قدس انلاین-گرو استان ها-سرور هادیان: اگر سری به آموزشگاه‌های هنری بزنیم. در خواهیم یافت همان حضور اندک علاقمندان به هنرهای تجسمی هم به سمت زنان متمایل است، چرا که نبود چرخه اقتصادی هنر در شهرمان کم کم سبب انزوای هنرمندان پیشکسوت شده است و مردان نسل جدید هم به دلیل نگرانی از تأمین هزینه‌های آینده هنر را حتی در فراغت اولویت نمی‌دانند.

خطرعدم انتقال هنر پیشکسوتان به هنرمندان جوان وهمچنین زنانه شدن و تک بعدی شدن آن موضوعی در هنر است که نمی‌توان بی تفاوت از کنار آن گذشت. از این رو نظرات چند تن از استادان هنرهای تجسمی را باهم مرور می‌کنیم به امید آن که طرح این موضوع سبب یادآوری به مسئولان باشد که آن‌ها هم بی‌تفاوت عبور نکنند.

خطر ثبت رشته‌های هنری به نام ترکیه

«مریم میر صدرایی»، نگارگر در این باره می‌گوید: هنر به سمت زنانه شدن، پیش می‌رود و این از یک نظر خوب است که نشان دهنده حضور زنان در اجتماع است و بخشی دیگر از این حضور به دلیل فراغت بیشتری است که زنان نسبت به مردان دارند.
وی می‌افزاید:مردان به دلیل سرپرستی و مدیریت اقتصادی خانواده اولویتشان، تأمین هزینه‌های زندگی است و به همین دلیل در نسل جدید حضور مردان در هنر کمرنگ شده است.

این بانوی نگارگر تصریح می‌کند:این در حالی است که هرفردی، دارای دیدگاه خاصی است و هنر هم از این قاعده مستثنا نیست. وقتی تعداد هنرمند، چه زن و چه مرد کاهش پیدا کند، این نگاه به یک سمت می‌رود و هنر تک بعدی فقط از دید زنانه یا مردانه تأمین می‌شود و این خطر است.

میر صدرایی درباره راهکار این معضل نیز می‌گوید: ابتدا باید زیر ساخت‌ها درست شود. در همه دنیا هنرمندان تحت حمایت دولت‌ها قرار دارند. حتی در کشورهایی چون اسپانیا و ایتالیا که مهد هنر است چون هنر بدون حمایت دولت درآمدزا نیست و اگر مورد حمایت قرار نگیرد، دچار رکود و کم کم به فراموشی سپرده می‌شود.

این هنرمند شهرمان اظهار می‌دارد: متأسفانه در کشور ما هنر مورد بی مهری قرار گرفته است.

میر صدرایی با اشاره به قانون اکسپو که به اختصاص یک درصد از بودجه هر اداره و سازمانی برای خرید آثار هنری تأکید داشت، بیان می‌دارد: این قانون بسیار خوب بود که فقط یک سال در شهرمان آن هم محدود اجرا شد و در حال حاضر هم شنیده‌ها حاکی است این قانون لغو شده است.

این بانوی نگارگر پیشکسوت، با ابراز نگرانی از وضعیت هنرهای تجسمی می‌افزاید: در حال حاضر بی تفاوتی به هنر تنها به رکود آن ختم نمی‌شود بلکه ما در خطر به یغما رفتن داشته‌های هنری‌مان و به نام کشورهای دیگر ثبت شدن آن هستیم.

وی تصریح می‌کند: برای مثال در حال حاضر در همه سریال‌ها و فیلم‌های ترکیه، شاهد نصب تابلوهای خوشنویسی، تذهیب و نگارگری و مینیاتورهستیم که بتازگی ادعا کرده‌اند این هنر متعلق به کشور آن‌هاست و این در حالی است که این هنرها، هنر ایرانی است.

وی خاطرنشان می‌سازد: در گذشته‌های دور به دلیل بی‌مهری به هنرمندان تعدادی از آن‌ها به ترکیه رفتن و یا بخش‌هایی از ایران که جدا شد، هنرمندان در ترکیه ماندگار شدند اما در حال حاضر ضعیف عمل کردن ما سبب می‌شود، این هنرها به نام ترکیه ثبت شود و اذهان عمومی در تمام دنیا با همین تبلیغات صحه بر این ادعا خواهد گذاشت.

اقتصادی نبودن هنر، هنرمند را به انزوا کشانده است

«محمود عطائی فر»، پیشکسوت نقاشی هم می‌گوید:۷۵ ساله هستم و جزو ۱۷ استادی هستم که درگذشته و در حال حاضر مجوز کلاس دارم و پیشتر تعداد زیادی هنرجو در ترم‌های پاییز و زمستان داشتم و فقط ترم تابستان حدود ۵۰ هنرجو داشتم.

وی اذعان می‌دارد: در حال حاضر به دلیل نبود توجه به هنر و اقتصادی نبودن آن، جوانان تمایل چندانی برای حضور در کلاس‌های هنری از خود نشان نمی‌دهند و اغلب بانوان به دلیل نداشتن دغدغه مالی، نسبت به مردان در کلاس‌های هنری شرکت می‌کنند.

این پیشکسوت شهرمان تأکید می‌کند: اگرچه به اعتقاد من هنر زن و مرد ندارد و درآمد در مقوله هنر به تلاش و همت افراد بستگی دارد.

وی به هزینه‌های بالای تهیه ابزار نقاشی اشاره می‌کند و می‌گوید: تیوپ رنگ درگذشته پنج قران بود و حالا به ۱۷ هزار تومان رسیده و هزینه‌های ابزار نقاشی، گران شده و در صورت فروش نرفتن آثار امکان ادامه راه برای هنرمند وجود ندارد.

هنررا طبقاتی نکنیم

«خلیل الله خلیلی»، پیشکسوت نقاشی و مجسمه ساز،معتقد است به طور معمول خانم‌ها ازیک پشتوانه مالی برخوردارند واین در حالی است که هنر به سمت طبقه مرفه با این اوصاف می‌رود و در گذشته،هنرمندان با مشقت هم هنر را ادامه می‌دادند و در واقع ریاضت می‌کشیدند.

وی تأکید می‌کند: البته ذکر این نکته لازم است که خانم‌های غیرشاغل که بیشتر در منزل هستند، بیشتر متقاضی یاد گیری هنر هستند تا به نوعی در فضای اجتماعی حضور داشته باشند.

وی می‌افزاید: خیلی اوقات برخی از زنان با کشیدن یک یا دو تابلو به عنوان داشتن یک رزومه و نصب آن در منزل وارد کلاس‌های هنری می‌شوند و با یک دوره آموزشی کوتاه و کمک استاد به این انتظار دست پیدا می‌کنند.

وی می‌افزاید: درمجسمه سازی کمتر حضور خانم‌ها را به صورت جدی داریم. زیرا کارهای حجمی بزرگ برای مردان هم جزو کارهای سخت است اما در حد ساخت مجسمه سازی کوچک تعدادی از خانم‌ها علاقمند هستند.

وی درادامه با اشاره به آن که این خطر به طور کامل محسوس است زیرادرحال حاضر شور و شوق بین هنرمندان و مردم پایین آمده است.

اقتصاد هنر رادریابیم

«فریدون حاجی زاده آزاد»، خوشنویس هم در این باره می‌گوید: زنان نسبت به مردان دارای روحیه لطیف‌تری هستند از این رو به دلیل همین نگاه در رشته‌های ظریف هنری مانند تذهیب، نگارگری و... خوب درخشیده‌اند و از طرفی در حال حاضر مردان به دلیل تأمین معاش خانواده و مشغله‌های اقتصادی کمتر هنر را به عنوان کار حرفه‌ای انتخاب می‌کنند.

وی خاطرنشان می‌سازد: البته ذکر این نکته ضروری است که مردان در هنر از قوت بالایی برخوردارند و آن هم به دلیل نگاه عقلایی در برابر لطافت نگاه بانوان است و این دو دیدگاه کامل کننده هنر است و باید وجود داشته باشد.

این هنرمند پیشکسوت شهرمان می‌گوید: در بحث هنر، اقتصاد هنر مطرح است و همین موضوع هنرمند را ترغیب به ادامه راه یا انصراف از آن می‌کند.