پس از شکل‌گیری پلیس افتخاری و استقبال چشمگیر مردم برای خدمت داوطلبانه در این تشکیلات نظامی به سراغ سردار دکتر «محمدتقی عصار» معاون نیروی انسانی نیروی انتظامی و سرهنگ اکرمی مدیرکل پلیس افتخاری ناجا رفتیم تا از چند و چون شکل گیری و برنامه‌های آتی این نهال نوبنیاد انتظامی بیشتر آگاه شویم.
شکل‌گیری پلیس افتخاری
معاون نیروی انسانی ناجا در ارتباط با چگونگی شکل گیری پلیس افتخاری می‌گوید: ناجا به منظور بهره گیری از مشارکتهای مردمی در راستای توسعه و تحکیم نظم و امنیت اجتماعی به سمت تشکیل پلیس افتخاری رفت؛ بر اساس این سیاست، افرادی که علاقه‌مند یاری رساندن به پلیس در جهت تحقق امنیت باشند در مأموریتهای ناجا پس از آموزشهای کاربردی در حوزه‌های گوناگون زیر مجموعه پلیس، به کار گماشته می‌شوند.
رویکرد پیشگیرانه پلیس افتخاری
این مقام ارشد ناجا با بیان اینکه فلسفه تشکیل و ساماندهی این نیروها در زمینه‌های فرهنگی- اجتماعی با رویکرد پیشگیرانه است، می‌گوید: با بهره گرفتن از ظرفیت گسترده مردم در بخشهای مختلف می‌توان امنیت را در جای جای کشور بهتر از گذشته ملموس کرد و حس امنیت را ارتقا بخشید. از این رو مردم پس از جذب و آموزش در قامت یک پلیس تحت مدیریت و حمایتهای ویژه ناجا به انجام مأموریتهای ابلاغی در دو سطح خواهند پرداخت.
سردار عصار می‌گوید: پلیس افتخاری در دو سطح بازوی توانمند پلیس خواهد بود؛ سطح اول از ۱۸ تا ۶۰ سال با حداقل مدرک دیپلم -یا اینکه دارای وجاهت خاص در جامعه باشند با دیدن آموزشهای لازم در ساختاری سخت افزارانه فعالیت خواهند نمود که در صورت لزوم تا سر حد عملیاتی شدن - درکنار نیروهای رسمی پلیس نیز پیش می‌رود و در کنار ماموران ناجا اقدامهای عملیاتی انجام می‌دهند. در این زمینه حتی امکان حمل سلاح-به شرط گذراندن دوره‌های ویژه- را دارند. پیش شرط بهره گیری از پلیسهای افتخاری سطح یک، احراز صلاحیت، آموزشهای دقیق و رتبه بندی و سطح‌بندی انتظامی است. پلیس سطح دو بدون محدودیت قشری و آماری در سطح نرم افزاری و فرهنگی، در قالب مشخص فعالیت خواهد کرد. این سطح از پلیس همان افراد معتمدی هستند که با گزارش دهی‌های منظم با رویکرد پیشگیری اجتماعی موجب بهبود سلامت جامعه و جلوگیری از رفتارهای مجرمانه خواهند شد.
مأموریتهای پلیس افتخاری
معاون نیروی انسانی ناجا در توضیح بیشتر نیروهای سطح یک پلیس افتخاری می‌گوید: نیروهای پلیس افتخاری از یونیفورم و لباس کاملا مشخص و متحدالشکل با نام و نشان ناجا و پلیس تخصصی با علایم شناسایی مشخص به انجام خدمت خواهند پرداخت و تا مرز شهادت مورد حمایت ناجا هستند.
سردار عصار در ارتباط با پاداش، مزایا، بیمه و دیگر حمایتهای متعدد مادی و معنوی از پلیس افتخاری می‌گوید: این افراد در گام نخست از نظام حمایتی قرار می‌گیرند؛ در این زمینه پرسنل پلیس افتخاری تحت پوشش انواع بیمه عمر، مسوولیت، حوادث و درمان هستند و در قبال مأموریتهای انجام شده با پرداخت پاداش به صورت نقدی مطابق عملکرد سازمانی مورد حمایت مادی و قضایی قرار خواهند گرفت.
معاون نیروی انسانی ناجا در ارتباط با مأموریتهای اخیر و آینده پلیس افتخاری می‌گوید: سه مأموریت عمده در طول سال ۹۳ با حضور پلیس افتخاری صورت گرفت که نتیجه عملکرد آنها در مقایسه با زمانی که این پلیس تعریف نشده بود بسیار چشمگیر بوده است.
مشارکت میدانی در برقراری نظم، آرامش و امنیت در جریان عزاداری‌های محرم و صفر امسال با به کارگیری بیش از۱۰ هزار پلیس افتخاری در قالب مأموریتهای مشخص در داخل هیأتهای عزاداری و سطح شهرهای کشور موجب شد امسال منظم‌ترین عزاداری‌ها با کمترین مشکلات ترافیکی و اجتماعی را داشته باشیم. همچنین در برگزاری شهرآورد پایتخت نیز ۵۰۰ نفر از پرسنل پلیس افتخاری یاریگر ناجا بودند و به جرأت می‌توان گفت امنیت و نظم شهرآورد امسال-با وجود برد یکی از تیمها - از کم نظیرترین نمونه‌ها در سالهای گذشته بود. در طرح دریا نیز با حضور گسترده پلیس افتخاری گام ارزشمندی در جهت برقراری امنیت برای مسافران تابستانی در دستور کار قرار گرفت و نه تنها شمار افراد غرق شده امسال نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشت، بلکه شمار سرقتهای خرد از مسافران نیز بشدت کاهش پیدا کرد و این نشان دهنده مؤثر بودن پلیس افتخاری است.
مردم، یاریگر پلیس در بحرانها
مدیرکل پلیس افتخاری ناجا نیز با بیان اینکه خدمت در پلیس افتخاری یک نذر فرهنگی است، در ارتباط با این بخش جدید ناجا می‌گوید: پیشتر فرهنگ‌یار، همیار پلیس، پلیس یار جوان و بازرس غیرمحسوس راهور در ناجا نقش آفرینی کرده بودند و بر اساس حضور مردم این نتیجه حاصل شد که در بحرانهای اجتماعی که مردم در آنها ورود پیدا کرده‌اند مشکلات بهتر حل شده و دستاوردهای ارزنده‌ای به دنبال داشته است.
سرهنگ محمدرضا اکرمی ادامه می‌دهد: بر همین اساس و مطابق تبصره ۳ ماده ۲۳ مصوب سال ۱۳۸۲ قانون استخدامی ناجا که سند بالادستی ما در شکل گیری پلیس افتخاری محسوب می‌شود، ستاد کل نیروهای مسلح در سال ۱۳۹۱ آیین نامه شکل‌گیری پلیس افتخاری را تدوین و به ناجا ابلاغ کرد و بر اساس آن هدایت ستادی در معاونت نیروی انسانی ناجا در دستور کار قرار گرفت و تاکنون ۸ دستورالعمل به عنوان رساله عملی پلیس افتخاری تدوین و ابلاغ شده است. سرانجام امسال این حرکت اجتماعی پلیس پا در میدان اجرا گذاشت.
مدیرکل پلیس افتخاری ناجا در ادامه می‌افزاید: شمار جذب داوطلبان مطابق معیارهای جغرافیا، جمعیت و جرم خواهد بود و اعتبارات لازم در جهت پاسخگویی به تلاشهای آنان در دستور کار قرار گرفته است و هم‌اکنون بیش از ۲۰ هزار نفر از مردم برای پوشیدن لباس پلیس افتخاری نام‌نویسی کرده‌اند که ۸۰ درصد داوطلبان مرد و ۲۰ درصد دیگر را بانوان تشکیل داده‌اند.
احتمال استخدام پلیسهای افتخاری
وی ادامه می‌دهد: افرادی که دارای استعداد و نبوغ خاص و یا مؤلفه‌های ویژه مورد نیاز پلیس باشند با طی کردن مراحل استخدامی و مطابق قانون در اولویت استخدامی ناجا قرار خواهند گرفت. البته این بدان معنا نیست که ناجا تعهدی برای جذب آنها دارد، زیرا جذب آنها برای مشارکت اجتماعی در جهت برقراری نظم و آرامش در جامعه خواهد بود و بی‌گمان انگیزه‌های آنها هم غیرمادی و در قالب وظیفه شرعی و ملی تعریف شده است. از این رو تمامی آحاد جامعه با هر جایگاه شغلی خصوصی و دولتی می‌توانند با احراز صلاحیت شغلی و تخصصی جذب پلیس افتخاری شوند. این افراد فاقد حقوق ثابت ماهیانه می‌باشند و فقط در قالب اهدای پاداش مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.
برقراری امنیت، تنها وظیفه پلیس نیست
مدیرکل پلیس افتخاری ناجا می‌گوید: از آنجا که امنیت یک مساله چند وجهی است نمی‌توان برقراری آن را صرفا وظیفه پلیس دانست و مشارکت مردم در انجام اعمال پیشگیرانه، اطلاع‌رسانی رفتارهای مجرمانه و مشارکت در برقراری نظم بسیار مهم و کلیدی است.
سرهنگ اکرمی در پایان با بیان اینکه کارکرد اعضا نباید به گونه‌ای باشد که به شغل اصلی آنها لطمه وارد کند، می‌گوید: پلیس افتخاری با اینکه می‌تواند از سلاح -با گذراندن دوره‌های آموزشی و تعهد به قوانین حمل سلاح - استفاده کند، اما به هیچ عنوان حق اعمال قانون به صورت انفرادی را ندارد و حتما باید تحت مدیریت پلیس تخصصی و در کنار نیروهای تشکیلاتی پلیس وارد عمل شود.
خبرنگار: حامد احمدی راد
نظر شما