حسین معروفی در حاشیه کنگره بین‌المللی معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی با تاکید بر این موضوع اظهار کرد: متاسفانه شهر مشهد در چند دهه اخیر تا حدودی مذهب زدایی شده و در واقع به معماری و شهرسازی تجاری نیز تبدیل شده است و تنها به منظور رونق اقتصاد زیارتی که یک بحث کاملا جدا از مباحثی است که ما در حوزه معماری و شهرسازی در خصوص فرهنگ، هویت و کیفیت زندگی مطرح می‌کنیم، است.

وی ادامه داد: در این میان اینکه ما بخواهیم ذهن خود را ساختار دهیم و صرفا در یک جهت بدون اینکه گذشته و افق آینده را ببینیم، حرکت کنیم کار بسیار نادرستی است و ما متاسفانه شاهد این موضوع هستیم هنگامیکه جریانی در حوزه معماری به راه می‌افتد، تنها به گذشته آن توجه می‌شود و بر روی آن‌ها تکیه می‌کنند نه اینکه افق‌های پیش رو را مورد توجه قرار دهند و صرفا تنها سعی دارند در این جریان در حرکت باشند، بنابراین موفق نمی‌شویم که شرایط پیش آمده را تغییرات دهیم.

استادیار معماری و شهرسازی در دانشگاه فردوسی گفت: در واقع صحبت از یک معماری یا شهرسازی خوب که بتواند نیازهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه قرن 21 ما را پاسخ‌گو باشد و به دنبال آن نبوده‌ایم، به میان می‌آید و به همین دلیل حتی در این کنگره عنوان «آوانگارد» مطرح شد؛ بدین منظور که حرکت ما باید به سمت آینده باشد و صرفا تقلید کورکورانه از گذشته نباشد بلکه ما درصدد این هستیم که درون مایه‌های گذشته را داشته باشیم، به کار بریم  و از آن‌ها بر اساس شرایط و تکنولوژی روز آن‌ها را تغییر ماهیت دهیم و هم چنین با نیازهای جامعه امروزی نیز هم راستا کنیم.

معماری معاصر تقلید کاریکاتور گونه از گذشته است

معروفی عنوان کرد: معماری معاصر در واقع تقلید کاریکاتور گونه از آنچه که ما تحت عنوان معماری اسلامی آن را معرفی می‌کنیم، است، بدین منظور که صرفا تنها یک سری المان‌ها و جزئیات معماری به صورت کاریکاتور گونه در آمده که در فضای شهرسازی ما دیده می‌شوند که این تنها یک کپی تقلید وار است که از آن یاد می‌کنیم چرا که به هیچ عنوان ماهیت و درون مایه‌هایی که معماری گذشته با آن روبهرو بوده‌اند ما امروزه با این موارد مواجهه نیستیم.

وی خاطرنشان کرد: در گذشته معماری تنها بازتاب شرایط اجتماعی، عقیدتی، سیاسی، اقلیمی، فرهنگی و... حاکم بر جامعه بوده است و ما آنچه که تحت عنوان معماری ایرانی و ایرانی اسلامی به دنیا معرفی می‌کنیم در حقیقت جامعه لباسی است که بر تن نیروهای تشکیل دهنده سیاسی، اجتماعی، عقیدتی و فرهنگی و... است و در طول تاریخ معماری نیز اگر به این موارد توجه کنیم شاهد این موضوع خواهیم بود که معماری در واقع خود را با این نیروها شکل می‌داده است و بحث کالبد و فیزیک صرفا همان لباسی است که بر تن ساختار شده است اما امروزه ما این عوامل را مشاهده نمی‌کنیم.

استادیار معماری و شهرسازی در دانشگاه فردوسی اضافه کرد: این موضوع در جامعه امروزی کاملا مشهود است چرا که امروزه مسجدی ساخته می‌شود که در این میان تنها سعی می‌شود که یک سری جزئیات را از معماری گذشته بسیار به شیوه نادرست کپی‌برداری شود و اسم آن بنا را نیز مسجد می‌گذارند. در صورتی که از لحاظ کارکرد معماری اسلامی می‌بایست نمایانگر مفهموم موردنظر باشد نه تنها به صورت شکل و ظاهر بنایی به نام مسجد ساخته شود که متاسفانه این موضوع در حوزه معماری معاصر مورد غفلت قرار گرفته است.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به معماری اسلامی اشاره و عنوان کرد: هنگامی که صحبت از معماری اسلامی پیش می‌آید در واقع به نوعی تاثیراتی که ایدئولوژی، باورهای دین اسلام، محیط، موضوع و بستر کالبدی معماری و شهرسازی دارند، است، این باورهای اسلام که بیش تر به شیوه زندگی شهروندان مسلمان و رفتارهای شخصی و رفتارهای جمعی آن‌ها تاثیر گذار هستند می‌توانند در فضای کالبد شهرها در حوزه معماری و معماری شهرسازی تاثیر گذار باشند.