قدس آنلاین - وقتی عبارت تشکیل حکومت اسلامی از زبان بنیانگذار فقید انقلاب اسلامی شنیده شد، پرسشها رنگ دیگری به خود گرفت و عمده آن، کنجکاوی از برنامه روحانیت برای اداره جامعه بود. با اوجگیری مبارزات و حضور تکنوکراتها در کنار رهبری نهضت، این تصور به وجود آمد که قرار است اداره کشور به این افراد واگذار شود.
پیروزی انقلاب و حضور اعضای تشکیل دهنده دولت موقت این زمزمه را قویتر کرد و با حذف این افراد و سپرده شدن کار به انقلابیون و روحانیون انقلابی، این سؤال به وجود آمد که آیا اهل علم و مذهب میتوانند از پس اداره حکومت برآیند یا نه؟
شاید خیلیها آرزوی شکست روحانیت در مناصب دولتی را داشتند، اما نمونههای موفق مدیریت روحانیون انقلابی، رؤیای آنها را به یأس تبدیل کرد. انتصاب مرحوم آیتالله عباس واعظ طبسی به تولیت آستان قدس رضوی که از نخستین انتصابهای امام راحل و انقلاب اسلامی به شمار میرود، در همین قاعده تعریف میشود.
آیتالله طبسی را میتوان نمونه ای از مدیریت روحانیون انقلابی توسعهگرا و اجرایی دانست. او عالمی مبارز بود که دوشادوش آیتالله سید علی خامنهای و شهید هاشمینژاد، جریان انقلابی مشهد مقدس را گام به گام به سمت پیروزی هدایت کرد. فعالیتهای انقلابی و حسابشده این سه مجاهد مبارز به گونهای بود که از روشنفکران و ادیبان و دانشگاهیان تا فضلای حوزه و قشر متدین و مردم کوچه و بازار مشهدالرضا، درگیر مبارزات علیه رژیم ستمشاهی شدند و با هدایت و نظارت آنها، انقلاب در مشهد نیز همچون سایر نقاط کشور همه قشرها را دربرگرفت.
استفاده این سه مجاهد فیسبیلالله از تمامی ابزارهای تبلیغی چون کلاس درس، منبر، مسجد، هیأت و محافل روضه و وعظ، دانشگاه و مجامع ادبی، چتر گستردهای را بر سر شیفتگان انقلاب اسلامی که از خودکامگی و دینستیزی پهلوی در رنج بودند، برافراشته کرد.
در این میان آیتالله واعظ طبسی همچون آیتالله خامنهای و شهید هاشمینژاد، با کلاسهای درسی که در حوزهها و مدرسههای علمیه مشهد داشت، این قشر را به خود جلب کرد و حرکت انقلابی مردم مشهد با محوریت این سه مبارز، به نتیجه مطلوب رسید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی آیتالله واعظ طبسی به حکم امام خمینی (قدسسره) مسؤولیت سنگین تولیت آستان قدس رضوی و نمایندگی ولیفقیه در استان خراسان بزرگ را عهدهدار شد. مدیریت عالی حوزه علمیه خراسان نیز بخش دیگری از فعالیت اثرگذار وی در ایرانِ پس از انقلاب بود. در این میان آنچه روی سخن ماست، شخصیت انقلابی و مدیریت طراز نظام اسلامی است که به غربگراها ثابت کرد فقها و روحانیون همچون عرصه فقاهت و علم و دانش، با اشرافی که بر امور حکومت دینی دارند، تبحر لازم در بحث مدیریت را نیز دارا هستند و در این رابطه نباید فقط چشم به متدهای غربی و صرفاً دانشگاهی دوخت.
اکنون یک سال از ارتحال این مرد بزرگ میگذرد و در این مدت به کرات از تلاشها و باقیاتالصالحات او گفته شده است. از توسعه چندین برابری صحنها و رواقهای حرم، از ساماندهی موقوفات و درآمدزایی آنها در جهت توسعه خدمترسانی به زائران، از رویکرد فرهنگی و علمی ایشان و تأسیس مؤسسهها و نهادهای معتبر فرهنگی، هنری، پژوهشی و علمی که تنها گوشهای از آنها ایجاد دو دانشگاه طراز اول ملی و بینالمللی در آستان قدس رضوی است.
آیتالله طبسی اما خصوصیت دیگری نیز داشت که در کنار مدیریت و علم او، شخصیتی کامل از وی میسازد. او هیچگاه بر سر اصول انقلاب معامله نمیکرد و با وجود تمام رفاقتها و علاقهای که به افراد مختلف داشت اما بی پروا و صریح در مقابل کجرویها میایستاد.
بارزترین این صراحت لهجه و دفاع بیپروا از اصول و آرمانها انقلاب را در روزهای غبارآلود فتنه ۸۸ میتوان مشاهده کرد. روزهایی که بسیاری از خواص عمداً یا سهواً و بعضاً به خاطر برخی ملاحظات، سکوت را بر دفاع از حریم ولایت ترجیح دادند، تولیت فقید آستان قدس رضوی بدون هیچگونه تعارف و ملاحظهای، فتنه و فتنهگران را محکوم کرد.
حضور ولی امر مسلمین جهان در تشییع پیکر این فقید سعید و شهادت به «جز خیر و خوبی ندیدن از او» گواه این مدعاست که آیت الله واعظ طبسی تا پای جان مطیع ولی امر در ذهن و عمل بود.
رهبر انقلاب در جمع اعضای مجلس خبرگان رهبری درباره شخصیت آیت الله طبسی فرمودند: «مرحوم آقای طبسی (رحمة الله علیه) که سوابق مبارزاتی ایشان در دوران اختناق، بعد [هم] خدمات ایشان در آستان قدس و در مجموعه مسائل انقلاب، برای اغلب افراد شما روشن است؛ منتها یک برجستگیهایی هست که این برجستگیها را نمی شود انسان ندیده بگیرد؛ رحمت خدا بر این مرد بزرگ و برادر عزیز ما. ایشان در حسّاسترین مواقع، جایگاه انقلابی خودش را بهطور واضحی ظاهر کرد و حفظ کرد و بر آن اصرار ورزید و تصریح کرد. مرحوم آقای طبسی در فتنهی سال ۸۸ همهی ملاحظات را کنار گذاشت و آمد وسط میدان؛ رفاقتها و رودربایستیها و مانند اینها را کنار گذاشت؛ مواقع زیادی ما از ایشان این حالت را دیدیم؛ انسان صریح، مؤمن، قاطع. اینها آن چیزهایی است که در حفظ شخصیّت افراد و در تاریخ زندگی افراد میماند؛ در حساب الهی هم اینها باقی است.»
امروز اگر آستان قدس رضوی به برکت مضجع شریف عالم آل محمد علیهم السلام و ظهور و بروز انقلاب شکوهمند اسلامی و استقرار حکومت دینی به پناهگاه آزاداندیشان و موحدان جهان تبدیل شده و شعاع فعالیت های آن جهانی است، به برکت همین تلاش ها و مجاهدت هایی است که صورت گرفته و با رویکردهای جدید آستان قدس که در حکم رهبر معظم انقلاب در انتصاب نولیت جدید آستان قدس تصریح شده، به کمال و همه جانبه گرایی بیشتری سوق داده می شود.
توجه به محرومان و مستضعفان، توسعه خدمت در اقصی نقاط کشور و جهان اسلام، تسهیل در امر زیارت و تشرف اقشار کم درآمد به بارگاه شریف رضوی و زمینه چینی برای اتحاد بیشتر شیعیان جهان و حتی فرق و ادیان با محوریت بارگاه رضوی از اقداماتی است که تلاش های گذشته آستان قدس را به سمت کمال هدایت می کند.
نظر شما