به گزارش گروه فرهنگی قدس‌آنلاین، چند روزی هست که تصاویری از فرانسه و شهر پاریس در سایت‌های خبری، کانال‌ها و اینستاگرام منتشر می‌شود که اگر کسی وسط جمعیت پرچم فرانسه را نبیند یا برج ایفل را نشناسد، یک درصد هم احتمال نمی‌دهد که این درگیری و جنگ و هرج و مرج بین گروهی که جلیقه شب‌رنگ زرد پوشیده‌اند و پلیس درست در قلب اروپا دارد اتفاق می‌افتد نه در یکی از کشورهای عربی خاورمیانه یا حتی آفریقا. کشوری که همه از آرامش و امنیتش حرف می‌زنند و روشنفکرهای وطنی رفتارهای مثلاً متمدنانه پلیسش را همیشه مثل چماق برسر نیروی انتظامی خودمان کوبیده‌اند که البته با مخابره تصاویر لگدپرانی و ضرب و شتم عجیب و غریب مردم توسط پلیس فرانسه دهانشان فعلاً بسته است. جلیقه‌ زردهای فرانسوی، این روزها علاوه بر پاریس، فضای مجازی را هم به آتش کشیده‌اند و ماهم به این بهانه، نگاهی انداخته‌ایم به این جنبش که اشتراکات زیادی با کمون پاریس و بقیه انقلاب‌های فرانسه دارد.

■ جنبش فیس‌بوکی

ماجرای جلیقه زردها را پریسیلیا لودوسکی شروع کرد. آن هم در خاک فرانسه، بلکه از جزیره آنتی در دریای کارائیب که جزو سرزمین‌های فرامرزی دولت فرانسه است. این زنِ راننده جوان 32 ساله برای کاهش قیمت سوخت در پمپ بنزین‌های فرانسه کمپین و توماری روی اینترنت منتشر کرد و از مردم خواست آن را امضا کنند. او در درخواستش نوشته بود که قیمت بنزین و گازوئیل به طور مرتب از طرف دولت افزایش می‌یابد که عادلانه نیست. کمپین اینترنتی لودوسکی تا اکتبر ۲۰۱۸ محلی از اعراب نداشت تا این‌که روزنامه لوپاریزین فرانسه، گزارش مبسوطی از این زن و کمپینش منتشر کرد. زیاد طول نکشید که تعداد زیادی از مردم فرانسه زیر درخواست لودوسکی را امضا کردند. گروهی دیگر هم دادند «بلوکاژ ملی مخالف افزایش قیمت سوخت» را راه انداختند و برخی دیگر از شهروندان فرانسوی هم به صورت خودجوش گروه‌های محلی سازماندهی کردند. بعد هم کلی فیلم از کشاورزان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن از شرایط سختی زندگی‌شان و گرانی سوخت می‌گفتند. اما آتش اعتراضات را دو راننده بین شهری با فراخوانی برای «راه‌بندان سراسری در اعتراض به افزایش قیمت سوخت» روشن کردند. فراخوانی که بیش از ۲۰۰ هزار نفر پایش را امضا کردند و قول شرکت در آن را دادند و پای قولشان هم ایستادند. چون شنبه 26 آبان‌ماه اصلی‌ترین بزرگراه‌های فرانسه توسط 280هزارنفر از فرانسوی‌هایی که جلیقه‌های زرد رنگی پوشیده بودند بسته شد و هیچ ماشینی حق عبور پیدا نکرد. جنبش جلیقه زردها شروع شده بود.

■ چرا جلیقه زرد می‌پوشند؟

خودروسازهای فرانسوی همراه ماشین یک جلیقه زرد هم تحویل مشتری‌هایشان می‌دهند. چون در قانون راهنمایی و رانندگی‌شان نوشته شده است که اگر خودرویی کنار خیابان یا جاده خراب شود، راننده‌اش باید یکی از این جلیقه‌ها بپوشد و کنار خیابان بایستد تا کمک از راه برسد. عدم رعایت این قانون که از سال ۲۰۰۸ به اجرا درآمده، جریمه نقدی ۱۵۳ دلاری برای فرد خاطی دارد. هنوز هیچ‌کس از سران جلیقه زردها، درست و حسابی توضیح نداده که چرا دارند از این نماد استفاده می‌کنند، اما آن‌طور که از شواهد و قرائن معلوم است، جلیقه زردها می‌خواهند نشان بدهند که همه‌شان راننده هستند و گران شدن سوخت زندگی‌شان را دگرگون می‌کند و آن‌ها را به زیر می‌کشد؛ چون بیشترشان شهروندانی هستند که با وجود کار و درآمد، کارمندان، کارگران و خانواده‌هایی هستند که در حومه شهرهای بزرگ یا مناطق روستایی زندگی می‌کنند و برای رفت و آمد و زندگی روزمره به خودروی شخصی وابسته هستند.
جلیقه زردها برای دولتمردان فرانسوی خاطره کلاه قرمزها را دوباره زنده کرده‌اند. راننده کامیون‌هایی که سال 2013 افزایش مالیات خودروهای سنگین را برنتابیدند و به خیابان ریختند. 

■ چرا و به چه چیز اعتراض می‌کنند؟

روزهای اول که بزرگراه‌های مهم فرانسه بسته شد، همه چیزی که معترضان می‌خواستند کاهش قیمت سوخت بود. این صحبت‌های برونو لوفور، یکی از همان دو راننده‌ای که جنبش را شروع کردند، تقریباً همه چیز را درباره اهداف اولیه این جنبش روشن می‌کند: «من در شهر زندگی نمی‌کنم و استفاده از وسایل نقلیه عمومی نیز به علت تأخیر همیشگی و دقیق نبودن امکان پذیر نیست. اولین نانوایی نزدیک در ۵ کیلومتری خانه من قرار دارد. من مجبور هستم که از خودروی شخصی استفاده کنم و توانایی پرداخت افزایش مالیات سوخت را ندارم». دولت فرانسه قیمت گازوئیل را که عمومی‌ترین سوخت مصرفی در خودروهای این کشور است در ۱۲ ماه گذشته حدود ۲۳ درصد افزایش داشته و به طور متوسط به ۱،۵۱ یورو در هر لیتر رسیده است. دلیل این افزایش بالا رفتن قیمت جهانی نفت است و هم مالیات مازادی است که دولت امانوئل ماکرون برای حمایت از کمپین خودروی سالم و سوخت سالم قرار داده که به ازای هر لیتر گازوئیل حدود هفت و نیم و برای هر لیتر بنزین حدود چهار سنت بر قیمت عادی سوخت افزوده است؛ رقمی که به نظر نمی‌رسد خیلی زیاد باشد. 
اما حالا درست دو سه هفته بعد از شروع اعتراضات، دیگر خواسته مردم فرانسه کاهش قیمت سوخت نیست. آن‌ها بعد از سوخت به کاهش قدرت خریدشان اعتراض کردند و حالا فقط استعفای ماکرون را می‌خواهند. رئیس جمهوری که آن‌ها می‌گویند، تنها برای اغنیا کار می‌کند. 

■ میدان جنگ شانزلیزه

شهرهای فرانسه این روزها به میدان جنگ تبدیل شده است؛ البته از اول قرار نبود چنین اتفاقی بیفتد و کار به خشونت کشیده شود، اما همه‌چیز دست به دست هم داد تا این‌طور شود. در تجمع نخست خودروهای عبوری در جاده دونفر را زیر گرفتند و کشتند. شنبه گذشته اما جلیقه زردها قرار گذاشتند تجمعشان را در پاریس و نزدیک کاخ الیزه برگزار کنند که با مخالفت پلیس و وزارت کشور همراه شد و از جلیقه زردها خواستند در پارک بزرگی پشت برج ایفل تجمع کنند.
جلیقه زردها گوششان بدهکار این حرف‌ها نشد و هزاران نفر از معترضان درست در نزدیکی الیزه تجمع کردند تا نشان بدهند کت تن چه کسی است. هرچند که پلیس هم 3000 تن از پرسنلش را برای مقابله با جلیقه زردها به خیابان آورد و در کسری از ثانیه کار به خشونت کشیده شد. خشونتی که هنوز عکس و فیلم‌های تکان دهنده‌اش دارد دست به دست می‌چرخد؛جلیقه زردها اما دست بردار نیستند در تظاهرات هفته گذشته و هم این هفته کوشیدند به کاخ الیزه، ساختمان ریاست جمهوری فرانسه نزدیک شوند. در مقابل پلیس هم برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک‌آور و ماشین آبپاش استفاده کرد. و تا الآن طبق آماری که خودشان منتشر کرده‌اند، ۶۲۰ نفر از شهروندان زخمی شده‌اند، شانزلیزه تقریباً نابود شده است وشهرداری پاریس اعلام کرده که باید میلیون‌ها دلار خرج کند تا مثل روز اولش بشود. سایت‌های توریستی هم وضعیت فرانسه را قرمز اعلام کرده‌اند و از گردشگران خواسته‌اند که تا اطلاع ثانوی دور سفر به فرانسه را قلم قرمز بکشند. امانوئل ماکرون هم که برای سرکشی به خیابان‌های پاریس رفته بود، جلوی طاق معروف پیروزی هو شد تا کاملاً بفهمد اراذلی که می‌گفت به خاطرشان حاضر نیست قانون را تغییر دهد، او را نمی‌خواهند.

■ فرانسوی‌ها جلیقه زردها را دوست دارند

برخلاف باور همه که فکر می‌کنند اروپایی‌ها صلح‌طلب‌تر از این حرف‌ها هستند و بعید است یک درصد با خشونت‌های این‌چنینی موافق باشند، مردم فرانسه از جلیقه زردها دارند حمایت می‌کنند و برای همین است که دولتمردان فرانسوی در این چند روزه حسابی احساس خطر کرده‌اند؛ طوری که ماکرون از مواضع تند روزهای اولش عقب‌نشینی کرد و سفرش به آرژانتین را نیمه‌تمام گذاشت و به فرانسه بازگشت.

آمار مؤسسه اودوکسا نشان می‌دهد که ۸۲درصد فرانسوی‌ها از توقف برنامه دولت ماکرون برای افزایش مالیات بر سوخت حمایت می‌کنند؛ همچنین ۶۶ درصد نیز خواستار ادامه اعتراضات جلیقه زردها بودند.

در نظرسنجی مؤسسه ب و آ، ۶۵ درصد فرانسوی‌ها از جریان جلیقه زردها حمایت کردند. ۴۲ درصد هم گفته بودند در تجمع آن‌ها شرکت می‌کنند.
بر اساس نظرسنجی مؤسسه الب ۷۳ درصد فرانسوی‌ها از حرکت جلیقه زردها حمایت کردند. ۷۰ درصد هم معتقد بودند که دولت باید پروژه افزایش مالیات بر سوخت را متوقف کند.

■ صادرات جلیقه‌های زرد به کل اروپا

جلیقه زردها را حتی خود فرانسوی‌ها هم جدی نمی‌گرفتند و فکر می‌کردند که از همان دست جنبش‌های زودگذر است و خیلی زود مردم یادشان می‌رود که قیمت بنزین و گازوئیل زیاد شده است. اما این‌بار با دفعات قبل فرق می‌کرد و حالا دو کشور دیگر هم درگیر این جنبش شده‌اند:

بلژیک: دامنه اعتراض‌های جلیقه زردهای معترض در فرانسه به بلژیک هم رسیده و آن‌ها هم مثل فرانسوی‌ها خواستار استعفای نخست وزیرشان شدند. بنابر گزارش روزنامه انگلیسی اکسپرس، این ناآرامی‌ها باعث شد تا مقر اصلی کمیسیون اروپا به صورت موقت تعطیل شود و تا زمانی که معترضان عبور کردند به هیچ کسی اجازه ورود و یا خروج از این ساختمان داده نشد. صدها نفر از تظاهرات‌کنندگان به افزایش سوخت و هزینه‌های زندگی اعتراض داشتند.

هلند: بر اساس گزارش خبرگزاری آناتولی، نزدیک به ۲۰۰ نفر از معترضان هلندی در خیابان‌های لاهه، ماستریخت، نی‌میخن، آلکمار، لیوواردن، خرونینگن دست به تظاهرات زده‌اند. بهانه اعتراضات آن‌ها هم مثل فرانسوی‌ها، افزایش قیمت سوخت‌های فسیلی است.

انتهای پیام/