قدس آنلاین - چندی پیش هم خیابان ۱۶ آذر پایتخت شاهد آتش‌سوزی خوابگاه دانشجویی دانشگاه تهران بود؛ حادثه‌ای که خسارت جانی نداشت اما خسارت روانی، حتماً. پدر و مادرهایی که پاره تنشان در خوابگاه دانشجویی بودند، ساعات سختی را سپری کردند. اگرچه این مورد، آتش‌سوزی مختصر بود اما آژیر هشداری است که به «ایمن‌سازی» و «مقاوم‌سازی» بناهای دانشگاهی بیشتر توجه شود؛ بویژه بناهای قدیمی که تعدادشان در بین ساختمان‌های دانشگاهی کم نیست.
طبق آمارهای وزارت علوم، حدود ۹۳۱ ساختمان با زیربنایی بالغ بر ۳ میلیون و ۳۱۵ هزار و ۱۸۱ متر مربع نیاز به مقاوم‌سازی دارند که از میان، ۵۰ ساختمان با توجه به قدمتشان، میراثی هستند؛ ساختمان‌هایی که به گفته معاون اداری مالی وزیر علوم، در اولویت بازسازی قرار دارند؛ اولویتی که مسؤولان از ضرورت آن سخن می‌گویند اما با جیب خالی هم نمی‌توان میخ مقاوم‌سازی را بر پیکر فرسوده دانشگاه‌ها کوبید.
اگر تأسیسات دانشگاه‌های بزرگ کشور نوسازی و بهسازی نشوند، این مراکز دچار بحران خواهند شد. این در حالی است که بسیاری از دانشگاه‌های قدیمی علاوه بر مشکلات فرسودگی ساختمان‌ها با فرسودگی تأسیسات زیربنایی مانند لوله‌کشی‌های آب، خطوط انتقال برق و سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی دست و پنجه نرم می‌کنند. آتش‌سوزی اخیر در خوابگاه دانشگاه تهران هم به دلیل اتصالات برقی بود. اکنون ۷۰ درصد ساختمان‌های دانشگاه تهران فرسوده است اما تأمین بودجه برای این میزان فضای فیزیکی بسیار سخت است. با توجه به تنزل جایگاه بودجه‌ای در لایحه بودجه ۹۶ برای دانشگاه‌ها، این وضعیت سخت‌تر هم شده است. به گفته حسین گلدان‌ساز، معاون اداری و مالی دانشگاه تهران، با بودجه‌های فعلی دانشگاه نمی‌توان ساختمان‌های فرسوده را تعمیر و تجهیز کرد و برای این موضوع باید حمایت‌های مالی از منابع دولتی و خصوصی تأمین شود.
ساختمان‌های پیرِ دانشگاهی
دکتر محمدعلی زلفی‌گل، رئیس پیشین دانشگاه بوعلی‌سینا همدان که دانشگاهی با عمر بیش از ۴۰ ساله است، به خبرنگار ما می‌گوید: وزارت علوم همواره در پی مقاوم‌سازی بناهای دانشگاه‌های بوده و اولویت‌هایی را برای این موضوع مشخص کرده است. به گفته او، بیشتر ساختمان‌های دانشگاه بوعلی سینا نوساز هستند و دانشگاه علوم آن هم که از اوایل انقلاب ساخته شده، بنایی مقاوم و مهندسی‌ساز است.
به باور زلفی‌گل، دانشگاه‌های قدیمی همچون دانشگاه تهران مشکلاتی دارند؛ بویژه اینکه از نظر تکنولوژی ساخت باید حتماً مورد رسیدگی قرار گیرند.او می‌گوید: بودجه وزارت علوم برای مقاوم‌سازی و بهسازی بناهای فرسوده دانشگاهی جوابگو نیست؛ بویژه اینکه خوابگاه‌های دانشجویی هم مشکل دارند. بار سنگینی روی دوش مدیریت دانشگاه‌ها قرار دارد که هم به مقاوم‌سازی بناهای خوابگاهی بپردازند و هم نوسازی بناهای آموزشی.
جایی برای امیدواری
محمدمهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، در پاسخ به این پرسش که با توجه به تنزل بودجه‌ای آموزش عالی در لایحه بودجه ۹۶، مقاوم‌سازی بناهای قدیمی دانشگاه‌ها برای سال آینده محقق خواهد شد، به خبرنگار ما می‌گوید: متأسفانه با آنچه که در لایحه بودجه هست، چندان امیدواری به این ماجرا نیست. اما کمیسیون آموزش پیشنهادی را به صحن علنی مجلس داده که در صورت موافقت، بودجه خوبی برای آموزش عالی تصویب خواهد شد.
او ادامه می‌دهد: ما به عنوان اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس وظیفه داشتیم که برای دانشگاه‌ها خلق درآمد کنیم و بر اساس آن، محل هزینه‌ای را در وزارت علوم برای نوسازی، بهسازی و بازسازی فضاهای آموزشی و پژوهشی قرار دهیم.
زاهدی با بیان اینکه برای بهسازی و نوسازی خوابگاه‌ها از محل صندوق رفاه می‌توان کمک گرفت اما ساختمان‌های آموزشی و پژوهشی نیاز به بودجه‌ای برای بهسازی و نوسازی دارند، خاطرنشان می‌کند: صندوق رفاه برای سال آینده وضعیت بودجه‌ای خوبی دارد.
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس تأکید می‌کند: کمیسیون پیشنهادی را به صحن علنی مجلس داده که محل درآمدی حداقل ۵۰۰ میلیارد تومانی را برای هزینه در بخش عمرانی دانشگاه‌ها برای بهسازی و مقاوم‌سازی پیش‌بینی کرده است که در صورت تصویب، امیدواریم اختصاص یابد.
نظر شما