به گزارش قدس آنلاین ، امسال دانشگاه‌های استان در چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن مشهد، به صورت تجمیع شده و صرفا در یک غرفه بزرگ حضور دارند و هر بخش از این غرفه به یک دانشگاه تعلق گرفته است. اگر در نگاه اول به بنرهای معرفی دانشگاه‌ها توجه نکنید، شاید متوجه اینکه این غرفه متعلق به دانشگاه‌هاست، نشوید؛ چرا که اغلب این غرفه‌ها مانند سایر غرفه‌های نمایشگاه، صرفا به فروش و معرفی کتاب و محلی برای عرضه کارهای هنری از جمله خوشنویسی، معرق‌کاری، نقاشی و... تبدیل شده‌اند. البته تعداد معدودی از دانشگاه‌ها هم خدمات مشاوره رایگان، که پای ثابت اغلب نمایشگاه‌هاست ومعرفی پایان‌نامه‌های قرآنی را انجام می‌دهند.
انتهای پیام
در مجموع 9 دانشگاه استان در نمایشگاه قرآن امسال حضور دارند و تعدادی دانشگاه هم صرفا با بنر معرفی دانشگاه، رسالت خود را برای حضور در نمایشگاه قرآن انجام داده‌اند. شاید بتوان گفت تنها دانشگاهی که کمی متفاوت‌تر از سایر دانشگاست و فعالیتی به‌جز عرضه آثار هنری و پایان‌نامه‌های قرآنی، فروش کتاب و خدمات مشاوره انجام می‌دهد، دانشگاه فردوسی است که علاوه بر معرفی مرکز قرآنی شهید شهریاری دانشگاه فردوسی، مشاوره حفظ قرآن و تعیین سطح قرائت قرآنی را انجام می‌دهد.
در مورد نحوه حضور دانشگاه‌ها در نمایشگاه قرآن و ارزیابی آنها از نمایشگاه با نماینده هر دانشگاه که در این غرفه حضور داشته است، گفت‌وگو کرده‌ایم.
به دنبال معرفی اسم دانشگاه‌ها هستند تا فعالیت‌های قرآنی
حمیده دانشور؛ مسئول مرکز قرآنی شهید شهریاری دانشگاه فردوسی در گفت‌وگو با ایسنااظهار می‌کند: غرفه ما در ارتباط با مرکز قرآنی شهید شهریاری در دانشگاه فردوسی است. در این مرکز هر ساله دوره‌های حفظ و قرائت را در سه ترم برگزار می‌کنیم. علاوه بر معرفی دوره‌ها و مرکز، فروش محصولات و کتاب‌های مربوط به حفظ قرآن را نیز داریم. مشاوره حفظ قرآن برای علاقه‌مندان و تعیین سطح قرائت قرآنی نیز در غرفه انجام می‌شود. برخی شب‌ها کلاس نمادین حفظ قرآن نیز داریم.
دانشور در خصوص مرکز قرآنی شهید شهریاری دانشگاه فردوسی، ادامه می‌دهد: این مرکز از سال 85 در دانشگاه فردوسی توسط جمعی از دانشجویان دانشگاه علوم‌پایه راه‌اندازی شد. ابتدا تنها دوره‌های حفظ را برگزار کردیم، اما بعد متوجه شدیم که حفظ منوط به این است که قرائت قرآنی در سطح خوبی قرار گیرد و دوره‌های قرائت را نیز در کنار دوره‌های خود گنجاندیم.
وی با بیان اینکه «هر ترم به طور متوسط بین 200 تا 250 نفر پذیرش داریم که در سطوح مختلف در دوره‌های حفظ یا قرائت شرکت می‌کنند»، عنوان می‌کند: از سال 93 تاکنون دوره حفظ، شروع شده که اولین خروجی حافظان کل را این ترم داریم.
دانشور بیان می‌کند: اولویت کلاس‌بندی و زمان‌بندی برای دانشجویان و عمدتا دانشگاه فردوسی است، اما از سایر دانشگاه‌های دیگر نیز پذیرش داریم. عموم مردم نیز به مرکز ما مراجعه کرده و در کلاس‌ها شرکت می‌کنند که ممنوعیتی نداریم. دو سوم افراد دانشجو و یک سوم خارج از دانشگاه هستند. هزینه‌ای که برای کلاس‌ها دریافت می‌کنیم، نسبت به موسسات بیرون بسیار پایین‌تر است. برای دانشجویان دانشگاه فردوسی تخفیف 10 تا 20 درصدی داریم. هزینه دوره‌های روان‌خوانی بین 40 تا 60 هزار تومان و دوره‌های حفظ بین 80 تا 100 هزار تومان برای سه ماه و نیم است.
وی با انتقاد از کم بودن فعالیت‌های قرآنی در نمایشگاه قرآن، تصریح می‌کند: متاسفانه در نمایشگاه قرآن بیشتر ارائه‌ها و حتی کتابهایی از برخی انتشارات مشاهده کردیم که کمتر قرآنی بودند. غرفه‌ها معمولا دنبال ارائه فعالیت قرآنی نیستند؛ مخصوصا در بخش دانشگاهی که بیشتر به دنبال معرفی اسم دانشگاه هستند و فعالیت‌های قرآنی بسیار کم است.
نمایشگاه قرآن تهران ایده‌های بکر و تازه دارد، در مشهد اینگونه نیست
دانشور خاطرنشان می‌کند: اگر مسئولان، غرفه‌ها را به گونه‌ای بچینند و سازمان‌دهی کنند که حتما غرفه‌هایی که فعالیت قرآنی دارند و در یک سال گذشته فعالیت قابل اجرایی داشتند، باشند، بهتر است، زیرا غرفه نمایشگاه قرآن به گونه‌ای است که بازدهی ندارد. در نمایشگاه قرآن تهران ایده‌های بکر و تازه زیادی وجود دارد، اما متاسفانه در نمایشگاه قرآن مشهد، مسئولان، ایده نو، خلاقانه و جذب‌کننده‌ای ندارند. مثلا در نمایشگاه قرآن تهران یک درختی وجود داشت که افراد یک آیه روی برگه می‌نوشتند و به درخت آویزان می‌کردند، در نهایت تمام آیه‌های قرآن روی آن درخت وجود داشت.
نمایشگاه قرآن تفاوتی با نمایشگاه کتاب و صنایع دستی ندارد
به بخش مرکز علمی و کاربردی فرهنگ و هنر یک خراسان رضوی می‌رویم. در اینجا آثار هنری خوشنویسی، عکس، هنرهای تجسمی و … به نمایش گذاشته شده است و هنرمندی هم مشغول خطاطی است. همچنین خانمی تقریبا میانسال که بعدا متوجه می‌شوم اکرم‌السادات مظفری‌نژاد؛ رئیس هیئت موسس این مرکز است، در حال گفت‌وگو با دختر جوانی است. وی که انتقادات زیادی نسبت به نمایشگاه دارد، در گفت‌وگو با ایسنا صحبت‌هایش را اینگونه آغاز می‌کند که « قرآن به دلیل جایگاهی که در کشور و به ویژه مشهد مقدس دارد، باید نمایشگاهش با نمایشگاه‌های کتاب، صنایع دستی و...تفاوت داشته باشد، اما متاسفانه ما این تفاوت را حس نمی‌کنیم. حداقل کاری که می‌شد انجام داد این بود که موکت‌ها و کتیبه‌ها سبز بودند و چند نور سبز در نمایشگاه به‌کار می‌رفت؛ یعنی محتوای اجرایی نمایشگاه قرآن با محتوای نمایشگاه همخوانی می‌داشت.
فضای نمایشگاه قرآن باید آرام و عطرآگین باشد
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر نمایشگاه قرآن مثل نمایشگاه کتاب است و در اطراف غرفه ما هم صنایع دستی وجود دارد. یک ملغمه‌ای است. فضای نمایشگاه باید آرام و عطرآگین باشد تا هر فردی پس از ورود به نمایشگاه حس کند که در جای متفاوتی قدم گذاشته است.
رئیس هیئت موسس مرکز علمی و کاربردی فرهنگ و هنر یک خراسان رضوی تصریح می‌کند: باید نمایشگاه را در شیفت صبح و یک ساعتی می‌گذاشتیم که مخاطبان ما که تجمیع شده‌اند، مثلا دانش‌آموزان، کارمندان، دانشجویان و... به صورت تجمیعی به نمایشگاه بیایند. 6 بعدازظهر تا 12 شب چه کسانی می‌آیند نمایشگاه؟
وی بیان می‌کند: من رئیس هیئت موسس یک مرکز علمی و کاربردی هستم اما هر روز از ساعت 18 تا 12 شب در نمایشگاه حضور دارم. مگر من نمی‌توانم فقط دانشجویم را بفرستم؟ حضور من به این دلیل است که می‌خواهم سهم خودم را از نمایشگاه بگیرم. سهمم از نمایشگاه ارتباط گرفتن با افرادی است که اتفاقی می‌بینم‌شان و من خودم را مسئول می‌دانم که در نمایشگاه حضور داشته باشم تا دانشجویانم را ترغیب به آمدن کنم.
اینجا تبدیل به شهر بنر شده است
رئیس هیئت موسس مرکز علمی و کاربردی فرهنگ و هنر یک خراسان رضوی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «چرا حضور دانشگاه در نمایشگاه قرآن کیفیت خاصی ندارد؟»، توضیح می‌دهد: سیاست گذاری‌ها تعیین می‌کند که ما چگونه رفتاری داشته باشیم . مثلا هر خانمی که به حرم وارد می‌شود باید حتما چادر بپوشد. اینجا هم باید چنین چیزی اتفاق می‌افتاد. اگر برنامه‌ریزی کلان، درست و سیستماتیک داشته باشیم هیچ کس به خودش اجازه نمی‌دهد که رفتار و حرکت نامناسبی داشته باشد. اینجا فقط تبدیل شده به شهر بنر و آن هم بنرهایی که روی آنها نوشته شده است شده، درحالی که بنر باید آگاهی دهد؛ اگر بنر آگاهی ندهد پس حضورش به چه دلیل است.
وی اضافه می‌کند: تمامی بنرهایی که دیده می‌شود تبلیغاتی است و یک بنر آگاهی‌دهنده وجود ندارد. اگر چیدمان منطقی وجود داشته باشد بسیاری از مشکلات مرتفع خواهد شد. اگر به ما می‌گفتند همه رومیزی‌ها باید یک رنگ و همه میزها یک جور باشد، همه ما این کار را انجام می‌دادیم و اینجا از لحاف چهل تیکه‌ای هم در می‌آمد.
مظفری‌نژاد در خصوص همکاری برنامه‌ریزان نمایشگاه قران با دانشگاهیان عنوان می‌کند: برنامه‌ریزان نمایشگاه تنها خودشان برنامه‌ریزی می‌کنند و ما باید تنها آن برنامه‌ها را انجام دهیم و کاری هم ندارند که چگونه انجام می‌دهیم، زیرا شیوه انجام دادن‌ها متفاوت است. ما نظراتمان را به هر کس که از ما نظر خواسته گفته‌ایم، اما در برگزاری نمایشگاه کسی از ما نظری نخواسته است.
مکان نمایشگاه باید مرکزیت بیشتری در شهر داشته باشد
در بخش مربوط به دانشگاه غیر انتفاعی توس علاوه بر معرفی دانشگاه، شب‌ها با قاریان و دانشجویانی که رتبه برتر قرآنی دارند، جلساتی برگزار و مشاوره خانواده و تحصیلی نیز انجام می‌شود. این جملات را نوید زارعی؛ مسئول فرهنگی دانشگاه توس می‌گوید و با ارائه پیشنهاد برای محل برگزاری نمایشگاه قرآن ادامه می‌دهد: مکان نمایشگاه باید مرکزیت بیشتری در شهر داشته باشد تا همه بتوانند استفاده کنند. همچنین برای نمایشگاه باید تبلیغات بیشتری صورت گیرد تا جمعیت بیشتری حضور پیدا کنند.
وی تصریح می‌کند: باید شرایط رفت و آمد فراهم شود تا نمایشگاه برکت بیشتری بگیرد. نمایشگاه قرآن نسبت به نمایشگاه کتاب خلوت‌تر است و اغلب دغدغه‌مندان مذهبی مراجعه می‌کنند و عمده افراد وسیله نقلیه دارند.
بیشتر غرفه‌ها زیورآلات و تزئیناتی هستند
علی صباغی؛ دانشجوی رشته علوم قرآنی در بخش دیگری از غرفه دانشگاه‌های استان در نمایشگاه قرآن، مشغول فروش کتاب است. وی در گفت‌وگو با ایسنا-منطقه خراسان، با اشاره به اینکه «پاتوق کتاب به دعوت دانشگاه فردوسی در نمایشگاه قرآن حضور داد»، در مورد این بخش توضیح می‌دهد: این قسمت متعلق به پاتوق کتاب است که تعدادی از کتاب‌های قرآنی، آموزش قرآن و رمان برای بازدید مردم به نمایش گذاشته شده است. استقبال مردم از کتاب‌ها خوب بوده است.
وی در خصوص نمایشگاه قرآن اضافه می‌کند: اگر نمایشگاه بیشتر آموزش و درک قرآن باشد بهتر است، زیرا بیشتر غرفه‌ها زیورآلات و تزئیناتی است.
اطلاع‌رسانی بیشتری انجام شود
در غرفه دانشگاه آزاد اسلامی مشهد پایان‌نامه و کتاب از استادان و دانشجوهای این دانشگاه، تابلوهای هنری معرق‌کاری، عکسهای هنری دانشجویان و ... به نمایش گذاشته است. زهرا سعیدان؛دانشجوی کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه آزاد مشهد در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت نمایشگاه امسال، خاطرنشان می‌کند: نمایشگاه خوب است، در صورتی که اطلاع‌رسانی بیشتری انجام شود، در نتیجه مردم بیشتر به نمایشگاه آمده و استقبال می‌کنند.
حضور دانشگاه باید فراتر از این باشد
بخش مربوط به دانشگاه فنی و حرفه‌ای الزهرا(س) همچون برخی از دیگر بخش‌های غرفه دانشگاه‌های استان بیشتر شبیه به یک گالری آثار هنری است که در آن تابلوهای قلم‌زنی، نقاشی،معرق و ... به نمایش گذاشته شده است. ساجده قربان‌پور؛ دانشجوی رشته قلم‌زنی این دانشگاه در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: کارهای دانشجویان و استادان ما در این مکان ارائه شده است. مردم هم می‌توانند این کارها را خریداری کنند و هم ما سفارش قبول می‌کنیم تا کاری را برای آنها آماده نماییم.
وی در خصوص وضعیت نمایشگاه قرآن تصریح می‌کند: نمایشگاه خوب است و برای ما تجربه‌ای فراهم می‌شود تا کارهای خود را ارائه دهیم و دانشگاه را معرفی کنیم، البته حضور دانشگاه باید فراتر از این باشد.
استقبال کمی از نمایشگاه شده است
رضا کاشی‌پز؛ دانشجوی کارشناسی صنایع دستی دانشگاه فردوس در گفت‌وگو با ایسنا در مورد بخش مربوط به این دانشگاه اظهار می‌کند: کارهای هنری از رشته‌های صنایع دستی، گرافیک و نقاشی، از مقطع کارشناسی تا ارشد را به نمایش گذاشته‌ایم. همچنین تعدادی از دانشجوها نیز کارهای خود را به صورت زنده و ورکشاپ نشان می‌دهند.
کاشی‌پز با انتقاد از وضعیت غرفه‌ها ادامه می‌دهد: در نمایشگاه، غرفه‌ها گلچین نشده و به درستی تقسیم نشده است. برخی غرفه‌ها شلوغ و برخی خالی است. چینش غرفه‌ها مناسب نیست و مجبور شده‌اند که برخی غرفه‌ها را خالی بگذارند و به مواردی که لازم نیست اختصاص دهند، به طور مثال محل صرف افطار و نیز استراحت شده است. تبلیغات خوبی انجام نشد و استقبال کمی از نمایشگاه صورت گرفته است. بهتر است که نمایشگاه در این محل برگزار نشود و اطراف حرم باشد، زیرا مردم کمتر بعد ازافطار به این محل مراجعه می‌کنند.
مسابقه‌های جذاب یا برنامه‌های شاد با افراد معروف در نمایشگاه برگزار شود
بخش مربوط به دنشگاه خاوران به یک میز کوچک که روی آنها آثار معرق کاری قرار داده شده و همچنین تعدادی بنر معرفی دانشگاه خلاصه می‌شود. محدثه لطیفه‌گو؛ دبیر کانون قرآن و عترت دانشگاه خاوران در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: در این غرفه کارهای چوبی اعضای کانون به نمایش گذاشته شده است. همچنین گوشهای از کارهای کانون را بنر کردیم تا مردم ببینند.
وی با ارائه پشنهاد برای جذابتر شدن نمایشگاه می‌افزاید: اگر مسابقه‌های جذاب یا برنامه‌های شاد با افراد معروف در نمایشگاه برگزار می‌شد، افراد بیشتری جذب می‌شدند. استقبال مردم از ساعت 6 تا 9 کم بوده اما از ساعت 10 تا 12 نمایشگاه تقریبا شلوغ است.
نمایشگاه قرآن از سطح توقع ما پایین‌تر است
عارفه رمضان‌پور؛ مسئول فرهنگی موسسه آموزش عالی کاویان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های ما نهضت جهانی نهج البلاغه‌خوانی است. در واقع این نهضت مردم نهاد است و ما سعی می‌کنیم خواندن نهج البلاغه را به صورت کاملا ساده و روان به علاقه‌مندان ارائه دهیم. محمد دشتی نهج البلاغه را بسیار روان ترجمه کرد و این کتاب به قدری روان ترجمه شده که مردم می‌توانند به راحتی از آن استفاده کنند. فعالیت‌های ما به صورت برگزاری کلاس، تبیین چند دقیقه‌ای، حضور در نمایشگاه و …. است.
وی در خصوص اینکه نهضت جهانی نهج البلاغه‌خوانی از کجا شکل گرفته است، تصریح می‌کند: آقای ارفع فردی در قم هستند که بسیار بر روی نهج البلاغه کار کرده‌اند و در واقع این نهضت جهانی نهج‌البلاغه‌خوانی را ایجاد کردند. کشورهای دیگری هم که دعوت به این کار شدند تاثیرات خوب نهج البلاغه را درک کردند.
رمضان‌پور خاطرنشان می‌کند: ما در بین کشورهای اسلامی، فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی خوبی انجام می‌دهیم، اما اگر به فعالیت‌های خود در این زمینه نگاه کنیم متوجه می‌شویم که نسبت به خودمان از سطح پایینی برخوردار هستیم و غرفه‌هایی که در نمایشگاه وجود دارد از سطح توقع ما پایین هستند.
پس از گذر از بخش دانشگاه‌ها در نمایشگاه قرآن و عترت مشهد و گفت‌وگو با مسئولان بخش‌های مختلف این نکته به نظر مخاطب می‌رسد که حضور دانشگاه‌ها در نمایشگاه قرآن مانند بسیاری از بخش‌های دیگر، دست به گریبان دو معضل صوری و ظاهری بودن فعالیت‌ها و عدم توجه به تولیدات فاخر در زمینه محتوای قرآنی است.
در مورد صوری و ظاهری بودن حضور دانشگاه‌ها در نمایشگاه قرآن باید گفت علی رغم ادعایی که مسئولان دانشگاه‌ها در سخنرانی‌هایشان دارند، فعالیت‌های قرآنی دانشگاه‌ها به فعالیت‌های مربوط به ظواهر قرآنی که نیاز به درک و تامل خاصی ندارد و برای رسیدن به آنها تنها سواد خواندن و نوشتن کافی‌ست، محدود شده است.
حالت دوم یعنی عدم توجه به تولیدات فاخر در زمینه تولید محتوای قرآنی تامل‌برانگیزتر و غم‌انگیزتر است که جا دارد مسئولان فرهنگی دانشگاه‌ها پاسخ جدی و قانع کننده برای این موضوع داشته باشند. اینکه دانشگاه از تولید آثار قرآنی با محتوای فاخر برای خود ناتوان است ممکن است این تلقی را ایجاد کند که دانشگاه قابلیت راهبری جامعه را هم ندارد.
همچنین یکی دیگراز نکاتی که در مورد حضور دانشگاه‌ها در نمایشگاه قرآن باید به آن اشاره کرد حضور کمرنگ مسئولان دانشگاهی در غرفه دانشگاه‌ها است.
تنها کار محتوایی‌ای که دانشگاه‌های استان در نمایشگاه قرآن ارائه کردند، به نمایش گذاشتن پایان‌نامه‌های قرآنی است که البته به همین اقدام هم ایرادات جدی وارد است، زیرا پایان‌نامه‌های قرآنی در حوزه آموزش جایگاه خود را دارند، اما برای ارائه در نمایشگاه قرآن مناسب نیستند و در نمایشگاه باید نتایج تحقیقات و پایان‌نامه‌ها و نقش آنها در حل مشکلات جامعه به صورت خلاقانه ارائه شود.
همچین نمایشگاه قرآن، محلی برای ارائه فعالیت‌های قرآنی دانشگاه در یک سال گذشته است نه پایان‌نامه‌هایی که چندین سال پیش نوشته شده‌اند و حالا به عنوان فعالیت یک سال اخیر دانشگاه‌ها در نمایشگاه قرآن ارائه شده‌اند. در مجموع با تمام این تفاسیر نمی‌توان مهر تاییدی بر نحوه حضور دانشگاه‌های استان در نمایشگاه قرآن داشت.
منبع: ایسنا
نظر شما