یکی از بخش‌های بسیار مهم در اقتصاد، بخش خصوصی است که در واقع تولید کالاها بر عهده آنها است و در مسیر تولید و توزیع و همچنین اشتغال‌زایی در جامعه نقش بسزایی را ایفا می‌کنند و البته در کشور ما این بخش کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
اشتغال زایی و فعالیت در حوزه‌هایی مثل صنعت و معدن، نساجی و پوشاک و یا کشاورزی از جمله بخش‌هایی است که بخش خصوصی در آنها ورود خوبی داشته و اشتغال بسیار مناسب و خروجی خوبی نیز در این حوزه قابل مشاهده است و این مسئله در تمامی استان‌های کشور قابل رویت است.
در خراسان رضوی یکی از رسته‌های تولیدی بسیار مهم، نساجی است که متأسفانه این روزها حال و روز خوبی ندارد؛ خبرنگار خبرگزاری تسنیم در مشهد مقدس پای صحبت غلامعلی رخصت رئیس انجمن صنایع نساجی خراسان رضوی و عضو انجمن نساجی ایران نشسته و گفت‌وگویی با وی داشته که مشروح آن در زیر آمده است.
***: شما فکر می‌کنید با وضعیت کنونی بازار تحقق شعار سال و همچنین ضرورت بهره گیری از نیرو و توان داخلی در راستای به حرکت درآوردن چرخ‌های اقتصادی کشور قابل پیاده سازی باشد؟
رخصت: متأسفانه باید گفت دولت در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری حرکت نمی‌کند؛ برای حمایت از کالای ایرانی، دولت باید کاری انجام دهد که قیمت تمام شده تولیدات ایرانی کاهش یابد.آیا توانسته‌ایم برای کاهش هزینه‌های تولید، بهره بانکی را کاهش دهیم؟ آیا توانسته‌ایم هزینه بیمه را کاهش دهیم؟ آیا نوسازی صنایع را انجام داده‌ایم و سایر مواردی از این دست؟ در شعار شاید، اما در عمل دولت وارد این کارها نشده است.
اگر دولت حتی 30 درصد از فرمایشات مقام معظم رهبری را اجرایی کند، وضعیت بسیار بهتر می‌شود اما در عمل چنین اتفاقاتی رخ نمی‌دهد و امروز که ما در ابتدای سال 97 قرار داریم وضعیت واحدهای صنعتی بسیار بدتر از سال‌های قبل است.
***: این وضعیت بد از چه نظر است؟ در واقع از چه زاویه‌ای حال و روز صنعت را نامناسب تشخیص می‌دهید؟
رخصت: از این نظر که قیمت ارز را جابه‌جا کرده‌اند و به ما هم گفته بودند که برای صادرات و واردات مواد اولیه ارز به اندازه کافی داریم، حالا تعداد زیادی از صنعتگران برای واردات کالاهای اولیه خود ثبت سفارش کرده‌اند اما ارزی نیست که در اختیار آنها قرار داده شود و از طرفی هم قیمت ارز 10 درصد با احتساب قیمت دولتی افزایش داشته و برای تولیدکنندگان مشکلات زیادی را به وجود آورده است.
تکلیف دولت با خودش مشخص نیست و نمی‌داند که چه راهی را می‌خواهد برود، دولت باید صادقانه با صنعتگران حرف بزند، هم اکنون مواد اولیه گران شده در نتیجه کالا به فروش نمی‌رود چرا که قیمت تمام شده آن بالا است، البته باید این را هم در نظر داشت که قیمت ارزاق عمومی و کالاهای ابتدایی مورد نیاز مردم نیز بالا رفته و مردم و مغازه‌دارها و تولیدکننده‌ها سردرگم مانده‌اند که برای ادامه فعالیت خود چه کارهایی باید انجام دهند.
***: رسته تولیدی حوزه نساجی یکی از نیازهای اصلی انسان‌ها را برطرف می‌کند و به همین علت همیشه خریدار آن در بازار وجود دارد اما شما گفتید که واحدهای نساجی زیر ظرفیت خود کار می‌کنند علت این امر چیست؟
رخصت: بخش زیادی از واحدها تعطیل شده‌اند و باقی هم که کار می‌کنند با ظرفیتی بسیار پایین فعالیت دارند که خود این مسئله نیز سبب افزایش قیمت تمام شده می‌شود، ما باید برای پوشاک برنامه‌ریزی می‌کردیم اما این کار را انجام نداده‌ایم و قرارداد تجارت ترجیحی که با ترکیه بسته شده نیز بیش از همه به صنعت نساجی و پوشاک آسیب وارد کرده است.
ما اصلا این را نمی‌دانیم که با کدام کار کارشناسی این قرارداد تجارت ترجیحی در دولت قبل و زمان تصدی‌گری آقای نعمت‌زاده منعقد شده و در واقع این قرارداد بسیار ننگ‌آور برای ایران بوده، بعد از امضای این قرارداد حدود 50 درصد واحدها در کشور و در خراسان رضوی نیز چند واحد بزرگ دارای سابقه و با اشتغال بالا تعطیل شده‌اند.
***: در جلسه‌ای عنوان کردید که یکی از کارهای بزرگ دولت برای حمایت از صنعتگران مبارزه با قاچاق بوده آیا هنوز هم بر این نظر خود تأکید دارید؟
رخصت: برای مبارزه با قاچاق دولت اقداماتی را آغاز کرده اما نتوانسته آنها را به اتمام برساند؛ اگر دولت مبارزه با قاچاق انجام می‌دهد باید از طرف دیگر صنایع را حمایت کند تا کالای باکیفیت به مردم بدهند، ما نمی‌توانیم مردم را مجبور کنیم که کالای بدون کیفیت استفاده کنند، باید در وهله نخست برای واحدهای صنعتی امکاناتی را فراهم کنیم که بتوانند کالا با مرغوبیت بالا تولید کنند در غیر این صورت هر چه قدر هم روش‌های دیگری به کار برده شود باز هم مردم به سمت خرید کالای قاچاق گرایش دارند و تنها قیمت مصرف کننده بالا می‌رود.
***: وضعیت صادرات را به چه صورت ارزیابی می‌کنید؟ آیا به نحوی است که بتوان به چشم انداز آن امیدوار بود؟
رخصت: راستش را بخواهید تمام واحدهایی که بنده از آنها در مورد میزان صادراتشان پرسیده‌ام به من گفته‌اند که ما تعطیل هستیم و نمی‌توانیم کار خود را ادامه بدهیم اما همچنان دولت 25 درصد رشد صادرات را گزارش می‌دهد.وقتی ما امکانات و زیرساخت این را نداریم که اگر در روسیه و یا آسیای میانه کالایی فروخته می‌شود پول آن به کشور برگردانده شود چگونه می‌شود که ارز آن را دوباره به سامانه بانکی فرستاد؟
همین مصوبه اخیر دولت که گفته شده ارز صادرات باید وارد سامانه بانکی شود یکی از موضوعاتی است که برای صادرکنندگان مشکلات زیادی را به وجود آورده و این تصمیم برای کنترل نرخ ارز و بازار آن گرفته شده در صورتیکه به هیچ عنوان کارشناسی شده نبوده و نمی‌تواند در این حوزه مؤثر باشد.
***: یعنی شما اقدامات دولت را برای مدیریت بحران ارز درست ارزیابی نمی‌کنید؟
رخصت: به هیچ عنوان؛ این تصمیمات کارشناسی نشده هستند و با شتاب گرفته شده‌اند که تنها برای از بین بردن التهابات بوده و مطمئنا با شکست روبه‌رو شده و حتما افت صادرات را به همراه دارند.
تمام صادرات بخش خصوصی 10 میلیارد دلار است و بقیه آن مربوط به صنایع نفت، پتروشیمی‌ها، صنایع فولاد و سایر صنایع وابسته به دولت است به همین علت بخشنامه‌ها در حوزه صادرات باید ابتدا در این بخش‌ها اجرایی شود و بعد از 6 ماه کمبودها و کاستی‌های آن را رفع کرده و بعد از آن برای بخش خصوصی به اجرا درآورد اما متأسفانه شاهد هستیم که دولت شب تصمیم می‌گیرد و صبح هم آن را اجرا می‌کند و تعداد زیادی از صادرکنندگان به علت اینکه نمی‌توانند برگشت پول خود را به صورت ارزی داشته باشند قطعا نمی‌توانند فعالیت خود را ادامه دهند و بازارهای خود را هم از دست می‌دهند که به دست آوردن دوباره آنها کار دشواری است.
***: به طور کل بازارهای صادراتی کشور ما و به ویژه استان خراسان رضوی بسیار ضعیف هستند آیا راهکاری برای تقویت این بازارها وجود ندارد؟
رخصت: از دیدگاه من تنها راه چاره این است که دولت به مردم با صداقت وضعیت اقتصادی را بگوید؛ هم اکنون دولت هر روز چیزی می‌گوید و بعد اتفاقی برعکس آن رخ می‌دهد و حال اینکه اگر صداقت وجود داشته باشد مردم با دولت همکاری بیشتری می‌کنند.
***: برگردیم به رسته نساجی؛ شما فکر می‌کنید مهم‌ترین مشکلی که در حوزه صنعت نساجی وجود دارد چیست؟
رخصت: نوسازی صنایع نساجی از اولویت‌های اول این صنعت است و امروز وقتی می‌خواهیم کالای با کیفیتی تولید کنیم باید منطبق با فناوری روز دنیا این کار را انجام دهیم؛ هم اکنون ماشین آلاتی که در بخش نساجی به ویژه در استان خراسان رضوی فعالیت دارند بسیار قدیمی بوده و همچنین تجهیزات رنگرزی و تکمیل نیز دارای ضعف‌های زیادی هستند، به عبارت دیگر ما امروز در تمام خراسان رضوی یک واحد رنگرزی و تکمیل مجهز به فناوری‌های روز دنیا نداریم که بتواند با کیفیت تولیدات مناسب داشته باشد.
***: البته آمارها نشان از این دارد که سال گذشته تعداد زیادی از ماشین آلات صنعتی حوزه نساجی به استان وارد شده‌اند.
رخصت: این ماشین آلات مورد نظر شما در بخش‌های ریسندگی و بافندگی بوده‌اند، ما تاکنون هیچ واحدی نداشته‌ایم که در بخش رنگرزی و تکمیل سرمایه‌گذاری فناوری بالا داشته باشد، اینکه یک کارگاه دو ماشین رنگرزی برای کار خود وارد می‌کند دلیل بر این نیست که بخش تکمیل صنایع نساجی ما رشد کرده باشند.مسئولان استان به نساجی توجهی نمی‌کنند، در روزنامه‌ها و در کلان نساجی جزو اولویت‌های مسئولان است اما در عمل به هیچ عنوان توجهی به این بخش نمی‌شود.
***: سال گذشته هم 2 واحد بزرگ حوزه نساجی در خراسان رضوی تعطیل شدند.
رخصت: بله سال گذشته 2 واحد بزرگ و قدیمی نساجی در خراسان رضوی به تطیلی کشانده شد اما باز هم خم به ابروی مسئولان استان وارد نشد که این مدیران باسابقه و بزرگ کشور واحدهای خود را تعطیل کردند.
***: وضعیت بقیه واحدهای نساجی در خراسان رضوی به چه صورت است؟
رخصت: بسیار بد؛ هم اکنون هیچ واحدی نداریم که در خراسان رضوی با 100 درصد ظرفیت فعالیت داشته باشد؛ همه واحدها زیر 50 درصد فعالیت دارند و تعداد زیادی از آنها هم واقعا تعطیل هستند و تنها چراغ آنها روشن است؛ وقتی مواد اولیه در یک ماهه گذشته 30 درصد افزایش قیمت داشته بسیاری از صنعتگران نمی‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند.
***: صحبت پایانی اگر دارید عنوان کنید.
رخصت: هم اکنون در وضعیتی هستیم که همه کالاها حتی خاک بیابان هم گران شده و این در حالی است که دولت می‌گوید ما گرانی در کشور نداریم، مثل این است که همین حالا روز باشد و دولت بگوید شب است، مسلم است که چنین چیزی امکان‌پذیر نیست، به نظر من برای بهبود وضعیت کنونی دولت یک راه بیشتر ندارد و آن هم اینکه با مردم صادقانه تمام مشکلات اقتصادی را بازگو کند.
نظر شما