بی تردید این عقیده که جهان و تاریخ بشر سرانجامی خوش دارد، ریشه‌ای الهی دارد؛ زیرا عقیده به خوش‌فرجامی تاریخ، نوعی آینده‌گویی است که تنها از خدا و خاندان وحی ساخته است و بس. ملاحظه آیاتی از قرآن که کاروان بزرگ آدمی را به آینده‌ای خوش و فرجامی دلپذیر نوید می‌دهد، این ادعا را تأیید می‌کند. موارد زیر نمونه‌ای ازاین آیات است:
1. حاکمیت توحید‌گرایان
هرچند ممکن است توحید‌گرایان در جدال میان یکتاپرستی و مرام بی‌دینی در اقلیت باشند و در گذر تاریخ، دچار نوعی شکست شوند و حاکمیت را به حریف وانهند، ولی پیش‌بینی قرآن در نگرش به آینده بشر، حاکی از پیروزی حتمی جبهه توحید در ستیز با جبهه باطل است، چنانکه فرمود: «براستی که اراده ما بر پیروزی پیامبران تعلق گرفته است، حقا آنان یاری شدگان و سپاه توحید، پیروز میدان خواهند بود». (صافات، آیات 171 تا 173.)
2. گسترش آیین حق‌پرستی
قرآن در برخی آیات از برقراری آیین یگانه‌پرستی و گسترش آن در جهان، خبر داده و به رغم تلاش ملحدان و دوگانه پرستان، پیروزی و گسترش حق را تخلف ناپذیر دانسته، می‌فرماید: «خداوند می‌خواهد حق را باکلمات خود تقویت، و ریشه کفر و کافران را قطع کند تا حق تثبیت شود و باطل از میان برود، هرچند مجرمان را خوش نیاید».( انفال، آیات 7 و8)
3. سنت وراثت زمین به صالحان
با اینکه بشر از سپیده دمان تاریخ شاهد نزاع و کشمکش میان حق و باطل است و همواره جابه‌جایی پیروزی میان حق‌طلبان و حق‌ستیزان را نظاره می‌کند، اما قرآن در نگرش تاریخی‌اش در مورد آینده جهان و انسان، بر این واقعیت شیرین گواهی می‌دهد که سر انجام، رنج‌ها، مرارت‌ها و اسارت‌ها پایان می‌پذیرد و جهان از لوث وجود ناپاکان پاک خواهد شد و به دست بندگان صالح خدا خواهد افتاد، چنانکه فرمود: «ما در کتاب آسمانی زبور پس از ذکر، چنین مرقوم داشتیم که درآینده صالحان وارثان زمین خواهند بود».(انبیاء، آیه105)
4. گسترش امنیت در جهان
قرآن کریم در اشاره به فرجام خوش تاریخ، این واقعیت شیرین را چنین گزارش کرده است که سرانجام، خداوند بزرگ آیینی را که برای بندگان خود می‌پسندد، در زمین مستقر خواهد کرد. در آن روز است که امنیتی فراگیر، سراسر جهان را دربر می‌گیرد و حق‌پرستان، بی هیچ بیم و هراسی و دور از هرگونه شرک و دو گانه پرستی، یگانه معبود خویش را می‌پرستند. این همان است که فرمود: «خدا به آنان که ایمان آورده و کارهایی شایسته کرده‌اند، وعده داده است که آنان را در این سرزمین، جانشین خود قرار دهد همان گونه که پیشینیان را جانشین کرد، و آن دینی را که برایشان پسندیده است، به سودشان استقرار بخشد و بیمشان را به ایمنی مبدل گرداند».
(نور ، آیه 55)
اکنون پس از آشنایی با نویدهای قرآن که طی اخبار غیبی، از سر انجام خوش تاریخ خبر داده است، این پرسش در ذهن آدمی نقش می‌بندد و او را در یافتن پاسخ به این پرسش به پرس‌وجو وامی‌دارد که آیا تا کنون نویدهای قرآن از سر انجام تاریخ، جامه عمل پوشیده است، وگر نه، کدامین هنگام حق با همه تجلیاتش جلوه‌گر و باطل نابود خواهد شد؟ کدامین هنگام است که یگانه پرستی و حق‌گرایی بر شرک و باطل‌گرایی غلبه خواهد کرد؟ و آن زمان چه زمانی است که صالحان صلح آفرین، زعامت جامعه را به دست می‌گیرند و صلح و امنیت را به جامعه بشری هدیه خواهند کرد؟
آن گاه که در حل این معمای وحیانی به سخنان خاندان وحی مراجعه می‌کنیم و پاسخ این پرسش را از آنان جویا می‌شویم، آنان عصر ظهور و زمان فرج را زمان تحقق این نویدها دانسته‌اند؛ زیرا در گاه فرج است که دولت‌های باطل افول می‌کنند (بحار الأنوار، ج51، ص62) و یگانه دولت قدسی استقرار می‌یابد. (مجمع البیان، ج5، ص45) در آن زمان است که بند اسارت‌ها می‌گسلد. (همان، ج51، ص75) و امنیت، عدالت (محمد بن ابراهيم، الغیبه، ص165) و صلحی فراگیر در جهان بر قرار می‌گردد. (همان، ج51، ص68 و 70)
* مدرس دانشگاه و پژوهشگر بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی
نظر شما