در روزهای داغ جام جهانی بود که مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب، پروندهای ویژه درباره فوتبال در تارنمای خود منتشر کرد که به گفته سردبیر سایت، پروندهاش همچنان باز است. پروندهای که در نگاه اول با تیترهایی چون «جام جهانی در جوادیه»، «پیراهنی برای الجزایر» و چند رباعی مخاطب را به خود جذب میکند. اما ادبیات را چه به فوتبال؟ کدام توپ از دروازه ادبیات گذشته است که حالا برایش بنویسیم و بسراییم؟ شاید رویکرد غالب جامعه کتابخوان ما به چنین پرونده هایی این گونه پرسشها باشد اما به قول مولانا که: هم سؤال از علم خیزد، هم جواب، ترجیح میدهیم با این سؤالها به سراغ حسن صنوبری، سردبیر سایت مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب برویم و پاسخ او را بشنویم. اولین پاسخ صنوبری، تا حد زیادی دلایل انتشار این پرونده را آشکار میکند. او میگوید: فوتبال به علت جام جهانی یک اقبال عمومی به سمتش آمده بود و طبق روال همه پروندههای مؤسسه، میخواستیم از این فرصت استفاده کنیم و برای مخاطبان فوتبال دوستی که در این بازه زمانی ما را همراهی میکردند بسته ویژهای داشته باشیم و آنها را با سایر حوزههای ادبی آشنا کنیم.
صنوبری با بیان اینکه ادبیات نتیجه جامعه و مسائل آن است و تنها به حوزههای مشخصی محدود نمیشود، میگوید: ادبیات نشأت گرفته از تفکرات درونی و رفتارهای اجتماعی است و در همه وجوه جامعه جریان دارد. ما با این پرونده میخواستیم پلی میان ادبیات و ورزش بزنیم و مخاطبان نوجوان و جوان را با ادبیات آشتی دهیم.
سردبیر سایت مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب ضمن اشاره به اهمیت ترویج ادبیات در قسمتهای مختلف جامعه، توضیح میدهد: ما اگر بخواهیم تنها وجه آکادمیک ادبیات را به مخاطب معرفی کنیم شاید بتوانیم روی کارشناسان و متخصصان ادبی تأثیرگذار باشیم اما آن مخاطب عام که اتفاقاً اکثریت جامعه را تشکیل میدهد ارتباطی با آن نخواهد گرفت و در این بین ادبیات از منبعی غنی برای تولید آثار ادبی محروم میماند؛ چنان که همین مخاطب عام همواره در تاریخ ادبیات ما تعیین کننده بوده است. منظور از جذب مخاطب عام هم در اصطلاح امروزه سطحی نگری و زرد شدن نیست، بلکه غرض پیدا کردن مخاطب اصیل ادبیات در میان عموم مردم است.
صنوبری در خصوص تأثیر این گونه حوزههای متنوع بر جذب مخاطب میگوید: بسیاری از افراد در وهله اول نمیتوانند با رمان یا کتابهای شعر و به طور کلی ادبیات ارتباط بگیرند و به همین علت هیچ وقت به سمت ادبیات و خواندن کتابهای ادبی نمیآیند، در حالی که اگر اثری در حوزه مورد علاقه همین افراد نوشته شود با جدیت میخوانند و دنبال میکنند. حتی شاید بعد از خواندن حوزه تخصصیاش به سراغ رمانها و کتابهای دیگر نیز بیاید. بنابراین هر قشری را باید با همان زاویه نگاه خودش به کتاب و کتابخوانی علاقهمند کرد.
وی ادامه میدهد: از طرفی مخاطب آکادمیک و جدی همواره پای کار ادبیات است و نیازی به ترویج کتابخوانی ندارد. این عموم مردم هستند که باید بر اساس علایق و سلایق شان تولیدات ادبی نوشته شده و در میان شان ترویج شود. ما اگر بتوانیم این قشر را کتابخوان کنیم میتوان گفت موفق بودهایم.
■ زبان همه فهم
صنوبری با تأکید بر این نکته که زبان مورد استفاده در این گونه پروندهها طبیعتاً زبان نزدیک به عامه مردم است، میگوید: در این پرونده ما کتابی را بازنشر دادیم که کاملاً تصویری است. همچنین تمام یادداشتها و مطالب منتشر شده زبانی کاملاً همه فهم و بدون اصطلاحات ادبی دارند تا هر مخاطبی بتواند به خوبی با آن ارتباط بگیرد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ورود ادبیات به میان عامه مردم از سطح متعالی آن نمیکاهد، میگوید: این بسته به نگاه ما به ادبیات دارد. ما معتقدیم ادبیات در تک تک لحظههای زندگی ما وجود دارد و همه ما با آن زندگی کردهایم، بخصوص آن دورانی که رسانه در زندگی ما نقش کمتری داشته است. بنابراین اگر بخواهیم ادبیات را به مراکز تخصصی و استادان دانشگاهی محدود کنیم این ادبیات پویایی و نشاط خودش را از دست میدهد و راه به جایی نمیبرد. اساساً زنده نگه داشتن ادبیات در گرو ورودش به همه حوزههای زندگی اجتماعی است نه یکسری محافل خاص ادبی. درحال حاضر ادبیات در برخی جریانها آن قدر محدود شده است که هیچ نسبتی با زندگی واقعی ندارد.
سردبیر سایت مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب در پایان اضافه میکند: در این پرونده سعی میکنیم جدا از انتشار شعرها و داستانهای فوتبالی در ادبیات ایران و جهان از نسبت فوتبال و ادبیات سخن بگوییم. این شاید اولینباری است که پروندهای با چنین موضوعی در نشریات مکتوب و الکترونیکی منتشر میشود. تاکنون در این پرونده داستانی از تیری ژونکه و شعرهایی از مرتضی امیری اسفندقه و مهدی جهاندار منتشر شده است. همچنین ما شعرهایی از میلاد عرفان پور کار کردیم. در حوزه نثر نیز جام جهانی در جوادیه را منتشر کردیم. همچنین برخی یادداشتها گونهای از روایتنویسی است و ما سعی کردیم متنوع باشیم تا طیف گستردهای از مخاطبان را در بر بگیریم.
نظر شما