی و فیلم در دنیا با استفاده از خصلت‌های بدنی مشترک نزد همه انسان‌ها، انگیزه‌های خود را فراگیر و جهانی می‌کنند، جریان‌های دینی و معتقد به اصلاح و پاکی و سعادت بشریت می‌توانند و تلاش می‌کنند با اتکا به فطرت مشترک میان تمامی انسان‌ها پیام خود را در جهان منتشر کنند.
مسئله آگاهی در برابر غفلت، امروزه دنیا را به دو اردوگاه مهم تقسیم کرده است. عدالت در برابر ظلم، جهان را به روشنی دو قسمت کرده است که اتفاقات جاری در غزه و واکنش‌های جهانی به آن، نمونه بارزی از این وضعیت است.
در این راستا حرکت میلیونی اربعین بی‌شک در سپهر ادیان و مذاهب جهان بلکه در میان رویدادهای فرهنگی و اجتماعی بشر یک جلوه بی‌نظیر و منحصر به فرد است که از غنای فراوانی در زمینه ارتباط با فطرت بشر بهره‌مند است و پیامی جهان‌شمول دارد. البته به‌طور طبیعی شعائر اربعین دارای روش و عواطف قوی درون مذهبی است و اساساً بدون شعائر خاص مذهبی امکان تداوم آن وجود ندارد و حقیقت عاشورا در طول تاریخ در قالب مناسک درون مذهبی به دست ما رسیده است، اما همزمان قابلیت درک توسط دیگر ملل و آزادی خواهان را نیز دارد.
در این زمینه بیانات رهبر فرزانه انقلاب در تبیین جایگاه اربعین در جهان اسلام و عرصه بین‌المللی خواندنی  و راهگشاست. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای می فرمایند: «یکی از مصادیق قوت را امروز دنیای اسلام دارد مشاهده می‌کند و آن، راهپیمایی اربعین است؛ وَ اَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّة. راهپیمایی اربعین قوت اسلام است، قوت حقیقت است، قوت جبهه‌ مقاومت اسلامی است که این ‌جور اجتماع عظیم میلیونی راه می‌افتند به سمت کربلا، به سمت حسین، به سمت قله و اوج افتخار فداکاری و شهادت که همه‌ آزادگان عالم باید از او درس بگیرند. از روز اول هم که اربعینی به وجود آمد، اهمیت اولین اربعین به همین اندازه بود. اهمیت اربعینِ اول این بود که رسانه‌ پُرقدرت عاشوراست».
رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره ظرفیت‌های اربعین یادآور می‌شوند: «امروز هم همین اتفاق دارد در دنیا می‌افتد. امروز هم در دنیای پیچیده‌ پُرتبلیغات و پُرهیاهویی که بر بشریت حاکم است، این حرکت اربعین، یک فریاد رسا و یک رسانه‌ بی‌همتاست».
به عبارت دیگر مسیر نجات‌بخش جوامع اسلامی به‌خصوص پیروان اهل بیت(ع) ارتباط وثیقی با مسئله زیارت و حرکت اربعین دارد. این دیدگاه بر اساس یک باور عمیق و عقیده صحیح استوار است که هرگونه اصلاح و نجات را با احیای انسان‌ها و فطرت‌ها ممکن می‌داند.
مصائب روزافزون جهان اسلام به‌خصوص شرایط فلسطین و غزه به‌صورت بی‌سابقه‌ای ضرورت اهتمام و تمسک به پیام عاشورا و اربعین را دو چندان ساخته است.