قدس آنلاین: طبق یک رسم نیکو، هر سال و در شب ولادت امام حسن‌مجتبی(ع) دیدار سالانه شاعران با رهبر معظم انقلاب برگزار می‌شد، اما امسال به دلیل وضعیت خاص و جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، این جلسه که یکی از مهم‌ترین گردهمایی‌های شعری کشور است، برگزار نمی‌شود. خاص بودن این دیدارها از آن جهت است که تنها گردهمایی شعری کشور است که با حضور عالی‌ترین مقام مملکت به صورت بی‌وقفه برگزار شده و تداوم این برنامه و کیفیت آن به گونه‌ای بوده است که هیچ محفل شعر دیگری از این جهت با آن شباهت نداشته است.
من در این یادداشت کوتاه به صورت فهرست‌وار به ویژگی‌های این دیدار اشاره می‌کنم به این امید که در سال آینده باری دیگر چشم مشتاقان حضور در این محفل، به آن روشن شود.
اولین گفتنی این است که هر چند قریب به ۲۰ سالی است که این جلسات رسانه‌ای می‌شود، در واقع سابقه‌ای بسیار دارد و به زمان ریاست‌جمهوری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای برمی‌گردد، هر چند در آن زمان به صورت گاه به گاه و با تعدادی محدودتر برگزار می‌شد. من چند باری در یکی از این جلسات که در حوالی نوروز ۱۳۶۷ در مشهد برگزار شد، شرکت داشتم و نکته جالب این است که گویا شاعران خراسان در این دیدارها فضل‌تقدم داشته‌اند، چون در آن زمان این دیدارها به پیشنهاد شاعران خراسان و در مشهد، در ایام سفر نوروزی رهبر انقلاب به مشهد برگزار می‌شد.
موضوع دیگر در این دیدارها شکل برگزاری آن است که شکل یک حلقه ادبی دارد و با دیدارهای دیگر اقشار و صنوف جامعه با رهبر انقلاب مشابهت نمی‌رساند. ایشان در ساده‌ترین شکل در جمع شاعران شرکت‌کننده می‌نشینند و حتی در سال‌های قبل که جمعیت کمتر بود، همه روی زمین می‌نشستند. این دیدارها در ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود و سفره افطاری مختصر آن هم یادکردنی است. من در افطاری‌های مسئولان و نهادها چنین سفره مختصر و به دور از تجمل ندیده‌ام.
اما اگر به محتوای برنامه بپردازیم، توجه مقام معظم رهبری به شعر و وقوف کم‌نظیر ایشان بر نقد و شناخت آن نیز امری است که شاید در میان مقامات حکومتی کمتر دیده شده باشد. گاهی نقدهای ایشان به طرز حیرت‌آوری دقیق بوده است. به خاطر می‌آورم که باری یکی از شاعران نام‌آور معاصر که در حوزه وزن شعر صاحبنظر و در عین حال صاحب ادعا بود، شعری با یک وزن ابداعی خواند و بحرعروضی آن را هم به گمانم بحر متقارب بیان کرد. البته باید اعتراف کرد که وزن دشواری بود، ولی مقام معظم رهبری گفتند وزن این شعر به بحر مجتث نزدیک‌تر است و سخن ایشان درست بود. موارد بسیار دیگری از این قبیل هم دیده‌ایم.
از جنبه محتوایی، موضوع مهم دیگر اعلام نارضایتی ایشان از شعرهایی بوده است که گه گاه شاعران یا از سر اخلاص و یا از سر خوشامد، در ستایش ایشان سروده‌اند. ایشان همواره پس از شنیدن چنین شعرهایی، شاعر را از آن برحذر داشته‌اند و گفته‌اند من با این شعرها معذب می‌شوم، چون اگر تحسین کنم حمل بر خودستایی می‌شود و اگر کم‌توجهی کنم شاعر ناراحت می‌شود. (نقل به مضمون)
اما از این‌ها گذشته، درباره شیوه اجرای این جلسه و به‌خصوص انتخاب شاعران و معیارهای آن از سوی کسانی که متولی این کار هستند (و این‌ها مستقل از رهبری عمل می‌کنند) نیز گفتنی‌هایی هست. گه گاه موقعیت‌های خوبی برای شاعران جوان و شایسته ایجاد شده و گه‌گاه نیز بعضی ملاحظات دیگر در انتخاب شاعران و در مواردی رودربایستی‌هایی با بعضی شاعران ارجمند وجود داشته که انتقادهایی را هم برانگیخته و این خود بحث دیگری می‌طلبد.
در هر حال به خاطر تعطیلی این دیدار مهم و خاطره‌برانگیز در ماه مبارک امسال باید متأسف بود و امیدوار به اینکه مهم‌ترین گردهمایی‌های شعری کشور در سال آینده، با کیفیت مطلوب خودش برگزار شود.
نظر شما