به گزارش قدس آنلاین به نقل از آرمان ، بر اساس اصل ۱۱۰ قانون اساسی مقام معظم رهبری اختیار ابلاغ سیاست‌های کلی نظام را برعهده دارند، در ماده یک این قانون آمده است:«تعیین سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام. » ازجمله وظایف و اختیارات مقام معظم رهبری است.» چند روز پیش نیز مقام معظم رهبری سیاست کلی انتخابات را در ۱۸ بند ابلاغ نمودند که بر اساس بخش ۵ بند ۱۰ ابلاغیه ایشان بر «تعریف و اعلام معیارها وشرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر ومدبر بودن نامزدهای ریاست‌جمهوری توسط شورای نگهبان» تاکید شده است. تعریف رجل سیاسی البته از ابتدای انقلاب تا به امروز یکی از چالش برانگیزترین بحث‌های حقوقی و سیاسی است. هیچگاه درطول انتخابات‌های اخیر مقامات نظارتی اعلام نکردند که مقصود قانون از کلمه رجل سیاسی «مرد» است البته هیچگاه هم در انتخابات ریاست‌جمهوری با وجود ثبت نام زنان، تایید صلاحیت نشدند. به نظر می‌رسد با ابلاغ سیاست‌های کلی می‌توان در آینده در این مسیر گام برداشت.
تعریف رجل سیاسی
سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد:«براساس ابلاغیه مقام معظم رهبری وظیفه شورای نگهبان است که تدوین و تصویب شرایط و معیارهای اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی که مربوط به رجل سیاسی - مذهبی است را پیگیری کند» عباسعلی کدخدایی درباره تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزدهای ریاست‌جمهوری براساس ابلاغیه مقام معظم رهبری درباره سیاست‌های کلی انتخابات، گفت: از بخش ۵ بند ۱۰ ابلاغیه ایشان استنباط می‌شود این وظیفه شورای نگهبان است که تدوین و تصویب شرایط و معیارهای اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی را انجام و اعلام کند تا در زمان بررسی صلاحیت‌ها مدنظر قرار گیرد. وی درباره اقدامات انجام شده شورای نگهبان برای تعریف و اعلام معیارهای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی نامزدهای ریاست‌جمهوری افزود: سیاست‌های کلی انتخابات تازه ابلاغ شده است، این موضوع را در آینده در دستورکار قرار می‌دهیم، بررسی و اعلام نتیجه خواهیم کرد. کدخدایی درباره نحوه نظارت شورای نگهبان در بررسی صلاحیت نامزدها، ابطال آرا و استفاده از فناوری‌های نوین در جهت شفافیت و سرعت بیشتر انتخابات نیز اظهارکرد: در کل وقتی پیش نویس قانون به مجلس برود و تصویب شود، شورای نگهبان هم حسب سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری درباره همه بندها اعلام نظر می‌کند.
لزوم تعریف و تعیین مصادیق رجل سیاسی
در این راستا نعمت احمدی، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری به «آرمان امروز» گفت: در اصل ۱۱۵ قانون اساسی آمده رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر انتخاب شود ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن نیت و امانت و تقوا، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی یاران و مذهب رسمی کشور. در این اصل اما صراحتا اعلام نشده که منظور از «رجل سیاسی» چیست؟ وی ادامه داد: در این اصل نیامده است که رجل سیاسی حتما باید مرد باشد و زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه از شمول این اصل خارج هستند. وی اظهار داشت: در یازده دوره انتخابات ریاست‌جمهوری از ابتدای انقلاب تاکنون، چندین زن برای رقابت در عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری نام‌نویسی کردند اما تایید صلاحیت نشدند این در حالی است که در مجلس خبرگان قانون اساسی «خانم منیره گرجی» عضویت داشتند و حتی در دوره‌های بعد برای شرکت در خبرگان منع نشدند. علاوه بر این در انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز زنان بسیاری ثبت نام کرده و به پارلمان راه یافته‌اند اما در انتخابات ریاست‌جمهوری با اینکه رسما تصریح نشده است اما هیچ زنی تاکنون تایید صلاحیت نشده و نتوانسته خود را وارد رقابت انتخاباتی کند و این امر مستلزم توجه جدی است. وی در ادامه گفت: اینکه به دلیل تعریف مصادیق بندهای تصریح شده در«سیاست‌های کلی انتخابات» ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری، شورای نگهبان قصد دارد تکلیف «رجل سیاسی» را مشخص کند جای بسی خوشحالی دارد چرا که ابهام در این اصل به‌شدت احساس می‌شود و شورای نگهبان باید در راستای تعیین مصادیق «رجل سیاسی» نظر تفسیری خود را ارائه دهد که اولا منظور از رجل سیاسی چیست و آیا جنیست در تعریف این اصل لحاظ می‌شود یا خیر؟ دوم اینکه مصادیق مورد نظر در تعریف این اصل چیست و چه اوصافی را شامل می‌شود، اوصاف ظاهری مانند سن یا اوصاف باطنی، چرا که در یازده دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، اگر نگاهی به مجموع افرادی که تایید صلاحیت شده و «رجل سیاسی» تشخیص داده شدند، بیاندازیم می‌بینیم که یک الگوی واحد ارائه نشده است و این ابهامات تا حدی است که اخیرا آیت ا... دری نجف‌آبادی عضو هیات رئیسه خبرگان رهبری و نماینده ولی فقیه در استان مرکزی نقل کردند که « به آیت‌ا... جنتی گفتم آقا چرا فلانی را به عنوان رجل سیاسی و مذهبی قبول کردید؟» این یعنی یک تعریف روشن از این واژه وجود ندارد و مثلا احمدی‌نژاد رجل سیاسی می‌شود و یکی دیگر در همان سطح نه. اینجاست که باید مصداق این اصل را تعریف و تبیین کرد و باید مشخص شود که در تعریف این مفهوم سوابق تحصیلاتی، سوابق مدیریتی و اجرایی، سن، تجربه و غیره چگونه تعریف و اولویت‌بندی می‌شوند.
نظر شما