قدس آنلاین – گروه استان ها – سمیه شرف دینی - یزد ازاستان هایی است که درسرانه مطالعه دارای آمارآنچنان بالایی نیست برگزاری دومین رویداد فرهنگی کتاب سال استان در تیرماه سال جاری، و نامزدی این استان دربخش پایتخت کتاب ایران می تواند در بالا بردن این سرانه نقش داشته باشد از سوی دیگر بالا بردن فضای کمی و کیفی کتابخانه ها که این روزها سالن های آن فقط  دراختیار دانش آموزانی قراردارد تا خود را برای کنگورآماده می کنند می تواند درجذب افراد برای مطالعه مناسب باشد . 

«رقیه دوست فاطمیها» مدیرکل نهاد کتابخانه های استان یزد درگفتگو با خبرنگارقدس آنلاین ازبرنامه های این نهاد برای ارتقای سطح مطالعه در بین شهروندان یزدی خبر داد. وی همچنین از برخی مشکلات و چالش های این نهاد گفت و ابراز امیدواری کرد که درآینده نزدیک این مشکلات برطرف شود  در ادامه مشروح این گفت و گو را می خوانید:

در استان یزد چند کتابخانه وجود دارد سهم کتابخانه نهادی و مشارکتی به چه میزان است؟

استان یزد دارای ۱۱۱ کتابخانه است که ازاین تعداد ۹۷ باب نهادی، ۱۲باب مشارکتی و۱ باب مستقل است.

 کتابخانه های استان چه میزان عضو دارد؟

 در مجموع ۹۹ هزار و ۲۳۰ نفر عضو کتابخانه عمومی نهاد و مشارکتی استان یزد هستند.

چند کتابخانه روستائی دراستان وجود دارد و وضعیت عضویت افراد چگونه است و چه میزان ازاین کتابخانه ها فعال هستند ؟

 در استان یزد ۲۹ کتابخانه روستایی وجود دارد که همه آنها روزانه ۶ ساعت و نیم فعال است و به خدمات‌رسانی مشغول هستند.

دراین اداره برای ترویج فرهنگ کتابخوانی چه طرح هائی اجرا شده است؟

برنامه‌های متعدد فرهنگی درزمینه ترویج فرهنگ کتابخوانی در کتابخانه‌ها در حال اجرا است تا مردم با لذت مطالعه بیشتر آشنا شوند. کتابخانه ها به عنوان پاتوق فرهنگی موردتوجه و مراجعه قرار می گیرد، نشست‌های «کتاب‌خوان» ‌موضوعی، مدرسه‌ای، کتابخانه‌ای و عمومی، نمایشگاه‌های مناسبتی معرفی کتاب در کتابخانه‌ها، نقد و معرفی کتاب، جلسات حافظ‌ خوانی و مثنوی‌خوانی با حضور اساتید برجسته ادبیات و شعر، جلسات کتابخوانی و کارگاه‌های خلاقیت مادر و کودک با رویکرد مطالعه، برنامه‌های متعدد در بخش کودک کتابخانه‌ها ازجمله شعرخوانی، قصه‌گویی، بازی‌های فکری و خلاقانه، کاردستی ، نقاشی و .... از جمله برنامه های این نهاد برای ترویج فرهنگ کتابخوانی در کتابخانه‌ها است .

سرانه آمار مطالعه دراستان به چه میزان است و نسبت به دیگراستان ها یزد چه جایگاهی دارد؟

با عنایت به وجود متغیرهای متعدد در سنجش سرانه مطالعه، عدم اتفاق نظر کارشناسان و پیچیدگی‌های موجود در تعریف مطالعه (با وجود فضای مجازی)، از سال ۹۰ تاکنون  پژوهش و پیمایش جدیدی در این خصوص انجام نشده است.

برای بالا بردن سرانه مطالعه دراستان چه اقداماتی صورت گرفته است ؟

بالا بردن سرانه مطالعه یک تکلیف برای سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف است و کتابخانه‌ها به تنهایی نمی‌توانند ازعهده این کاربرآیند در اصل کتابخانه‌ها بسترساز مطالعه هستند و باید با فراهم آوردن امکانات و فضای مناسب، کتاب‌های خوب ، به کارگیری کتابداران و مشاوران کتاب امین و متخصص، زمینه را برای مطالعه فراهم سازند خانواده و سایر نهادها و سازمان‌هایی نظیر آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا وسیما هم نقش پررنگی در ترغیب و تشویق مردم دارند.

چه میزان از کتابخانه های استان فرسوده و به بازسازی نیاز دارند ؟

بیشتر کتابخانه‌های استان با در نظر گرفتن شرایط گذشته و حال، از نظر ساختمانی در وضعیت نسبتاً مطلوبی قراردارند البته با استانداردهای جهانی فاصله داریم که نیازمند بودجه مناسبی است تا بتوان آنها را بازسازی کرد و در عین حال با تلاش‌های فراوان در سال‌های اخیر، نزدیک به ۳۰ درصد کتابخانه‌های استان ساماندهی و بهسازی شده است و حدود ۲۰ درصد دیگرنیز، نیاز به استانداردسازی دارد که با تأمین بودجه لازم، این مهم انجام خواهد شد.

کتابخانه مرکزی استان چه زمانی به بهره برداری نهائی می رسد ؟

با توجه به مشخص نبودن شرایط واگذاری واتمام پروژه و اینکه نهاد کتابخانه‌های عمومی اساسا نقشی در مراحل ساخت و تکمیل آن ندارد و نهایتاً این نهاد تنها به عنوان بهره‌بردار نهایی شناخته می‌شود، این نهاد قادر به ارائه پاسخ مشخصی به این سئوال نیست.

یکی ازطرح های مهمی که توسط این اداره درایام دهه کرامت برگزارخواهد شد جشنواره کتابخوانی رضوی است در مورد این جشنواره توضیحاتی ارائه دهید؟

بعد از برگزاری موفق ششمین و هفتمین جشنواره کتابخوانی رضوی و شرکت حدود ۲۲ هزار نفر در استان یزد، هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی در سال ۹۷ در استان اجرا و اختتامیه آن نیز در شهریورماه برگزار خواهد شد کتاب‌های مسابقه به کتابخانه‌های سراسر کشورارسال شده وفایل‌های پی دی اف محتوای کتاب‌ها نیز درسایت اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به نشانی www.iranpl.ir  در دسترس علاقه‌مندان است به زودی جزئیات و نحوه شرکت در مسابقه به اطلاع عموم خواهد رسید و از مردم عزیز استان یزد دعوت می‌کنیم انتخاب و مطالعه کتاب را از هم‌اکنون آغاز کنند.

برای مناطق کمترتوسعه یافته استان درامرکتابخانه برنامه ای خاص دارد یا نه ؟

 برای مناطق محروم نیز برنامه‌های متنوع فرهنگی و کتابخانه‌ای در کتابخانه‌های روستایی برگزارمی‌شود و در سال ۱۳۹۶ شاهد افتتاح کتابخانه روستایی و خیرساز حاج علی‌اکبر محبوبی روستای گردکوه شهرستان مهریز بودیم. همچنین بازگشایی کتابخانه‌های علامه جعفری در منطقه حسن‌آباد یزد، رئیس فرهمند یزد در بافت تاریخی شهر یزد، منتظران مهدیه روستای مبارکه بافق، کتابخانه شهید صدوقی مروست و کتابخانه روستایی شهید ذبیح الله شفیعی ابرکوه، در سال ۹۶به ثمر نشست.

استان یزد سال گذشته قرار بود یزد به پایتخت کتاب ایران منصوب شود که به بنا به دلایلی این اتفاق رخ نداد، امسال چه برنامه هایی برای این مهم دارید؟

در انتخاب پایتخت کتاب مسائل مختلفی دخیل است مردم نهاد بودن برنامه‌ها برای ارزیابان بسیارمهم است بنابراین علاوه بر حضور پررنگ سازمان‌ها و نهادها، سازمان‌های مردمی نیز باید با داشتن برنامه‌های مرتبط با کتاب و کتابخوانی به این امر کمک کنند کتابخانه‌های عمومی نیز همانطور که قبلاً ذکر شد با اجرای فعالیت‌ها و برنامه‌های متنوع فرهنگی و کتابخانه‌ای، به این مهم کمک خواهد کرد.

مهمترین اولویت کاری این نهاد در سال جاری چیست ؟

 در سال ۱۳۹۷با عنایت به افتتاح اولین گذرفرهنگ وهنر یزد درشهر یزد، ثبت این شهر در فهرست میراث جهانی و واقع شدن برخی کتابخانه های عمومی دربافت تاریخی، برنامه های ویژه ای درراستای کتاب و کتابخوانی دربافت سنتی با تاکید برفرهنگ اصیل در دستورکاراست و برگزاری برنامه های متنوع فرهنگی و ماهیانه کتابخانه فرخی یزدی در گذر فرهنگ و هنر مازاری ها ، برگزاری برنامه های فرهنگی و کتابخانه ای مناسبتی هفته کودک ، هفته کتاب و کتاب گردی ازمهمترین اولویتهای این نهاد درسال جاری است.