قدس آنلاین-در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی، وزارت بهداری عهده‌دار تأمین سلامت مردم بود، اما تا جایی که تاریخ به خاطر دارد در روستاها و مناطق دورتر از پایتخت اصلاً چیزی به نام نظام سلامت وجود نداشت. فقر، بیماری و مرگ سهم محرومان از وزارتخانه‌ای بود که پس از انقلاب و در سال ۱۳۶۴ به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تغییر نام داد.
افزایش امید به زندگی پس از انقلاب اسلامی
مشاور معاونت بهداشتی وزارت بهداشت با بیان اینکه برای درک واقعیات و دستاوردهای ارزشمند انقلاب اسلامی، توجه به وضعیت ایران در دوران رژیم طاغوت از جهات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یک ضرورت است، به خبرنگار ما می‌گوید: بدون توجه به شرایط داخلی و خارجی ایران در دوران قبل از انقلاب اسلامی، نمی‌توان به عظمت دستاوردهای این انقلاب الهی و دستاوردهای ارزشمند جمهوری اسلامی در دوران پس از انقلاب اسلامی پی برد.
دکتر محمد اسماعیل مطلق اضافه می‌کند: پس از انقلاب دانش پزشکی در ایران بخصوص در حوزه‌هایی مانند سلول‌های بنیادین، ترمیم ضایعات نخاعی، تولید داروهای راهبردی، شبیه‌سازی حیوانات و... پیشرفت‌های چشمگیری داشته و ایران در ردیف اولین‌ها قرار گرفته است.
وی توضیح می‌دهد: وضعیت امید به زندگی قبل از انقلاب برای آقایان ۵۴سال و برای خانم‌ها ۵۲ سال بود، اما در ابتدای امسال و بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سازمان بهداشت جهانی، امید به زندگی در ایران به بیش از ۷۵ سال رسیده است. اجرا و ارتقای برنامه‌های بهداشتی و شاخص‌های دیگر که در ایران پس از انقلاب اتفاق افتاد، سبب شد امید به زندگی بالای ۷۵ سال شود.
این استاد دانشگاه در ادامه یادآور می‌شود: در ابتدای انقلاب مرگ و میر کودکان زیر پنج سال ۱۴۵ به ازای ۱۰۰۰ تولد زنده بود. در تحقیقی که سال ۱۳۶۰ برای علت‌یابی مرگ و میر کودکان داشتیم، تعداد کودکان فوت شده به دلیل بیماری‌های عفونی ۳۴هزار کودک در سال بود، اما طبق آخرین آمار، این تعداد اکنون به کمتر از ۱۵۰ مورد رسیده است. البته همین تعداد اندک نیز اختلالاتی مانند کم وزنی یا مشکلات تغذیه‌ای و اختلال‌های ژنتیکی داشته‌اند. بر اساس آخرین آمار، مرگ نوزادان ۵/۸ در ۱۰۰۰ تولد زنده، مرگ کودکان زیر یک سال ۱۳ در ۱۰۰۰ تولد زنده و مرگ کودکان زیر پنج سال، ۱۵ در ۱۰۰۰ تولد زنده است. این آمار، از انتظارات اعلام شده سازمان‌های یونیسف و بهداشت جهانی کمتر است؛ زیرا پیش‌بینی این سازمان‌ها برای سال ۱۳۹۵مرگ و میر نوزادان ۱۱، زیر یک سال ۱۵ و زیر پنج سال ۱۷ در ۱۰۰۰ تولد زنده بود. مرگ مادران باردار بالای ۱۴۰ در ۱۰۰۰ تولد زنده بود که بر اساس آخرین آمار اعلامی با احتساب خودکشی‌ها به ۳/۱۰ در ۱۰۰۰ تولد رسیده است.
طرح‌هایی برای ارتقای سلامت ایرانیان
مدیر کل سابق دفتر سلامت جمعیت و خانواده وزارت بهداشت در ادامه ابراز امیدواری می‌کند: با اجرای برنامه تحول در سلامت بخصوص در بحث بهداشت، تمام مردم کشور صاحب پرونده الکترونیک سلامت شوند. با راه‌اندازی این پرونده‌ها و نیز نظام ارجاع تا آخر سال ۱۳۹۷، شاخص‌های بهداشتی به مراتب بهتر شده و هزینه هایی که مردم از جیب خود برای سلامتشان می‌پردازند، بسیار کمتر خواهد شد. برای صدور پرونده الکترونیک سلامت، افراد معاینه کامل شده و بر اساس بسته‌های خدمتی که توسط کارشناسان زبده و متخصصان رشته‌های مختلف تدوین می‌شود، تحت مراقبت قرار می‌گیرند. به این ترتیب شاخص امید به زندگی ارتقا پیدا کرده و بیماری‌های واگیر و غیرواگیر کمتر می‌شود.
مطلق یادآور می‌شود: یکی از شاخص‌هایی که پس از فرمایشات مقام معظم رهبری در کشور پیگیری شد، افزایش جمعیت بود. در همین رابطه و بر اساس بند یک این سیاست‌ها که به وزارت بهداشت محول شد، افزایش پویایی، بالندگی، شادابی و جوانی جمعیت و ارتقای میزان باروری به ۱/۲ در برنامه ششم بر عهده وزارت بهداشت قرار گرفت که خوشبختانه در حال حاضر طبق اعلام مرکز آمار این رقم به بیشتر از دو رسیده است.
مشاور معاونت بهداشتی وزارت بهداشت در پایان تأکید می‌کند: ارتقای شاخص‌های سلامت و امید به زندگی، همکاری تنگاتنگ آحاد مردم با دستورعمل‌های وزارت بهداشت، بسته‌های خدمتی و همکاری بین مردم و کارشناسان وزارت بهداشت و متخصصان، مراقبان سلامت، پرستارها، ماماها، کارشناسان تغذیه و روان و... دارد که با این همکاری خیلی سریعتر به نتیجه خواهیم رسید.
بهورزان و خانه‌های بهداشت اثرگذارترین بخش توسعه سلامت
ارتقای امید به زندگی مهم‌ترین دستاوردهای نظام سلامت ایران پس از انقلاب است. عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه انقلاب اسلامی ایران همان گونه که در صحنه‌های مختلف منشأ خدمات ارزشمندی برای جامعه بود، در بخش بهداشت و درمان نیز خدمات آن قابل قیاس با قبل نیست، به خبرنگار ما می‌گوید: مهم‌ترین ساختارهایی که پس از انقلاب شکل گرفت و خدمات بهداشت و درمان و خدمات پایه را در اختیار دورترین مردم کشور قرار داد، تشکیل خانه‌های بهداشت بود. این مراکز خدمات اولیه و مورد نیاز خانواده و کنترل شاخص‌ها را بر عهده داشتند.
احمد حمزه اضافه می‌کند: خانه‌های بهداشت و نیروهای بهورز توانستند تحول بزرگی در زمینه خدمات بهداشتی به مردم ارائه دهند که بخش زیادی از افزایش امید به زندگی در کشور مرهون این خدمات است. کاهش آمار مرگ و میر کودکان، زنان باردار، افزایش واکسیناسیون، افزایش ضریب سلامت مردم و بسیار خدمات اثربخش دیگر خدمات بزرگی است که از همین خانه‌های بهداشت شروع شد.
وی در ادامه بیان می‌کند: در کنار آن، درمانگاه‌هایی در نقاط مختلف کشور شکل گرفت که امروزه مراکز جامع خدمات سلامت است و می‌توانند خدمات درمانی و بهداشتی را به وسیله تیم‌های متخصص شامل پزشک، پرستار، ماما و... در اختیار مردم مناطق مختلف کشور بخصوص مناطق محروم قرار دهند. افزون بر آن تعداد تخت‌های بیمارستانی افزایش پیدا کرده است.
نماینده مردم کهنوج در مجلس شورای اسلامی اضافه می‌کند: قبل از انقلاب حتی در شهرهای بزرگ از پزشکان هندی، پاکستانی و بنگلادشی استفاده می‌شد و تربیت نیروهای متخصص در کشور بسیار اندک بود، اما امروزه تمامی تخصص‌ها را به اندازه کافی در شهرهای بزرگ با حدود ۱۰۰هزار نفر جمعیت داریم.
حمزه با اشاره به طرح تحول سلامت می‌گوید: در سال‌های اخیر طرح تحول نظام سلامت برای پوشش دادن جمعیت‌های حاشیه‌ای شهرهای بزرگ شکل گرفت که توانست در ارتقای کلی نظام سلامت به بهداشت و درمان کشور نقش مهمی ایفا کند. این طرح با کاهش هزینه از جیب مردم توانست رضایت مردم را به صورت نسبی و خوبی جلب کند.
وی با اشاره به کارهای پیش رو تأکید می‌کند: طرح پزشک خانواده از کارهایی است که هر چند شروع شده، اما باید با جدیت پیگیری شود. این طرح و پرونده الکترونیک هر ایرانی در هر نقطه کشور از الزاماتی است که در برنامه ششم توسعه برای وزارت بهداشت تعیین شده است و امیدواریم با اجرای پرونده الکترونیک و نظام ارجاع سیستم بهداشت و درمان، گام بزرگی در نزدیک شدن به کشورهای پیشرفته جهان برداریم.
نظر شما