مجید ابهری؛پژوهشگر و متخصص علوم رفتاری در همین خصوص به "قدس" می‌گوید:از نگاه رفتار شناسی، محیط و مناسبت‌های  دینی تاثیر مستقیمی‌در بروز رفتارهای اصولی و منطقی افراد و به تبع آن کاهش بزه کاری‌های اجتماعی دارد. به عبارت دیگر مناسبتی چون ماه مبارک رمضان ،دانشگاه اصلاح  و تزکیه رفتار و رشد معنوی و اخلاقی افراد است.

وی با اشاره به این که تقوای افراد در پرتو روزه تقویت می‌شود، می‌افزاید: در واقع فلسفه اصلی روزه داری، امتناع از خوردن و آشامیدن نیست بلکه هدف از این فریضه الهی تمرین برای پرهیز از رفتارهای شیطانی چون دروغ گویی، بد زبانی، دزدی و... است.

این استاد دانشگاه، رمضان را ماه تمرین انسانیت و کسب فضایل  اخلاقی می‌خواند و می‌گوید: فردی که از سحرگاه تا غروب آفتاب از خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها خودداری می‌کند و دهان به دروغ و دشنام  می‌بندد و از سایر پلیدی‌ها دوری می‌جوید در واقع در حال پالایش روح و ذهنش است.چنین شخصی براحتی به انجام گناه و جرم گرایش پیدا نمی‌کند.

ابهری با اشاره به این که حتی افرادی که درگیر بزه‌های رفتاری هستند  و هر از گاهی مرتکب جرم می‌شوند هم به احترام ماه رمضان و روزه داران سعی می‌کنند از رفتارهای بزهکارانه خودداری کنند، تصریح  می‌کند: در چنین فضایی به طور طبیعی میزان تخلفات و جرایم کاهش  چشمگیری پیدا می‌کند که پژوهش‌های متعدد  بنیاد علوم رفتاری  ایران و همچنین بررسی‌های نیروی انتظامی‌نیز حاکی از این واقعیت است. به طور نمونه نتایج یکی از این بررسی‌ها نشان می‌دهد شرب خمر و جرایم مرتبط با آن در ماه رمضان تا 70 درصد کاهش می‌یابد.

 وی در خصوص کم رنگ شدن نقش ماه رمضان در کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی و جرایم در کشور با گذشت زمان هم می‌گوید: چنین چیزی به دلیل کم شدن ارتباطات گفتاری خانواده‌ها ، بی توجهی بعضی از والدین به انجام فریضه روزه، تهاجم فرهنگی و گسترش فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای ، احساس می‌شود اما با این وجود همچنان ماه رمضان نقش تاثیر گذاری در کاهش ناهنجاری‌ها و بزه‌های اجتماعی دارد.

• کاهش 25 درصدی جرایم

امان ا... قرائی مقدم، جامعه شناس نیز چنین نگاهی دارد و به «قدس» می‌گوید: هر دین و آیینی اصولاً بازدارنده و یکی از عوامل موثر در کاهش انواع آسیب‌های اجتماعی  بویژه در بحث خودکشی است و در این موضوع هیچ شکی نیست. به طوری که بر اساس تحقیقات پلیس کشور آمار جرایم در ایران در مجموع تا 25 درصد کاهش می‌یابد.

وی با اشاره به این که دین موجب تقویت خود کنترلی افراد می‌شود، می‌افزاید:  شاید یک فرد می‌خواهد خیلی کارها را انجام بدهد اما چون دارای اعتقادات مذهبی است  از انجام آن‌ها پرهیز می‌کند.در واقع خود کنترلی  می‌کند و این، خود کنترلی به معنی پلیس خود بودن است.

وی با اشاره به این که شکی نیست که اعتقادات مذهبی در جامعه ایران کمرنگ شده است،می‌گوید:متأسفانه جامعه ما دچار آنومی‌و خودباختگی شده است. این موضوعی است که ما بارها  به آن اشاره کرده ایم . چون در باورهای دینی برخی از مردم خلل وارد شده آنهم به دلیل آنکه  در این سال‌ها دیده‌اند که اظهارات  بعضی از مسئولان  در امور دینی با عملکردشان متفاوت بوده است به همین دلیل شاهد کم رنگ شدن نقش دین و یا ماه مبارک رمضان در کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی با گذشت زمان هستیم اما با همه این همه، دین؛ عامل بازدارنده از جرم و بالا رفتن خود کنترلی افراد است . 

روزه؛ بهترین درمان برای کاهش آسیب‌های اجتماعی

نوشین خدایی؛ آسیب شناس اجتماعی  هم در این خصوص می‌گوید: ماه رمضان که طبق آموزه‌های دینی ما در آن درهای رحمت الهی به سمت بنده گشوده می‌شود،تاثیرات گسترده‌ای در رفتار افراد  دارد به گونه‌ای که موجب می‌شود تا آنان کمتر به سمت گناه و بزه‌های اجتماعی سوق پیدا کنند. یعنی می‌توان گفت روزه بهترین درمان برای کاهش  بزه‌های اجتماعی است. به طور مثال مردم در این ماه با صبر و حوصله بیشتری در روابط اجتماعی خود ایفای نقش می‌کنند و مانند ماه‌های دیگر به بهانه یک بوق یا جای پارک، دعوایی خطرناک را کلید نمی‌زنند، افرادی که شاید اگر در ماه‌های دیگری در موقعیت‌های مشابه قرار می‌گرفتند پتانسیل بروز دعوایی تراژیک و مرگبار را داشتند. کاهش دروغ در میان روابط اجتماعی هم از دیگر ره آوردهای ماه رمضان است و انسان‌ها به دلیل روزه دار بودن حتی به قیمت زیان‌های مالی هم حاضر نمی‌شوند زبان به دروغ بگشایند و روزه شان را باطل کنند.

وی در ادامه به باشگاه خبرنگاران جوان می‌گوید:ماه مبارک رمضان       می‌تواند آمار بزه‌ها و آسیب‌های اجتماعی را چنان با تغییر روبرو کند که برخی برای توجیه آن نتوانند از معیارهای مادی و دنیایی استفاده کنند. ماه رمضان  فرصتی است تا انسان‌ها صرفنظر از مادیات هر روزه زندگی مدرن به فطرتی بازگردند که توانایی تغییر آینده و زندگی را دارد.