قدس آنلاین – سعید کوشافر: گذشته از گلایه های غرفه داران که حضور مردم را دراین نمایشگاه کمرنگتر از سالهای قبل ارزیابی میکنندو دلیل آنرا درساعت برگزاری نمایشگاه واطلاع رسانی نامناسب ارزیابی میکنند ؛ اما برخی نیز به نحوه برگزاری نمایشگاه انتقاد دارند.

از آن جمله است حجت الاسلام مظفری ، رئیس کل دادگستری خراسان رضوی که معتقد است : نمایشگاه قرآن به پیاده‌سازی قرآن در زندگی مردم توجه نکرده است.

اما شاید وی تمام بخشهای نمایشگاه را مورد بازدید قرار نداده است تا متوجه شود حداقل در بخشی از این نمایشگاه حرکتی مطلوب کلید خورده که اگر تداوم یابد میتواند زمینه ساز انتقال مفاهیم والای قرآنی به نسل آینده شده و سعادت دنیوی واخروی آنهارا تضمین کند.

*** ارتباط قرآن با کودکان و نوجوانان

شاید برخی بر این باورند که بیان مفاهیم قرآنی برای کودکان ونوجوانان ضرورتی ندارد، باید این کاررابه زمانی موکول کرد که آنها به بلوغ فکری رسیده وبتوانند مطالب قرآن را درک کنند ؛ این درحالی است که برخی دیگر بر این باورند که میتوان از همین کودکی کار آموزش وانتقال معانی قرانی را آغاز کردو اتفاقا دراین سنین بسیار موثرتر وبرای آینده کودکان راهگشاتر خواهد بود.

اما مساله مهمی که دراین میان وجوددارد این است که باید برای درک کودکان مفاهیم قرآنی را ساده سازی کرده وبا زبان خودشان بیان کرد، کاری که خود هنری بزرگ و بسیار ارزنده است .

یکی از کارهای مناسب و موثری که درنمایشگاه قران مشهد کلید خورد همین حرکتها بود ، حرکتهایی که قران را به زبان هنر و بیانی ساده برای کودکان مهیا و به این قشر ارایه میکرد و اتفاقا بااستقبال خوبی از سوی کودکان وخانواده ها روبرو شد.این مساله نشان میدهد که اگر هنرمندان دراین عرصه وارد شوند به طور قطع نتایج بسیار مناسبی خواهند گرفت.

***طرح مهدالرضا برای کودکان

مدیر مرکز قرآن کریم سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی گفت: طرح مهدالرضا ویژه کودکان 4 تا 10 سال در چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن و عترت ‏مشهد اجرا شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید مسعود میریان مدیر مرکز قرآن کریم سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی ‏‏‏ اظهار کرد: طرح مهدالرضا در قالب 11 کارگاه آموزشی و تفریحی برای کودکان 4 تا 10 سال در سالن مولوی نمایشگاه بین‌المللی قرآن و عترت‏ مشهد اجرا شد.

وی ادامه داد: مخاطبان نمایشگاه قرآن کریم مشهد مهدالرضا شامل قرآن‌آموزان مهدالرضا و سایر کودکان 4 تا 10 سال هستند که در ابتدای ورود به سالن پذیرش می‌شوند و در هر یک از کارگاه‌های یازده‌گانه مشخص ‌شده ثبت‌نام می‌کنند.

مدیر مرکز قرآن کریم سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی بیان کرد: اولین کارگاه به نمایش گذاشته‌ شده کارگاه آموزش روش تدریس مهدالرضا است که مربی به‌صورت نمونه یکی از درس‌های مهدالرضا را انجام می‌دهد و کودکان را ارزیابی می‌کند.میریان گفت: مرحله دوم در نظر گرفته ‌شده در بخش مهدالرضا، کارگاه قصه‌های قرآنی است که کودکان با بازی و قصه بخشی از داستان‌های حکیمانه قرآنی را می‌آموزند.

وی افزود: کارگاه حفظ سوره سومین مرحله از معرفی طرح مهدالرضا در نمایشگاه قرآن و عترت است و کودکان با تصویر شخصیت‌های داستان علاوه بر حفظ سوره‌های کوتاه قرآن با مفاهیم آن نیز آشنا می‌شوند.

مدیر مرکز قرآن کریم سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی بیان کرد: چهارمین کارگاه آموزشی در نظر گرفته‌ شده کارگاه نمایش عروسکی است و در آن، مفاهیم قرآنی در قالب یک نمایش عروسکی به کودکان آموزش داده می‌شود.

میریان با نام بردن کارگاه کتاب‌خوانی و نقاشی به‌ عنوان پنجمین مرحله معرفی طرح مهدالرضا افزود: مربی حاضر در این کارگاه، داستانی از قرآن را تعریف می‌کند یا شعری می‌خواند و کودک بر اساس آن نقاشی می‌کشد که نقاشی‌های زیبا جایزه دریافت می‌کنند.

وی عنوان کرد: آداب زیارت موضوع ششمین کارگاه آموزشی مهدالرضا در نمایشگاه بین‌المللی قرآن و عترت ‏مشهد است که به کودکان آداب و رفتار حضور در مکان‌های مقدس و زیارتی را آموزش داده می‌دهد.

مدیر مرکز قرآن کریم سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: کودکان در هفتمین کارگاه مهدالرضا کاردستی را با کمک ‌مربیان حاضر در این کارگاه تولید می‌کنند و حاصل کار به آن‌ها اهدا می‌شود.

میریان افزود: روخوانی قرآن کریم عنوان هشتمین کارگاه مهدالرضا است که کودکان به‌ صورت حلقه‌ای اطراف استاد می‌نشینند و برای او قرائت انجام می‌دهند تا استاد نیز به بهترین قرائت‌ها یا سوره‌های حفظ‌ شده هدیه‌ای به یادگار بدهد.

وی ‏بیان کرد: کودکان در نهمین کارگاه مهدالرضا‏با عنوان نیایش توسط شعر و قصه نماز را می‌شناسند و سپس دختران با چادر و پسران با عبا به نماز می‌ایستند و دو رکعت نماز شکر می‌خوانند.

مدیر مرکز قرآن کریم سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی افزود: دهمین کارگاه، مربوط به بازی و فعالیت‌های گروهی است و کودکان در دو رده سنی 3 سال و سنین بالاتر به ‌صورت دسته‌جمعی چند بازی مانند مار و پله را انجام می‌دهند.

میریان تصریح کرد: نقاشی بدون مداد رنگی و کاغذ، موضوع فعالیت مربیان یازدهمین کارگاه مهدالرضا است تا کودکان با اَشکال موجود در مقواهای آهن‌ربایی نقاشی خلاقانه‌ای رسم کرده و یا توسط لیوان‌های یک‌بار مصرف و رنگ به ‌صورت جورچین اَشکالی را مانند خانه یا منظره ایجاد کنند.

*** هنر برای انتقال مفاهیم دینی

درهمین حال مسئول روابط عمومی کانون پرورش فکری کودکان گفت: در کانون از هنر به عنوان یک وسیله جذاب و مورد پسند بچه‌ها برای انتقال مفاهیم دینی، اخلاقی و مذهبی استفاده می‌شود.   

ملیحه یزدان پناه اظهار کرد: در کانون به آموزش غیرمستقیم بچه‌ها پرداخته می‌شود به همین دلیل از هنر به عنوان یک وسیله جذاب و مورد پسند بچه‌ها برای انتقال مفاهم دینی، اخلاقی و مذهبی استفاده می‌شود.

وی افزود: در غرفه سه فعالیت انجام میدادیم ؛ در وهله اول بحث کاردستی مطرح است که  کار بسیار خلاقانه‌ای است و  بچه‌ها با استفاده از کاغذ و بدون قیچی اشکالی همچون پروانه و ماکت مسجد را درست می‌کنند.

مسئول روابط عمومی کانون پرورش فکری کودکان بیان کرد: سپس بچه‌ها وارد مرحله بعدی که قصه نمایش است می‌شوند. ما قصه حضرت یونس(ع) را برای این قسمت انتخاب کرده‌ایم و نهنگ و کشتی را به صورت حجمی طراحی کرده‌ایم تا بچه‌ها با ورود به دهان نهنگ یا کشنی، داستان را بهتر لمس و درک کنند.

یزدان پناه بیان کرد: همکار بنده توضیحاتی را در قالب قصه داستان حضرت یونس(ع) و مردم آن شهررا بیان می‌کند. در این داستان به این موضوع پرداخته می‌شود که حضرت یونس(ع) مشرکان را به دین اسلام دغوت می‌کند اما آنان دغوت او را قبول نمی‌کنند. در نهایت حضرت یونس(ع) خسته می‌شوند و از خداوند برای آنان عذاب درخواست می کند.

 وی اضافه کرد: بعد ازآنکه این حضرت شهر را ترک می‌کنند، هنگام وقوع عذاب مشرکین توبه کرده و خداوند عذاب را بر آنان نازل نمی‌کند و حضرت یونس(ع) از این موضوع شاکی می‌شوند و به خداوند میفرمایند که من به عنوان پیامبر از شما درخواست عذاب مردم را داشتم اما شما این کار را انجام ندادید و دلخور می‌شوند و بماند داستان را که انشاالله اگر بچه‌ها به این غرفه مراجعه کنند این داستان تا آخر روایت می‌شود.

مسئول روابط عمومی کانون پرورش فکری کودکان تصریح کرد: قصد ما از این قصه‌گویی این است که به بچه‌ها بگوییم حتی پیامبر خدا نیز در معرض امتحان و آزمون الهی قرار می‌گیرد و بحث صبر را بیان می‌کنیم. به دلیل اینکه بچه‌ها به صورت نمایشی درگیر موضوع می‌شوند از آن لذت می‌برند.

 یزدان پناه عنوان کرد: بخش سوم؛ نوشتن خلاق است که فرم‌های خاصی توسط کارشناسان ادبی طراحی و در اختیار بچه‌ها قرار می‌گیرد و در واقع نوعی پرسش و پاسخ است. در قسمتی از این بخش صندوقی قرار دارد که  دلنوشته و متن خود را در آن قرار می‌دهند وبعد به عنوان اعضای مکاتبه‌ای کانون پرورش فکری دعوت می‌شوند.

***بازی‌هایی با محور قرآنی برای دانش‌آموزان

درهمین راستا ، مسئول غرفه آموزش و پرورش در نمایشگاه قرآن مشهد گفت: در غرفه آموزش و پرورش بازی‌هایی با محور قرآنی برای دانش‌آموزان در نظر گرفته شد و در این بازی‌ها مفاهیم قرآنی با بچه‌ها تمرین می‌شود.

وی افزود: از ابتدای غرفه‌ها به این شکل است که ابتدا باید معنی و اسم سوره‌ها را در کنار یکدیگر قرار دهند و غرفه بعدی حفظ سوره‌های قرآن است که آیات آن به صورت متناوب نوشته شده و با رنگ‌های مختلف مشخص شده است و بچه‌ها باید تشخیص دهند که آیه متناسب با چه سوره‌ای است.

مسئول غرفه آموزش و پرورش بیان کرد: غرفه بعدی سوالاتی است که جواب آن به صورت پازل ارائه می‌شود و غرفه آخر نیز غرفه امتدا است که معنی سوره‌هایی که به آنان آموزش داده شده را باید به درستی جواب بدهند و در نهایت در غرفه لیزر تگ قرار دارد که بچه‌ها با استفاده از تفنگ‌های لیزری به آنان شلیک می‌کنند و با این شخصیت‌های منفی مبارزه می‌کنند.

***ضرورت برگزاری نمایشگاه دائمی برای کودکان

آنچه دربالا بیان شد ، کارهایی بسیار مناسب بود که اتفاقا با استقبال خانواده ها و کودکان مواجه شد، اما اینکه این اتفاق خوب درمقطعی چند روزه اجرا و سپس پایان یابد خیلی خبر خوبی نیست . دراین بازه زمانی تعداد اندکی از خانواده ها توانستند از این امکان خوبی که برای آموزش مفاهیم قرانی ودینی به کودکان ونوجوانان فراهم شده بهره مند شود و به طور قطع بخش زیادی از خانواده های مشهدی نتوانستند به نمایشگاه بروند.این درحالی است که ساکنان شهرستانها امکان استفاده از این نمایشگاه را نداشتند.

اینکه ایده اموزش مفاهیم قرانی به کودکان و نوجوانان کلید خورده بسیار خوب وپسندیده است ؛ استقبال مردم هم نشان داد که متولیان امر راه را درست رفته اند. اما از این مهمتر این است که اینکار خوب تداوم داشته باشد ؛ تکمیل شود و قالبهای دیگر هنری که مورد توجه کودکان ونوجوانان است هم  درگیر شده و نقش آفرینی کنند.

به طور قطع میتوان از مفاهیم قرانی نمایشنامه های خوبی نوشت و برای کودکان و نوجوانان اجرا کرد، میتوان نقاشی راهم وارد گود کردو از کودکان خواست تا داستانی از داستانهای قرانی را تصویر سازی کنند . میتوان کارگاههای داستان خوانی را برپا کرد و.... صدها شاخته دیگری هنری را هم به عرصه آموزش مفاهیم قرانی وارد کرد و نتایج مطلوب آنرا دید.

درعین حال ضرورت دارد که نمایشگاهی تخصصی آموزش مفاهیم قرانی برای کودکان برپا شود واین نمایشگاه به صورت دایمی باشد. ساعات بعد از افطار که نمایشگاه فعلی برپاشده بود درست زمانی بود که کودکان باید آماده خواب میشدند ، زمان برگزاری نمایشگاه هم مصادف با ایام امتحانات دانش اموزان است وبسیاری از خانواده ها ترجیح میدهند کودکاشان فعلا به درسش فکر کند.

به همین دلیل است که باید نمایشگاهی دایمی برای انتقال آموزشهای قرانی به کودکان داشته باشیم . تنها دراین صورت است که میتوان از هنرمندان خواست که برنامه های خودرا برای ارایه دراین نمایشگاه عرضه کنند و هرروز بر کیفیت و کمیت این اموزشها اضافه کرد . ازدیگرسو درایام تعطیلات میتوان مکان مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت کودکان باشد وساعات خود را با حضور درنمایشگاه صرف اموزش قران کنند. درسایر ایام نیز مدارس میتوانند اردوهای روزانه برای دانش آموزان برپا کرده وعلاوه بر برگزاری کلاس درس هدیه اسمانی ، کودکان را به آموزش مفاهیم قرانی ترغیب و تشویق نمایند.

شاید نباید منتظر ماند تا نهادهای دولتی گام اول را بردارند نهادهایی مانند اداره کل ارشاد اسلامی که بهانه نداشتن بودجه را برای برپا نکردن چنین نمایشگاههای دایمی کافی میدانند . باید منتظر ماندو دید که کدام نهاد دراین امر ضروری پیشقدم خواهد شد.

انتهای پیام