به گزارش قدس آنلاین، دلار دیروز بازهم رکورد شکست و تا ۱۳ هزار و ۸۸۰ تومان هم پیش رفت؛ اتفاقی که افق دید فعالان اقتصادی، مردم و کارشناسان اقتصادی را غبارآلود کرده و همه را در بهت سنگین فرو برده است.
در خصوص دلایل این خیزش دیگر باره نرخ ارز، تحلیل‌های متعددی شنیده می‌شود از عمق کم بازار ثانویه به رغم وعده‌های بانک مرکزی تا تعلل برخی عرضه کنندگان بزرگ ارز از قبیل پتروشیمی‌ها در تحویل ارزهای صادراتی به بازار ثانویه، عدم مداخله بانک مرکزی و به تعبیری صیانت از منابع ارزی این بانک، تحرکات تازه آمریکا برای کاهش صادرات نفت ایران، نقدینگی عظیم موجود در دست مردم و هجوم این نقدینگی به بازار ارز در نتیجه قفل شدن بازار کالاهای بادوام و سرمایه‌ای از قبیل خودرو، لوازم خانگی و... اما بی‌تدبیری و بی‌برنامگی دولت و دلهره شدید مردم برای حفظ ارزش دارایی‌های خود در این روزهای سخت بیش از هر تحلیل دیگری به گوش می‌رسد؛ تحلیلی که کارشناسان در گفت‌وگو با قدس بر آن تأکید دارند.
■ بازگشت نقدینگی به بازار ارز
رئیس خانه اقتصاد ایران در توضیح دلایل این جهش نرخ ارز گفت: رشد این روزهای ارز و ارزی که مردم این روزها از کف خیابان می‌خرند قطعاً ارزی نیست که قرار است صرف واردات شود و عرضه به موقع و یا تعلل پتروشیمی‌ها در عرضه ارز هم نمی‌تواند دلیل اصلی این جهش شدید باشد بلکه دلیل اصلی این است که دولت وقتی بسته ارزی جدید را ارائه داد برای نقدینگی عظیم و مخرب جامعه برنامه و چاره‌ای نیندیشید.
مسعود دانشمند تأکید کرد: حضور واردکنندگان در بازار آزاد منتفی است چرا که بر اساس بسته جدید باید از بازار ثانویه نیاز خود را تأمین کنند و ثبت سفارش و ترخیص از گمرک هم منوط به روشن بودن گیرنده و دهنده ارز است، لذا حتی اگر واردکننده‌ای از بازار آزاد ارز بخرد باز هم باید طرف معامله مشخص باشد وگرنه با مشکل در ترخیص مواجه خواهد شد.
وی با بیان اینکه تا این لحظه واردکننده‌ای از بازار ثانویه جواب رد نشنیده ادامه داد: پتروشیمی‌ها سالانه ۱۵ میلیارد دلار ارز صادراتی می‌آورند و هر چند دولت فهرست اقلام اساسی مورد حمایت با ارز ۴۲۰۰ تومانی را از ۲۵ به حدود ۷۰ افزایش داده با وجود بازار ثانویه کمبود ارزی خاصی نباید برای تجار وجود داشته باشد و مجموع واردات کشور با تمام تقاضاها حدود ۶۰ میلیارد دلار است و مشکلی برای تأمین نیاز ارزی وجود ندارد.
این فعال اقتصادی اظهار داشت: در روزهای ابتدایی اجرای بسته و با هجوم دولت به سوداگری ارز، مردم اندکی عقب نشستند و یا در مواردی سرمایه‌شان را از بازار ارز خارج کردند اما وقتی دیدند دولت آنچنان جدی نیست دوباره به بازار هجوم آورده‌اند و تقاضای کاذب شدید ایجاد کرده‌اند.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات بر این باور است که مردم با مشاهده رکود مجدد بازار مسکن و لحظه‌ای شدن قیمت‌ها در بازار خودرو بار دیگر به بازار ارز گرایش پیدا کرده‌اند چرا که در این روزهای مبهم و سخت تنها به فکر حفظ ارزش دارایی خود هستند.
وی افزایش نرخ سود سپرده را بهترین شیوه برای مدیریت وضعیت فعلی دانست و گفت: دولت ظاهراً قصد دارد نرخ سود سپرده را بار دیگر بالا ببرد اما هنوز فراخوان عمومی در این زمینه نداده که اگر چنین شود بدون شک بخش زیادی از نقدینگی در بانک‌ها آرام خواهد گرفت و با فرو نشستن تب بازار ارز، انگیزه برای سوداگری و کسب سودهای شیرین یک روزه از ذهن مردم پاک می‌شود.
به باور وی وقتی به تولیدکننده کمک نمی‌شود بازار سرمایه ضعیف می‌شود و این امر بازار سوداگری طلا و ارز را داغ می‌کند و سرمایه‌ها به سرعت جذب این بازارها می‌شود.
■ ضعف بازار ثانویه
یک اقتصاددان هم به خبرنگار ما گفت: فعلاً بازار ثانویه به دلیل کم عمقی نتوانسته شکاف قیمتی بین دو نرخ را کم کند و از آنجایی که این بازار بر اساس شفافیت ایجاد شده برخی واردکنندگان و صادرکنندگان به دلیل واهمه از چنین شفافیتی از مبادله در آن واهمه دارند لذا شاهد رشد مجدد نرخ ارز هستیم.
وحید شقاقی ادامه داد: شکاف قیمتی بین قیمت آزاد و ثانویه ارز از ۲۰۰۰ تومان به ۵۰۰۰ تومان افزایش یافته و در همین حال بر اساس شنیده‌ها در یکی دو هفته اخیر حدود ۱۵۰ هزار بشکه از صادرات نفت کشور کم شده ضمن اینکه آمریکا حدود ۱۱ میلیون بشکه از ذخایر نفتی خود را به بازار عرضه کرده که این‌ها هم بر التهاب بازار ارز دامن زده است.
به باور وی دولت در ۶ ماه گذشته نتوانسته تصویری روشن و شفاف از آینده اقتصاد به مردم و فعالان اقتصادی ارائه دهد،لذا این سردرگمی و دلهره از آینده عطش مردم را برای حفظ قدرت خرید افزایش داده است که این خود در کنار راکد شدن دیگر بازارها می‌تواند مهم‌ترین دلیل برای هجوم پول‌های سرگردان به بازار ارز باشد.
شقاقی اظهار داشت: هسته‌های سخت دلار روی نرخ‌های ۵، ۹ و ۱۲ هزار تومان دیروز شکسته شده و به عبارتی در ماه‌های قبل که به این هسته‌های سخت رسیدیم و برای مثال نرخ ۱۲ هزار تومان حدود دو هفته ثابت ماند،اما هجوم خبرهای بد و ارسال سینگال‌های منفی مبنی بر تشدید تحریم‌ها باعث عبور از این هسته‌ها شد، در همین حال دولت با بی پاسخی و عدم اتخاذ تصمیم‌های سخت و غیرمتعارف در این شرایط نامتعارف اوضاع را بدتر کرد.
وی با ابراز تأسف از اینکه دولت همچنان اصرار دارد شرایط غیرمتعارف را با شیوه‌های عادی مدیریت کند، ادامه داد: در این ۶ ماه هیچ تصمیم سختی برای پنج موضع اساسی مثل اصلاح نظام بانکی، شفافیت و برخورد با فساد، اصلاح نظام مالیاتی و وضع پایه‌هایی از قبیل مالیات بر مجموع درآمد و عایدی سرمایه و در مجموع خلق ابزارهایی برای مهار سوداگری اتخاذ نکرد و این شرایط دلار ۱۵ هزار تومانی را پیش روی تولیدکنندگان گذاشته است؛ تولیدکنندگانی که در این چند دهه به سختی خود را حفظ کرده‌اند اما قطعاً در دو سه ماه آینده ۷۰ درصدشان به مشکل مواجه خواهند شد.
وی تصویب بسته‌های حمایتی برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان را برای این روزهای سخت لازم دانست و اظهار داشت: با اینکه بازار ثانویه به دنبال آزادسازی قیمت ارز است اما باید مابه التفاوت این نرخ با نرخ آزاد را به صورت یارانه به تولیدکنندگان داد تا کسب و کارشان قفل نشود که البته با وجود ضعیف شدید اطلاعاتی شاید این امر امروز ممکن نباشد.
وی همچنین از بانک مرکزی خواست بشدت مراقب فعالیت‌های سوداگرانه صندوق‌های سرمایه گذاری بانک‌ها و با تعبیری «بانک‌های بد» باشد چرا که این‌ها با هدایت سیل نقدینگی از بازاری به بازار دیگر، در التهاب آفرینی اقتصادی نقش زیادی دارند. گفتنی است نرخ یورو دربازار ثانویه درمحدوده ۹ هزارتومان تعیین شده است.
گفتنی است طبق خبر ایسنا تا لحظه نگارش این گزارش قیمت دلار از ۱۴ هزار تومان و یورو از ۱۶ هزار تومان عبور کرده است.
انتهای پیام/
نظر شما