قدس آنلاین-جهان اسلام در سال های اخیر حساس ترین روزگار خود را در دوران معاصر سپری کرده است. اگرچه عمده این تحولات در منطقه ای که به اشتباه از سوی غربی ها خاورمیانه نامیده شده، یعنی غرب آسیا و شمال آفریقا رخ داده اما در این میان کشوری بزرگ در غرب آفریقا هم خبرساز و پرمسئله بوده است؛ نیجریه. این کشور پرجمعیت ترین کشور قاره آفریقا و بزرگترین تولید کننده نفت در این قاره است. کشوری مهم و اثرگذار در تحولات منطقه ای که نیمی از جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می دهند. اگرچه رسانه های بین المللی در سالهای اخیر نیجریه را با گروه تندرو و تکفیری «بوکوحرام»، که اقدامات تروریستی مختلفی در این کشور انجام داده است، به جهانیان معرفی کرده اند، اما یک جریان اسلامی دیگر نیز با پیروانی میلیونی در نیجریه فعالیت دارد که غربی ها و مدعیان آگاهی همگانی ترجیح داده اند از آن نامی به میان نیاورند. «حرکه اسلامی نیجریه» که سالها قبل با همت بلند مردی پرتوان به نام «ابراهیم زکزاکی» پایه گذاری شد و اکنون حداقل ۱۵ میلیون هوادار در سراسر این کشور پهناور دارد.

شیخ زکزاکی که از مستبصرین به شمار می رود در بیش از دو دهه فعالیت تبلیغی خود، اقدامات گسترده و متنوعی را در حوزه دین و خدمات اجتماعی ارائه داده است که از حوصله این نوشتار خارج بوده و فرصتی بسیار مفصل می طلبد اما آنچه مدنظر این مقال است، نگرانی از وضعیت سلامتی این روحانی محبوب و موثر است.

از حدود یک هفته قبل شایعه ای در برخی رسانه های بین المللی منتشر شد مبنی بر فوت شیخ، خبری که اگرچه کمی بعد تکذیب شد اما از اتفاق ناگوار دیگری پرده برداشت و آن سکته کردن رهبر حرکت اسلامی نیجریه بود. شیخ که بیش از ۲ سال استدر اسارت ارتش ظالم نیجریه به سر می برد، متحمل آسیب های فراوانی شده از جمله از دست دادن بینایی چشمانش. اما این بار عمق حادثه به گونه ای بود که برخی از آن به درگذشت زکزاکی تعبیر کردند. البته این تحلیل نیز ارائه شد که انتشار خبر درگذشت شیخ اقدامی از جانب ارتش نیجریه و برای سنجش واکنش مسلمانان در داخل و خارج از این کشور بوده است. اقدامات سرکوب گرانه علیه شیخ و پیروان و هودارانش در سالهای گذشته جملگی نشان از واهمه دولت و ارتش این کشور از ظرفیت حرکت اسلامی دارد.

حقیقت این است که اگر نگاهی به جوامع اسلامی و در راس آنها جمهوری اسلامی ایران که داعیه ام القرا بودن جهان اسلام را دارد، بیندازیم به اتفاقی تاثربرانگیز پی می بریم و آن غربت شیخ و مسلمانان مظلوم نیجریه در میان مسلمانان است. اگرچه زکزاکی همواره از نگاه مذهبی خودداری کرده و دایره خدمات و اقدامات خود را به همه طیف های مسلمان و حتی غیرمسلمان در این کشور تعمیم داده، اما اکنون کشورهای اسلامی و ملت های مسلمان اعم از شیعه و سنی، کمتر حرکتی را به یاد او در کشورهایشان انجام داده اند. به دولت های اسلامی که امیدی نبوده و نیست اما حتی گروه های مردمی و تشکل های غیردولتی هم در پیگیری وضعیت حقوقی و استیفای حقوق این روحانی جلیل القدر کوتاهی کرده اند. اگرچه شرط انصاف این است که به برخی از اقدامات جسته و گریخته در سراسر جهان برای پیگیری و بهبود وضع شیخ اشاره کرد که از جمله آنها اقدامات انجمن حقوق بشر اسلامی واقع در لندن است؛ شکایت به دادگاه لاهه و نیز ارائه گزارشی از اقدامات ضدحقوق بشری نیجریه به اتحادیه اروپا بخشی از این فعالیت های انجمن حقوق بشر است که منجر به حضور ۵ باره بازرسان دادگاه لاهه در این کشور شده است.

در حال حاضر و با توجه به اخباری که از وضعیت جسمانی بسیار اسف بار شیخ به گوش می رسد، ضرورت اقدامات جدی دولتی، رسانه ای و مردمی از سوی همه مسلمانان و آزادی خواهان جهان بیش از پیش احساس می شود. اقداماتی از جنس آنچه در چند روز اخیر و پس از انتشار خبر فوت و سپس سکته کردن شیخ صورت گرفت. مانند آنچه در بسیاری از مساجد و منابر نماز جمعه در جمعه گذشته در دنیا با محور دعا برای سلامتی رهبر حرکت اسلامی نیجریه انجام شد و قرار است هفته جاری نیز تکرار شود. تردیدی نیست که انجام همین فعالیت ها منجر به عقب نشینی ارتش دیکتاتور نیجریه در روز شنبه گذشته و فراهم نمودن امکان مصاحبه رسانه ها با شیخ پس از ۲ سال حبس شد.

جهان اسلام در وضعیت خطیر کنونی بیش از همیشه نیازمند علمای بصیر، شجاع؛ وحدت گرا و دلسوز مانند شیخ ابراهیم زکزاکی است، امید است که شرمنده رسول خدا(ص) و امام زمان(عج) نشویم.

منتشر شده در ویژه نامه بیت المقدس روزنامه قدس