به گزارش خبرنگار اقتصادی قدس آنلاین؛ حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی دیروز(یکشنبه) در جلسه ستاد اقتصادی دولت گفت: دولت در راستای عدالت جمعیتی تلاش کرده است تا حتی‌الامکان در حد تورم، دستمزد و حقوق‌ها را افزایش دهد و بر اساس آمار، طی سال‌های مختلف‌ این روند به طور مداوم در جریان بوده است.

رئیس جمهور خاطر نشان کرد: در ارایه بسته‌های معیشتی و عدالت غذایی و در حوزه‌های دیگر تلاش دولت بر این بوده است که درصورت بروز تکانه‌های اقتصادی که به جهت شرایط مختلف در جامعه ایجاد می‌شود این افراد دچار آسیب جدی نشوند و این نکته قابل اتکایی در فعالیت‌های اقتصادی دولت و سیاستگذاری درخصوص رسیدگی به اقشار کم درآمد و کم برخوردار بوده است.

روحانی با بیان اینکه براساس گزارش‌ها و آمار، دولت یازدهم و دوازدهم در این حوزه توفیق داشته است، اظهار داشت: از این نظر دولت به عهد خود در خصوص مبارزه با فقر مطلق پایبند بوده و خواهد بود و بایستی همچنان بر این اساس برنامه‌ریزی و سیاستگذاری شود.

رئیس جمهور گفت: اگر چه اینگونه وعده‌ها در زمانی مطرح شد که هنوز تحریم‌های شدید سال‌های اخیر علیه کشورمان اعمال نشده و با  آسیب‌های اقتصادی کرونا مواجه  نشده بودیم، اما هر چه قدر هم این آسیب‌ها سنگین و جدی باشد باز به تعهد خود پایبند بوده‌ایم و تاکنون به میزان زیادی به این وعده‌ها عمل شده و ان‌شاء الله اقدامات دیگر نیز تا پایان دولت به گونه‌ای شکل خواهد گرفت تا در تحقق وعده خود سربلند باشیم.

روحانی با تأکید بر اینکه دولت در راستای کاهش فقر مطلق سیاست‌هایی را در چهار حوزه در دستور کار قرار داده و پیگیری می‌کند، اظهار داشت: افزایش مستمری ماهانه خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی، کمیته امداد و سازمان بهزیستی (بر این اساس پرداختی به هر خانوار از سال ۹۲ تاکنون به ۹ برابر افزایش یافته است). افزایش اعتبارات کل برای اجرای برنامه ( از ۴هزار میلیارد تومان در سال ۹۶ به ۱۵هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۹ رسیده و ۴ برابر افزایش یافته است )، افزایش تعداد خانوارهای تحت پوشش (بیش از یک میلیون نفر) و احداث مسکن برای خانوارهای محروم  (هم اکنون ۸۱ هزار واحد مسکونی در دست ساخت است و ۳۹ هزار واحد مسکونی نیز برای روستاییان محروم در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، کردستان و چهارمحال و بختیاری و لرستان در دست احداث است) از اهم این برنامه‌ها و سیاست‌ها است.

طبق قانون اساسی و سند کاهش فقر و هدفمند کردن یارانه ها در کشورمان دسترسی همه افراد جامعه به حداقل نیازهای اساسی یک حق همگانی است و تامین این حق بر عهده دولت است‌؛ و دولت ها موظف هستند که تمام تلاش خود را برای ریشه کن کردن فقر و فراهم کردن ملزومات یک زندگی عادی برای شهروندانشان به کار بندند.

در عین حال وجود فقر نشان‌دهنده توسعه‌نیافتگی یک جامعه است و موید این مطلب است که سیاست‌گذاران و دولتمردان در گذشته نه فقط موفق نبوده‌اند، بلکه سیاست‌هایی اعمالی آنها که موجب‌شده بخشی از جامعه از فعالیت‌های اقتصادی باز بمانند و نتوانند فعالانه مشارکت اجتماعی داشته باشند و از امکاناتی که زندگی اجتماعی برای هم‌نوعان فراهم می‌کند برخوردار شوند؛ فقر، پدیده‌ای طبیعی نیست، بلکه عارضه‌ای است که مصنوع دست بشر است. البته فقر ابعاد مختلفی دارد که شامل فقردرآمدی،  آموزشی، فقر سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و غیره می‌شود.

اما خبرنگار قدس آنلاین در رابطه با چیستی «فقر مطلق» یعنی همان موضوعی که امروز رئیس جمهور از دغدغه خود و دولتش برای مبارزه با آن حتی در شرایط تحریم ظالمانه سخن گفت و میزان توفیق دولت کنونی حسن روحانی و دولت های پیشین با «میثم موسایی» عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانید.

میثم موسایی گفت: درواقع باید توجه داشته باشیم که ما دو نوع فقر داریم، «فقر مطلق» و «فقر نسبی»؛ منظور از فقر مطلق یعنی اینکه وضعیت اقتضادی یک فرد یا یک خانواده در حدی است که توان تامین مایحتاج اعم از خوراک و پوشاک و سرپناهی برای زندگی را ندارد یعنی صرف نظر از اینکه دیگران چه وضعیتی دارند یک خانواده اگر نتواند مقدار کالری که برای بدن خود و فرزندانش لازم است را تأمین کند، پوشاک و سر پناه و حداقل های مربوط به آموزش و بهداشت اینها را تأمین کند این خانواده دچار فقر مطلق است. از این نظر متأسفانه باید گفت که رویکرد و عملکرد دولت و بخش مهمی از دستگاهی که وظیفه اصلی آن مطالعه و سیاست گذاری در این زمینه است یعنی وزارت تعاون و رفاه اجتماعی، از نازل‌ترین سطح کارشناسی برخوردار بوده است در نتیجه سیاست‌هایی که تاکنون اعمال شده است در فضای روشن صورت نگرفته است یعنی مطالعات علمی مشخصی در دست نبوده است که مشخص شود که چه کسانی دچار فقر مطلق هستند؟ چه نوع فقری دارند و دولت چگونه باید به آنها کمک کند یا در ارتقا وضعیت آنها و خارج شدن از فقر به آنها کمک کند.

هزینه های مبارزه با فقر معطوف به هدف نبوده است

به گفته این استاد دانشگاه درواقع چون این سیستم ضعیف بوده است معلوم است که هزینه زیادی صورت گرفته اما اینها معطوف به هدف نبوده است؛ همین اختصاص بسته‌های معیشتی! کسی میداند که این بسته ها به چه افرادی داده شده است؟ یارانه پرداختی به چه کسانی پرداخت می‌شود؟ در حال حاضر ۷۰ میلیون نفر یارانه دریافت می‌کنند از نماینده مجلس و وزیر تا  آن پزشک و پیمانکار همه یارانه دریافت می‌کنند. اگر فرض را هم بر این بگیریم که این یارانه به آن افرادی که در فقر مطلق به سر می‌برند هم تعلق گرفته است باید گفت که مقدار آن آنقدر ناچیز است که دردی از درهای آن فرد دوا نخواهد کرد.

موسایی ادامه داد: یکی از دلایلی که این مقدار یارانه ناچیز است به این علت است که به ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد یارانه بگیر امروز نباید تعلق میگرفت اما چرا این اتفاق رخ داده است چون توانایی شناسایی نداشتند مطالعات علمی صورت نگرفته است و افراد کارآمد مسئولیت این کار را برعهده نداشتند و مراکز حمایتی ما همچون کمیته امداد و بهزیستی هم دچار فقر علمی و فقر کارشناسی هستند؛ درواقع ما باید اول فکری به حال فقر این سازمان های حمایت می کردیم.

افتخار این است که بگوییم ۱۰ درصد از مردم از فقر مطلق رها شده‌اند

وی افزود: در نتیجه هر ساله بر تعداد کسانی که کمک دریافت می‌کنند، افزوده می‌شود و از این به عنوان یک عملکرد مثبت یاد می‌شود و به آن افتخار می‌کنند. اما باید گفت که آنچه جای افتخار دارد این است که ما بگوییم ۱۰ درصد از افرادی که دچار فقر مطلق بودند امسال از فقر رها شده‌اند؛ توانمند شده‌اند و روی پای خودشان ایستاده‌اند؛ نه اینکه بگوییم افراد جدید به لیست ما اضافه شده است؛ اضافه شدن به لیست یعنی اینکه سیاست‌های شما ناموفق بوده است و به همین دلیل مجبور شدید به تعداد بیشتری سبد معیشتی بدهید.

کاهش  حدود ۳ هزار برابری ارزش پول داخلی طی ۵۰ ساله اخیر

این استاد دانشگاه در ادامه به دلایل ناموفق بودن دولت ها در زمینه مبارزه با فقر در کشور اشاره کرد و افزود: نخستین دلیل عدم موفق دولت این است که سیاست های اتخاذ شده ما در برخورد با پدیده فقر سیاست روشنی نیست و به جای اینکه ما به دنبال توانمندسازی نیازمندان باشیم به دنبال گداپروری و کمک مستقیم بوده ایم؛ سیاست اصلی باید این باشد که ما جامعه ای منهاتی فقر داشته باشیم نه اینکه جامعه‌ای داشته باشیم که مدام تولید فقر می‌کند و ما به واسطه کمک به دنبال رفع آن باشیم. اما دلیل اصلی که همین سیاست ها هم نتیجه ندارند این است که در این مدت با کاهش ارزش پول داخلی مواجه بوده‌ایم چنانکه ارزش پول داخلی طی ۵۰ ساله اخیر حدود ۳ هزار برابر کاهش پیدا کرده است یعنی سطح  قیمت‌ها ۳ هزار برابر شده است .

وی با اشاره به سخنان رئیس جمهور مبنی بر افزایش مستمری مستمری بگیران در دولت کنونی گفت:از طرفی دولت کمک می‌کند و از آن طرف به دلیل کاهش ارزش پول، مستمری بی‌ارزش تر و با قدرت خرید کمتر نسیب خانوار می‌شود و از آن طرف مدعی می‌شوید که ما مستمری ها را اضافه کرده‌ایم. سوال این است که شما مستمری ها را چقدر افزایش دادید؟ تورم سال گذشته نزدیک به ۵۰ درصد بوده است باید پرسید کدام مستمری را ۵۰ درصد افزایش دادید؟ حتی بر فرض اینکه شما مستمری‌ها را ۵۰ درصد افزایش داده باشید خب این تازه شرایط قدرت خرید را با سال گذشته منطبق می‌کند ما باید کاری بکنیم که نیازی نباشد که ما این مستمری‌ها را به صورت اسمی افزایش بدهیم بلکه همین که کمک مختصری که صورت میگیرد حقیقی باشد و با توانمندسازی، خانواده‌ها بتوانند خودشان مشکلاتشان را برطرف کنند. تمام اینها مستلزم  این مسئله است که فرصت برابر به افراد بدهیم که با وجود این همه فساد و رابطه بازی فرصت برابر به افراد داده نمی شود؛ با وجود این آموزش های اختصاصی و کلاس‌های کنکور فرصت نابرابر در اختیار برخی خانواده ها قرار میگیرد در نتیجه هم از نظر بهداشتی هم از نظر آموزشی فرصت ها نابرابر اختصاص داده می‌شود.

موسایی تاکید کرد: اگر دولت به جای همه این  مستمری‌ها و یارانه‌ها، بیمه عمر و تأمین اجتماعی و بیکاری را گسترش می‌داد  و حق این بیمه‌ها را پرداخت می‌کرد خیلی موثرتر از این بود که یارانه و بسته معیشتی به مردم اختصاص داده شود.

انتهای پیام/