مولای متقیان علی(ع) در بخشی از نامه مشهور خود به مالک اشتر که قرار بود والی مصر شود، میفرمایند: «برای زمامدار، خاصان و صاحبان اسرار (و نزدیکان و اطرافیانی) است که خودخواه و برتری طلبند و در داد و ستد با مردم عدالت و انصاف را رعایت نمیکنند. ریشه ستمشان را با قطع وسائل آن بر کن و هرگز به هیچ یک از اطرافیان و هواداران خود زمینی از اراضی مسلمانان را وا مگذار و نباید آنها طمع کنند که قراردادی به سود آنها منعقد سازی که موجب ضرر بر همجواران آن زمین باشد».
• ناامیدی طبقات اقتصادی ضعیف جامعه
دکتر بهرام امیراحمدیان، استاد دانشگاه و پژوهشگر اجتماعی میگوید: مصرفگرایی و سبک زندگی اشرافی موجب فروپاشی بنیانهای جامعه و سرخوردگی جوانان تحصیلکرده میشود. افرادی که در سطح جامعه بویژه شبکههای اجتماعی سبک زندگی اشرافگرایی را به تصویر میکشند، موجب ناراحتی طبقات اقتصادی ضعیف جامعه که از درآمد پایینی برخوردارند و به امکانات رفاهی قابل قبولی دسترسی ندارند، میشوند.
این پژوهشگر اجتماعی ادامه میدهد: افرادی که در این شرایط اقتصادی کشور سبک زندگی اشرافگرایی را برگزیدهاند، از آرمانهای انقلاب اسلامی فاصله گرفته و ساده زیستی را به فراموشی سپردهاند، پس ضرورت دارد ترویج سبک زندگی لوکسگرایی در جامعه آسیب شناسی شود.
•چرا مسئولان کشور دچار تجملگرایی شدهاند
دکتر امیراحمدیان ادامه میدهد: در چنین شرایطی بیشترین آسیب متوجه نوجوانان و جوانان قشر ضعیف و متوسط جامعه میشود چرا که میدانند هر چقدر تلاش کنند و حتی اگر جزو نخبگان علمی کشور هم باشند، نمیتوانند مانند همسالانشان که پدران آنها دارای مسئولیت و مقام و منصب هستند زندگی کنند و یا طبقه اقتصادی و اجتماعی خود را تغییر دهند. این تفکر تبعات منفی متعددی به همراه دارد که باید از سوی جامعه شناسان و پژوهشگران اجتماعی مورد آسیب شناسی قرار گیرد و بررسی شود چه بر سر جامعه ما آمده است که سبک ساده سالهای نخست انقلاب این گونه تغییر شکل یافته و برخی از مسئولان کشور نیز دچار تجملگرایی و اشرافیت شدهاند.
• تبرج و تجمل دور از شأن «آقازادهها»است
حجتالاسلام والمسلمین صادق گلزاده، استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه تبرج و تجمل در سطح جامعه و شبکههای اجتماعی دور از شأن آقازادههاست و چنین افراد تازه به دوران رسیدهای آقازاده محسوب نمیشوند، میگوید: واژه آقازاده تعریفی خاص همراه با معنای مثبتی داشته است. به این معنا که آقازاده فرزند خانوادهای بزرگ و محترم از خانوادهای اصیل است که به لحاظ اجتماعی، علمی، اخلاقی، دینی و مذهبی از جایگاه ویژهای برخوردار بودهاند و او نیز از این ویژگیهای مثبت والد خود برخوردار است.
حجتالاسلام والمسلمین گلزاده در خصوص تبرج و تجمل در جامعه اسلامی میگوید: بنابر آنچه از تجربه حاکمیتی امیرالمومنین (ع)، امام حسن مجتبی (ع) و دوران ولایتعهدی حضرت علی بن موسی الرضا (ع) نقل شده و آنچه در نهجالبلاغه آمده و همچنین آنچه در نگاه کلان در قرآن کریم بیان شده است، وقتی به زندگی حاکمان و خدمتگزاران اُمت اسلامی نگاه میکنیم درمییابیم اگر مجموع سبک زندگی اقتصادی خدمتگزاران نظام اسلامی در حد متوسط جامعه باشد، زمامداران و مدیران خوبی خواهند بود، زیرا بنابر تعبیر امیرالمومنین حضرت علی (ع) اگر زمامداران حکومت اسلامی جزو طبقه متوسط جامعه باشند ضمن درک وضعیت طبقات ضعیفتر جامعه، میتوانند در نگاه مدیریتی خود برای ارتقای وضعیت زندگی آنها برنامهریزی کنند، در حالی که اگر جزو طبقات بالای اقتصادی باشند در نهایت میتوانند طبقات متوسط جامعه را درک کنند و از درک طبقات ضعیف و پایین اقتصادی ناتوان خواهند بود.
• داشتن ثروت و سرمایه عیب محسوب نمیشود
رئیس ستاد ساماندهی پاسخگویی دینی ادامه میدهد: اگر حکومت اسلامی از ثروت و مکنت بیشتری برخوردار باشد میتواند به مؤمنان محروم سایر جوامع اسلامی نیز یاری رساند که علاوه بر انجام وظیفه دینی و انسانی خود، زمینه گسترش اندیشه عدالتخواهانه و انساندوستانه اسلامی را به سایر جوامع نیز فراهم میسازد.
وی یادآور میشود: اسلام معتقد است داشتن ثروت و سرمایه عیب محسوب نمیشود، البته مشروط بر آنکه دارندگان سرمایه بتوانند حقوق شرعی و مسلم نظیر خمس، ذکات و سایر حقوق قانونی نظیر مالیات و عوارض را بپردازند و خیرات و انفاق را مورد توجه قرار دهند و از اسراف و تجملگراییهای نامتعارف بپرهیزند.
• حمایت از محرومان و نیازمندان
مدیرکل تبلیغ نوین (مجازی، مکتوب و رسانهای) میافزاید: براساس آنچه در تاریخ صدر اسلام آمده نیز در حراست از اسلام سه محور عمده نقش اساسی داشتهاند؛ نخست رهبری پیامبر اسلام(ص)، دوم قدرت و شهامت امیرالمؤمنین(ع) و سوم ثروت حضرت خدیجه(س) بوده است. بنابراین اگر ثروتمندی بتواند مانند حضرت خدیجه(س) با پرهیز از اسراف و تجملگرایی و رعایت تعادل، زندگی در شأنی داشته باشد و با حمایت از محرومان و نیازمندان اسلام را گسترش دهد این ثروت نه تنها برای خود او بلکه برای اسلام و مسلمین نیز حُسن محسوب میشود. زیرا هرچه انسان بیشتر با دین اُنس بگیرد به همان نسبت از تجملات،اسراف، فخرفروشی و اشرافگرایی فاصله میگیرد و اگر مسلمانی از ثروت و سرمایه برخوردار باشد در حالی که نیازمندی در جامعه باشد نمیتواند نسبت به او بیتفاوت باشد. اما اگر تجملگرایی منجر به استفاده از کالاهای غیروطنی، تقویت بازار استکبار جهانی و دشمنان اسلام شود در حالی که جوانان تحصیلکرده کشور بیکار باشند علاوه بر اینکه اسراف محسوب میشود، مصداق بارز ظلم در جامعه است.
•تبعات گام برداشتن در مسیر فخرفروشی
به گفته حجتالاسلام والمسلمین گلزاده اگر ثروتمندان جامعه در مسیر اشرافگرایی و فخرفروشی گام بردارند، سه خطای بزرگ نادیده گرفتن نیازمندان، اسراف و تخریب تولید ملی را مرتکب خواهند شد که نادیده گرفتن نیازمندان جامعه منجر به تضعیف انسانیت میشود. اسراف از نگاه اسلام و قرآن، گناهی نابخشیدنی است و استفاده از کالاهای خارجی منجر به تضعیف تولید ملی و در نهایت تعطیلی کارخانههای کشور و بیکاری جوانان وطن س میشود. در حالی که میتوان با استفاده از سبک زندگی اسلامیِ ایرانی،علاوه بر برخورداری از رفاه و امکانات زندگی، از اصل و فطرت انسانی خود نیز فاصله نگیرند و این سرمایههای سرگردان را به جای هزینه در بازار کالاهای لوکس خارجی، صرف تولید و کارآفرینی کنند.
انتهای پیام/
نظر شما