قدس آنلاین-شاعری اهل کرمانشاه بود از دیار سرپل ذهاب. «احمد عزیزی» شاعر دردانه انقلاب در سن ۸۵ سالگی، پس از ۹ سال زندگی نباتی که درپی کاهش سطح هوشیاری ناشی از تشنج بیماری قلبی و کلیوی او را اسیر تخت بیمارستان کرده بود، ۱۶ اسفندماه سال گذشته، درگذشت اما یادش در همیشه تاریخ جاودانه ماند.  
آن‌ها که شاعرند و اهل ادبیات، بر تأثیر وی بر قالب مثنوی معترفند. او توانست در مدتی مخاطبان خاص خود را بیابد. بسیاری باور دارند در شعرهای او شور موج می‌زند و عزیزی، منجی شعر آیینی از بند کلیشه‌ها بوده است. او از شاعران خوش‌قریحه در قطار شعر انقلاب بود که بیشتر سروده‌هایش رنگ و بوی آیینی دارد.  

حسین اسرافیلی از شاعران پیشکسوت کشور به خبرنگار ما می‌گوید: مرحوم احمد عزیزی در مثنوی از تأثیرگذاران شعر انقلاب بود. بعد از انقلاب، علی معلم و مرحوم احمد عزیزی از تأثیرگذارترین مثنوی‌سرایان شعر انقلاب بوده‌اند البته ممکن است برخی از این مثنوی‌ها نیاز به پالایش داشته باشد اما شاعران زیادی از مرحوم احمد عزیزی پیروی کردند و تأثیرات وی را در آثار آن‌ها می‌توان دید.

وی با بیان اینکه احمد عزیزی در غزل بسیار تحت تأثیر بیدل دهلوی بود، خاطرنشان می‌کند: اشعار او، زبان پیچیده‌ای داشت اما نه به شدت بیدل؛ اگرچه ردپای این شاعر در آثارش ظهور داشت.

این شاعر اضافه می‌کند: مرحوم عزیزی شطحیاتی داشت که  تعابیر دوگانه و بدیعی را در این گونه ادبی به کار می‌برد، او علاقه‌مند به شطحیات نویسی بود و اثر ماندگاری را در این حوزه از خود به جا گذاشت و بنیانگذار شطحیات جدید بود و مجموعه‌ای از تعبیرهای امروزی در شطحیات او به چشم می‌خورد.

احمد عزیزی در سرودن اشعار آیینی، ید طولایی داشت به طوریکه تعبیر یاس برای حضرت زهرا (س) تعبیر شاعرانه او بود و اولین بار از حضرت زهرا (س) با تعبیر یاس نبی و یاس پیامبر نام برد، بقیه شاعران هم این  تعبیر را از احمد عزیزی عاریه گرفتند. اسرافیلی با بیان این مطلب، می‌افزاید: مرحوم عزیزی مدتی به کلاس‌های عرفان می‌رفت و تأثیراتی از آن بحث‌ها داشت که اطلاعات خوبی از عرفان و فلسفه پیدا کرده بود اما سن او آنقدر نبود که همه این تأثیرات فلسفی و عرفانی را در تفکر و اندیشه‌اش هضم کند.

شطحیاتش شیرین بود

رضا اسماعیلی، شاعر آیینی کشورمان درباره تأثیر زنده‌یاد عزیزی بر جریان شعر انقلاب به خبرنگار ما می‌گوید: استاد احمد عزیزی از شاعران نسل اول انقلاب بود که در دو حوزه مثنوی و شطحیات بسیار شاخص و برجسته بود. اشعارش در قالب مثنوی، سبک و سیاق خاصی داشت و ویژه خودش بود.

به باور وی، عزیزی در شطحیات و نثرهای عرفانی بسیار شیرین می‌نوشت به طوریکه اگر تاریخ ادبیات انقلاب اسلامی‌ را بررسی کنیم در حوزه شطحیات و مثنوی، احمد عزیزی یکی از چهره‌های شاخص و بی نظیر است.

اسماعیلی ادامه می‌دهد: تأثیر همنشینی احمد عزیزی را با عالمان دینی و عرفا، در آثارش می‌توان دید یعنی رگه‌های معنوی و عرفانی در مثنوی‌های او  مشهود است و شطحیاتش رنگ و بوی معنوی دارد.

این پژوهشگر ادبی با بیان اینکه تعابیر، ترکیبات و تلمیحات عزیزی در مثنوی‌هایش، منحصر به خودش بود، خاطرنشان می‌کند: با بررسی اشعار احمد عزیزی می‌بینیم که کلیدواژه‌های اشعارش برگرفته از مضامین، آیات قرآنی و تلمیحات عرفانی است که نشان می‌دهد، دانش و بینش ادبی خود را با آموزه‌های اصیل دینی در یک ترکیب هنرمندانه، بارور ساخته و با خلاقیت و نبوغی که داشته، توانسته است شعری را عرضه کند که متفاوت باشد.

به باور اسماعیلی، وقتی مثنوی احمد عزیزی را بخوانید حتی اگر نام شاعر پای آن شعر نباشد، با واژگانی که به کار برده و لهجه شعر، می‌توان تشخیص داد که این مثنوی سروده احمد عزیزی است.

 خلوت گزینی‌های شاعرانه

امروز جای احمد عزیزی در بین شاعران نسل انقلاب، بسیار خالی است و چهره‌ای مانند او با خصوصیات و ویژگی‌های منحصربفرد در آثارش، تکرارناپذیر است. اسماعیلی با بیان این مطلب، اضافه می‌کند: البته کسانی هستند که سعی کردند از سبک و سیاق احمد عزیزی تقلید کنند که ناموفق بودند. احمد عزیزی از سهراب سپهری و فروغ فرخ‌زاد، تأثیر غیرمستقیم گرفته بود به طوریکه طی بررسی آثار عزیزی، می‌بینیم که زبانش به زبان سهراب سپهری نزدیک می‌شود و گاهی هم از شاعران سبک هندی تأثیر پذیرفته است یعنی بسیاری از ترکیبات و تعبیراتی که در اشعارش می‌بینیم منعبث از شاعران سبک هندی است.

اسماعیلی تأکید می‌کند: عزیزی یکی ازچهره‌های ماندگار ادبیات انقلاب اسلامی ‌است و باید به نسل امروز توصیه کرد آثار این شاعر انقلابی را بخوانند تا بتوان مسیر بالندگی و زایندگی ادبیات انقلاب را بیش از پیش هموار کرد.

او با بیان اینکه احمد عزیزی، شاعر سیاسی نبود بلکه در دنیای خودش شعر می‌گفت و سیر و سلوک خاصی داشت، می‌گوید: عزیزی سعی می‌کرد که براساس نیاز روحی خودش دست به خلق و آفرینش هنری بزند. اشعار او از روح زلال و لطیف شاعرانه‌اش نشأت گرفته بود. شاعری نبود که خودش را در سیاست دخالت دهد و به ندرت در آثار او، شعر سیاسی پیدا می‌کنید اما بخاطر پایبندی به ارزش‌های و آرمان‌های امام(ره) و انقلاب، یک شاعر انقلابی بود. زنده‌یاد عزیزی تا آخرین روزهای زندگی اش، حضوری فعال در عرصه ادبیات اشت اما باورش بر خلوت‌گزینی بود و تأکید داشت که در خلوتی شاعرانه می‌توان دست به آفرینش ادبی زد بنابراین خیلی در محافل و مجامع ادبی شرکت نمی‌کرد.

به باور او، اگر شاعری همیشه در حال رفتن به این جلسه و آن جلسه و این کنگره و آن کنگره باشد، فرصتی برای خلوت‌گزینی و صیقل دادن اشعارش پیدا نمی‌کند. شاعران نسل جوان باید تلاش کنند که از این آسیب دور شوند و در خلوت شاعرانه، شعر زلال‌تر و صیقل یافته‌تری بسرایند.