به گزارش قدس آنلاین به نقل از تبیان ، مومنان کسانی هستند که به دلیل ایمان به خدا و ایمان به رحمت، فضل و احسان الهی در زندگی خویش چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی، چه در بعد  مادی و چه در بعد معنوی یأس و ناامیدی به خود راه نمی دهند بلکه همواره امیدوارانه زندگی می کنند و اگر ناملایمات، مصائب و شکست هایی برای آنها پیش آید این شکست ها را پلی برای پیروزی قرار می دهند و اگر در شرایط سخت ظلمانی قرار گیرند چون مایوس نیستند انتظار پایان شب سیاه و ظهور روشنی صبح را دارند و خود را برای استقبال از ظهور صبح و بهره برداری از آن آماده می کنند . مخصوصا اگر مشاهده کنند عده ای سست ایمان بر اثر مشاهده برخی شرایط از دین الهی برمی گردند یأس به خودشان راه نمی دهند.
امید تا آن اندازه در اسلام مهم شمرده شده است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله می فرماید: امید، رحمت خدا برای امت من است و اگر امید نباشد هیچ مادری فرزندش را شیر نمی دهد و هیچ درخت کاری اقدام به غرس درخت نمی کند.
از این سخن معلوم می شود، بدون امید انجام هیچ کاری ممکن نیست. با اینکه مادر به فرزند به عنوان شیرة  جان می نگرد اما اگر امید به آینده نباشد از فرزند خود شیر را که عامل حیات اوست دریغ می دارد.

رابطه دعا با امید:

خداوند متعال، مبداء رحمت است و صفت امید،در ذات اوست و هرگز بندگان خود را از رحمت خود مأیوس نمی کند، مگر آنکه دیگران خودشان را از أنوار لطف او محروم سازند و این چیزی جز کفر نیست

یکی از عوامل رشد امید در انسان این است که او خود را مورد حمایت افراد عالی مقام در جایگاههای مادّی و معنوی بداند، تا در شرایط نامساعد زندگی، به آنها تکیه نماید، دعا انسان را به عالیترین مقام هستی متصل میگرداند که آرامش  روح را به انسان هدیه میدهد و لذا در قرآن نیز انسانها را به این اصل مهم متوجه نموده که خداوند بهترین و نزدیکترین تکیه گاه است که میتوان بوسیله دعا به او تکیه نمود :
«وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ... » «و هنگامی که بندگان من از تو در باره من سوال کنند (بگو) من نزدیکم! دعای دعا کننده را به هنگامی که مرا می خواند پاسخ می گویم...» (بقره/ 186)
از طرفی نیز انبیاء الهی و فرشتگان برای مومنان دعا نموده و از خداوند طلب مغفرت میکنند که موجب افزایش امید میگردد: «الَّذِینَ یَحْمِلُونَ الْعَرْش ..یَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا وَسِعْتَ کُلَّ شَیْ ءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً فَاغْفِرْ لِلَّذِینَ تابُوا وَ اتَّبَعُوا سَبِیلَک ..» « فرشتگانی که حاملان عرشند.. برای مومنان استغفار می کنند (و میگویند:) پروردگارا! رحمت و علم تو همه چیز را فراگرفته است پس کسانی را که توبه کرده و راه تو را پیروی می کنند بیامرز..» (غافر/ 7)

رابطه کوشش با امیدواری:

یکی از شرایط امیدواری، تلاش و کوشش در کارهاست، چرا که اگر انسان امید چیزی را دارد باید خود را برای استقبال از آن آماده کند و اگر اثری در عمل او نمایان نباشد، در واقع مدعی دروغینی بیش نیست:
«..فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً..» «پس هر که به لقای پروردگارش امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد» (کهف/ 110)

موانع امیدواری:

1- کفر:

مانع دیگری که سر راه امید قرار دارد کفر است، چون خداوند متعال، مبداء رحمت است و صفت امید،در ذات اوست و هرگز بندگان خود را از رحمت خود مأیوس نمی کند، مگر آنکه دیگران خودشان را از أنوار لطف او محروم سازند و این چیزی جز کفر نیست.

2-گمراهی:

یکی از موانعی که از امیدوار شدن افراد جلوگیری مینماید گمراهی میباشد زیرا وقتی انسان بکلّی از راه حقّ منحرف و گمراه گشت، امیدی برای هدایت و رسیدن برحمت و درک فیوضات إلهی پیدا نخواهد کرد

3-وقوع مشکلات:

یکی از موانع امیدواری،بروز مشکلات میباشد، چرا که انسانهای تربیت نشده که قلبشان، نور معرفت الهی را درک نکرده، به هنگام پشت کردن دنیا مایوس می گردند.

ممنوعیّت نا امیدی از رحمت الهی:

گناهان مومن با مبتلا شدن او به بلایا، بخشیده میشود و این باعث میشود که فرد با امید بیشتری به سوی سعادت گام بردارد: امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «هیچ مومنی نیست مگر اینکه در بدنش دردی وجود دارد که تا زمان مرگ همراه اوست، که آن درد کفارّ   گناهان او میباشد

یکی از تدابیری که قرآن در این زمینه بکار گرفته این است که هم   انسانها را از نا امیدی منع نموده و به رحمت خداوند امیدوار کرده است: «...قُلْ یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی  أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً... » (زمر/ 53)
«بگو: ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است »
با توجه به اینکه "قنوط" به معنی مایوس شدن از خیر  است به تنهایی دلیل بر این است که گنهکاران نباید از " لطف الهی" نومید گردند. (مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه، ج 19، ص  499)

امید به آینده با جبران گناهان

برنامه دیگری که در دین برای امیدوار کردن انسان در نظر گرفته شده این است که مومن با مبتلا شدن به مصیبت ها از ناحیه خداوند، خطاهای خود را جبران نموده و لذا با امید و احساس امنیّت  بیشتری با آینده روبه رو میگردد، بنابر روایات متعدد، گناهان مومن با مبتلا شدن او به بلایا، بخشیده میشود و این باعث میشود که فرد با امید بیشتری به سوی سعادت گام بردارد: امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «هیچ مومنی نیست مگر اینکه در بدنش دردی وجود دارد که تا زمان مرگ همراه اوست، که آن درد کفارّ   گناهان او میباشد.» (مجلسی ،محمد باقر؛ بحارالأنوار ، ج  64 ص  242 ح 73)

منابع: 
سایت معارف قرآن 
مقاله ای از آیت الله جوادی آملی 
مقاله ای از محمد موذنی