همچنین اهمیت اطلاعات رسانه، نقض آزادی مطبوعات و رسانهها در غرب و مسائل مسکوت در آن و رسانه، اقتصاد و توسعه متقابل از دیگر مسائلی بود که مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. در یکی از این نشستهای تخصصی با موضوع نحوه پوشش رسانهای در جنگ در مرکز همایشهای آستان قدس رضوی و در حاشیه بازار فیلم اسلامی برگزار شد، قائم مقام خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران محصور نماندن رویدادها در یک منطقه را از ویژگیهای رسانه در قرن حاضر دانست و گفت: رویدادهای محلی به سرعت منطقهای و بینالمللی میشود و در مجامع بینالمللی که بر آن رویداد اثرگذار هستند، مطرح شده و نسبت به آن واکنش نشان میدهند.
دکتر حسن عابدینی با اشاره به تنوع و تکثر رسانهها در قرن حاضر، خاطرنشان کرد: این موضوع سبب شده که رویدادهای ملی و محلی به سرعت به شکل رویداد بینالمللی دربیاید و حتی تعریف خبر نیز در این زمان تغییر کند.
به باور او، خبرنگاران تلویزیونی در عصر ما گزارش نمیدهند بلکه خبر را مقابل دید مخاطبین قرار میدهند و مردم حوادث را به صورت زنده میبینند.
عابدینی با بیان اینکه نقش رسانهها در بحرانها برخلاف تصوری که در جوامع وجود دارد همیشه رفع مشکل نیست، گفت: گاهی ایجاد بحران و یا انتقال بحران از نقطهای به نقطه دیگر است و تعداد کمی از رسانهها واقعا به دنبال رفع بحرانها هستند، در واقع رسانهها با توجه به سیاست متولیان خود به موضوعات نگاه میکنند.
ضرورت آموزش، پیش از وقوع بحران
دکتر علی رزق، استاد دانشگاه لبنان نیز در سخنانی با بیان اینکه آینده نگری یک رسانه میتواند در برخی رویدادها، حیاتی باشد، گفت: دست اندکاران یک رسانه باید آینده را پیش بینی کنند تا نقاط ضعف دشمن را بشناسند و با تمرکز بر آن دشمن را از موضع تهاجمی به دفاعی بکشانند و ابتکار عمل را در دست گیرند.
به باور او، باید پیش از وقوع بحران دست اندرکاران مؤسسه رسانهای را آموزش داد تا بتوانند مشکلات را بشناسند و توانایی مقابله با آن را کسب کنند.
رزق، یکی از نمونههای موفق در برخورد با بحران را شبکه المنار لبنان معرفی کرد و افزود: آنها میدانستند نهادهای رسانهای مورد هجوم دشمن قرار میگیرند و پیش بینی آینده را کرده بودند و با اینکه ساختمان المنار مورد اصابت قرار گرفت، با آینده نگری و تهیه زیر ساختها لازم از محلی دیگر، پخش زنده خود را ادامه دادند.
دکتر رزق با اشاره به اینکه برخی شبکهها هم نتوانستند خبرنگاران جنگی را به دلایلی مانند عدم داشتن بیمه عمر به میادین اعزام کنند، گفت: این نقطه ضعفی بود که این شبکهها نتوانستند خبرنگار در خط مقدم جنگ داشته باشند و حوادث را به صورت مستقیم پوشش دهند و مجبور شدند اخبار را به نقل از رسانههای دیگر منتشر کنند.
پشتیبانی رسانهای از نظریههای اسلامی
حجت الله عبدالملکی، استاد دانشگاه امام صادق(ع) هم در نشست علمی نقش رسانهها در جنگ روانی به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: اگر پشتیبانی رسانهای خوبی از نظریههای اسلامی صورت گیرد به تدریج اقتصاد استعمارگر آمریکایی به عقب رانده میشود.
وی با اشاره به نقش مؤثر رسانهها در اصلاح ساختارهای اقتصادی خاطرنشان کرد: رسانهها در این حوزه میتوانند اثر جدی داشته باشند؛ اولا میتوانند در مورد مفهوم اقتصاد و توسعه اقتصادی تبیین داشته باشند و دوم اینکه میتوانند برنامهها و سیاستهای توسعه اقتصادی را مطرح کنند.
به باور او، کشورهای اسلامی به دلیل عملکرد ناصحیح رسانهها درگیر یک سیاست نادرست اقتصادی شدهاند که این منافع ملتها را از بین برده است. وی با اشاره به مفاهیم مختلف در حوزه اقتصاد مقاومتی گفت: اقتصاد مقاومتی اقتصادی است که بتواند با وجود همه موانع و مشکلات به اهداف خود برسد.
عبدالملکی با اشاره به نظام فعلی اقتصاد جهانی خاطرنشان کرد: این نظام توسط آمریکا و برخی قدرتها شکل گرفته و منافع ملتها خصوصا کشورهای اسلامیرا به خطر انداخته است.
وی با اشاره به سلطه اقتصادی آمریکا در سطح جهان تصریح کرد: آمریکاییها سالانه هزاران دلار با شکلهای مختلف بر ملتهای دیگر تحمیل کرده و سود میبرند.
دکتر حسن نجفی سولاری، استاد دانشگاه امام صادق (ع) در این کمیسیونهای تخصصی با خطاب قرار دادن رسانههای اسلامیاز آنان خواست که از حضور و فعالیت در فضای مجازی غفلت نکنند.
او به تبیین ویژگیهای رسانههای نوین آینده و راهکارهای اثربخشی آن پرداخت و گفت: ۱۲۰ سال طول کشیده که صنعت اتومبیل به این مرحله برسد ولی در کمتر از ۲۰ سال صنعت رسانه به مرحله کنونی رسیده است.
وی افزود: در ۲۰ سال آینده جهان رسانهای برای خودش پنج هدف مهم را ترسیم کرده است، آن پنج هدف این است که هر جایی، هر کسی، در هر زمانی، هر چیزی را با هر وسیلهای بتواند دریافت کند و امروز بعضی از رسانهها به این نقطه رسیدهاند ولی باز هم باید اتفاقاتی در این مسیر رخ دهد.
استاد دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه مراکز تحقیقاتی جهان برای مدیریت پیام یا افکار انسان پنج پیشران را طراحی کرده اند، خاطر نشان کرد: نخستین اقدامی که برنامه ریزی شده و تا سال ۲۰۳۵ انجام میشود هوش مصنوعی و شبیه سازی فکر و ذهن انسان است. دومین پیشران و کار بزرگ قرار دادن تمام افراد و اشیا در یک شبکه و زیر ساخت است.
بازخواست در قیامت به خاطر ترک فضای مجازی
پژوهشگر مدیریت استراتژیک رسانه گفت: قدرت پردازش اطلاعات، کمک بزرگی دیگری است که رسانهها داشته است. به زودی اتفاقی خواهد افتاد که محدودیت پهنای باند و پردازش به کلی رفع شود. طی سه سال آینده میتوانید آرشیو بزرگ رادیو تلویزیونی را در یک موبایل داشته باشید و پنجمین اقدام شبیه سازی پنج حس انسانی در رسانه است که میتواند فرصت یا تهدید برای رسانه باشد.
وی با اشاره به اینکه در این صورت قدرت انتقال به واقعیت بسیار نزدیک خواهد شد، ابراز کرد: بنابراین این تغییرات فناوری بر ذهن انسان، هویت، شناخت و آگاهی و ارتباطات میان فردی و گروهی تاثیر خواهد گذاشت و تعریف رسانه، شبکه، فضای مجازی و فضای واقعی عوض خواهد شد.
نجفی ادامه داد: این فناوریهای رسانهای مشارکت مردم را خواهد داشت و کشورهای جدید سایبری خواهید داشت که با جغرافیای امروز تفاوت خواهد داشت؛ ساختار حکومت با استفاده از این رسانهها ساختار معمول نیست و اگر کشورهای اسلامیفهم درستی از این فناوریها نداشته باشند، قدرت به دست کسی میافتد که به این فناوری مسلط باشد.
نجفی با بیان اینکه برای این مهم نیاز به سخت افزار، نرم افزار و مغز افزار داریم، ابراز کرد: ما باید در رسانههای رادیو تلویزیونی خودمان ۳۶۰ درجه شویم، یعنی یک تولید را برای یک مصرف انجام ندهیم، یک خبر باید علاوه تلویزیون برای پخش در فضای مجازی نیز اماده شود.
وی گفت: ما چارهای نداریم جز اینکه از جلوههای ویژه و فضای مجازی استفاده کنیم. ما فضای مجازی را به عنوان زیست دوم میدانیم که نعمتی است و اگر رسانههایمان را به این فضا منتقل نکنیم در قیامت بازخواست خواهیم شد.
پیمان جبلی، معاون برون مرزی سازمان صدا و سیما هم در سخنانی یادآور شد: اگر بخواهیم در زمینه رسانهای به نتیجه مطلوبی برسیم باید در خصوص دستاوردهایی که طی این مدت به دست آورده ایم، بررسی لازم را داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه جنبش آزاد اطلاعات از دید غربیها به شرط تامین اهداف آنها مقبول است، گفت: امروز اگر سخن از اطلاعات میزنیم این با چیزی که غربیها ۱۰ سال و قبلتر از آن میگفتند متفاوت است.
مایک تایبور، مدیر یکی از شبکههای رادیویی اسلوواکی نیز با بیان اینکه کیفیت رسانهای نباید در قبال اطلاعات خدشهدار شود، اظهار کرد: در شرایط فعلی یک جو رقابتی بسیار بزرگ در بین رسانهها شکل گرفته و همه باید این امکان را داشته باشند که آنچه در جهان رخ میدهد را بشنوند و بگویند اما اینکه رسانهها اطلاعات را بشناسند و اطلاعات مناسب را انتخاب کرده و منتشر کنند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
او با اشاره به منابع اطلاعاتی مختلف گفت: ما نمیتوانیم به سراغ هر منبع خبری برویم بلکه در رساندن مفهوم و اطلاعات به مردم باید با حساسیت پیش برویم.
وی با اشاره به خط مشی و سیاستهای مختلف رسانهها خاطرنشان کرد: در انتشار اخبار باید به منابع موثق و صحیح رجوع شود و از میان آنها بهترین را انتخاب کرد.
نظر شما