قدس آنلاین: ماجرای قتل «جورج فلوید» و اعتراض‌های سراسری آمریکا را تقریباً همه‌مان از بر شده‌ایم. مرد سیاه‌پوستی که در روز ۲۵ مه، برای خرید از فروشگاهی در شهر مینیاپولیس، ۲۰ دلار به صاحب مغازه پرداخت می‌کند اما پس از آنکه صاحب مغازه به جعلی بودن دلارها شک می‌کند، با پلیس تماس می‌گیرد. پس از تماس کارمند فروشگاه با پلیس، دو مأمور پلیس از راه می‌رسند و یکی از مأموران با بیرون آوردن اسلحه از جورج فلوید می‌خواهد دست‌هایش را بالا ببرد که جورج فلوید مانع بستن دستبند به دست‌هایش می‌شود و حاضر به نشستن در ماشین پلیس نمی‌شود. جورج فلوید دلیل سوار نشدن به ماشین را ترسیدن از فضاهای تنگ و بسته اعلام کرده بود که در این لحظه درک شووین، افسر پلیس فلوید را روی زمین دراز می‌کند و درحالی‌که دستبند بر دستان مقتول بود نقش بر زمین می‌شود. در این حالت چند مأمور پلیس، جورج فلوید را گرفته بودند؛ درک شووین زانوی چپ خود را بین سر و گردن او قرار می‌دهد که فلوید پشت سر هم گفته است نمی‌تواند نفس بکشد. پای درک شوین روی گردن جورج بود، در این حالت جورج فلوید تنها توانست هشت دقیقه دوام بیاورد و همانجا درگذشت.
دنیا علیه تبعیض نژادی
این قصه کوتاه، تمام چیزی است که این روزها آمریکا را وارد یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های نارضایتی مردمی در تاریخش کرده است. بحرانی که روز گذشته منجر به اشغال بخش‌هایی از سیاتل توسط گروه‌های مردمی معترض شد.
از حواشی مختلف اعتراض‌های مردمی آمریکا در این روزها زیاد شنیده‌اید اما ماجرای سرنگونی مجسمه چهره‌های مختلف که به نوعی با جریان‌های نژادپرستی ارتباط داشته‌اند، کمتر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است.
جنبشی که حالا از مرزهای آمریکا هم فراتر رفته و وارد مرزهای اروپا شده و مردم در سرتاسر اروپا، مجسمه‌های چهره‌های شاخص را پایین می‌کشند تا از این طریق اعتراضشان به بی‌عدالتی و تبعیض نژادی را اعلام کنند.
یادبود دوران سیاه
ایالت‌ها و شهرهای مختلف آمریکا پر است از مجسمه‌های یادبود تاجران برده‌داری، سردمداران جنبش‌های نژادپرستانه، قهرمان‌های نژادپرست جنگ‌های شمال و جنوب و بسیاری از نمونه‌های دیگر.
مخالفت با نصب مجسمه‌های یادبود دوره‌های خاصی از تاریخ آمریکا که مملو از نژادپرستی است، نخستین بار از سوی مدافعان تساوی حقوق مدنی از اواسط سال ۲۰۱۵ آغاز شد. طرفداران این نهضت تاکنون بارها اقدام به پایین آوردن و یا تخریب این گونه مجسمه‌ها کرده‌اند یا با اسپری‌های رنگ، چهره این مجسمه‌ها را مخدوش کرده‌اند.
حمایت از ادامه نصب این مجسمه‌ها در آن سال‌ها و تلاش مخالفان برای سرنگون کردن آن‌ها از طرفی نشان ادامه نیرومند گرایش‌های نژادپرستانه در آمریکا و از سوی دیگر نمادی از نیرومندتر شدن نهضت‌های مخالفت با نژادپرستی پیدا و پنهان در این کشور محسوب می‌شود.
بر اساس آمارهای موجود در مجموع یک‌هزار و ۵۰۳ مجسمه یادبود این دوره از تاریخ آمریکا در سراسر کشور نصب شده و تاکنون ایالت‌های مختلفی از جمله ایالت کارولینای شمالی، کالیفرنیا، فلوریدا و کنتاکی به جمع‌آوری آن‌ها اقدام کرده‌اند.
نماد دودستگی
برای نخستین بار اهالی شهر شارلوتزویل در ایالت ویرجینیا بودند که مجسمه یادبود دوران جنگ‌های شمال-جنوب را پایین کشیدند. هرچند این تندیس و مجسمه‌های مشابه آن بارها توسط معترضان در سال‌های گذشته تخریب شده بودند اما ای‌نبار ماجرا تفاوت می‌کرد، چرا که این مجسمه‌ها به طور کامل پایین کشیده شدند.
هرچند مسئولان محلی در ابتدا این حرکت اعتراضی را جدی نگرفتند اما مدتی بعد اعتراض‌های روز شنبه ایالت ویرجینیا که طی آن مجسمه یادبود دوران جنگ‌های داخلی آمریکا پایین کشیده شد، سرآغاز تازه‌ای برای نهضت مقابله با گرایش‌های نژادپرستانه در این کشور و سرنگونی همه این مجسمه‌ها در سراسر آمریکا شد.
به همین خاطر تری مک اولیف، فرماندار ایالت ویرجینیا که به دنبال درگیری‌های روز شنبه در ایالت خود اعلام وضعیت اضطراری کرده بود، با صدور بیانیه‌ای خواستار جمع‌آوری همه مجسمه‌های این ایالت شد و وجود چنین مجسمه‌هایی را سد راه پیشرفت و اتحاد در کشورش خواند.
اولیف در این بیانیه از مردم، مسئولان شهرداری‌ها و مجمع قانون‌گذاری ایالت خود خواسته است همه این مجسمه‌ها را جمع‌آوری و به عنوان یادگارهای تاریخی این کشور به موزه‌ها منتقل کنند. او همچنین اضافه کرده واقعه شارلوتزویل نشان می‌دهد چگونه این مجسمه‌ها که زمانی نشانه بزرگداشت رهبران ایالت‌های کنفدراسیون به حساب می‌آمدند، اکنون به سمبلی از نفرت و دودستگی تبدیل شده‌اند.
سقوط جورج واشنگتن
بر اساس گزارشی که روزنامه آمریکایی آکسفورد ایگل به دنبال شعله‌ور شدن آتش خشم معترضان به قتل فجیع «جورج فلوید» منتشر کرده، پس از این ماجرا، تظاهرات‌کنندگان آمریکایی به مجسمه‌های شخصیت‌های نژادپرست و بناهای یادبود سربازان کنفدراسیون آمریکا مانند ژنرال رابرت لی، استونوول جکسون، جفرسون دیویس و ژنرال جی‌ای‌بی حمله کرده و برخی از آن‌ها را تخریب کردند.
در شهر بیرمنگام ایالت آلاباما نیز تظاهرات‌کنندگان با استفاده از یک حلقه طناب و کامیون اقدام به کشیدن مجسمه چارلز لین فنلاندی از پایگاه دریایی او کردند.
بر اساس این گزارش، معترضان همچنین به برخی از آثار و مجسمه‌ها در ایالت می‌سی‌سی پی، کارولینای شمالی و تنسی حمله کردند و شعارهایی مربوط به نسل‌کشی را روی بنای کنفدراسیون دانشگاه پردیس می‌سی‌سی‌پی نوشتند.
علاوه بر آن، کاربران شبکه‌های اجتماعی در حساب توییتری خود فیلم مربوط به سقوط مجسمه «جورج واشنگتن» مؤسس و نخستین رئیس جمهور آمریکا را منتشر کردند.
از گرامی‌داشتن یک نسل‌کش دست بردارید
این اما پایان ماجرای حمله به مجسمه‌ها در آمریکا نبود. پس از این اتفاق‌ها، مجسمه‌های «کریستف کلمب» واقع در «سانفرانسیسکو» و «پراویدنس» در روز گرامیداشت این کاوشگر مورد حمله قرار گرفتند.
معترضان، روز دوشنبه دو مجسمه یادبود «کریستف کلمب» در «سانفرانسیسکو» و «پراویدنس» را با پرتاب کردن رنگ قرمز و نوشتن جمله‌های اعتراضی مورد حمله قرار دادند.
آن‌ها جمله‌هایی چون «از گرامی‌داشتن یک نسل‌کش دست بردارید» و «همه یادبودهای مربوط به نسل‌کشی را نابود کنید و تمامی استعمارگران را بکشید» را که اشاره‌ای به نقش «کریستف کلمب» در استعمار آمریکای شمالی و کشتار سرخپوستان و ترویج برده‌داری است، روی مجسمه‌ها نوشتند.
برای بسیاری از بومیان آمریکا اختصاص دادن یک روز برای گرامیداشت «کریستف کلمب» غیرانسانی و اهانت‌آمیز محسوب می‌شود. به همین خاطر مردم مکزیک، «ورمونت» و «مین» در دومین دوشنبه ماه اکتبر «روز بومیان آمریکا» را به جای «روز کلمب» جشن می‌گیرند.
حمله به تندیس «کولستون»
بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، حالا پای جنبش تخریب مجسمه‌ها به اروپا باز شده است. این روزها انگلیس هم مانند آمریکا تبدیل به صحنه تظاهرات علیه نژادپرستی شده و این دومین هفته پیاپی است که انگلیسی‌ها در اعتراض به قتل جورج فلوید به دست پلیس مینیاپولیس تظاهرات می‌کنند. معترضان انگلیسی با الهام گرفتن از گروه‌های مخاف آمریکایی، چند روز پیش مجسمه یک تاجر معروف برده را پایین کشیدند.
مجسمه ادوارد کولستون توسط معترضان بریتانیایی با طناب به پایین کشیده و تخریب شد. کولستون در قرون گذشته یکی از معروف‌ترین تجار برده بوده که هزاران انسان بی‌گناه را از آفریقا به اروپا و آمریکا برد و آن‌ها را به بردگی کشاند.
تظاهرات‌کنندگان جنبش ضدنژادپرستی پس از پایین کشیدن مجسمه کولستون، با اسپری قرمز صورت او را رنگ‌آمیزی کرده و آن را به درون رودخانه انداختند.
همزمان با این اقدام، وزیر کشور انگلیس حسابی از معترضان انتقاد کرده و از پلیس خواسته تمام دست‌اندرکاران این واقعه را برای محاکمه دستگیر کند. اما پس از بالا گرفتن دوباره اعتراض‌ها، صادق‌خان، شهردار لندن، زیرفشار افکار عمومی دستور داد همه مجسمه‌ها و اسامی خیابان‌های پایتخت بریتانیا مورد بازنگری قرار گیرند.
جنبش ضدنژادپرستی در بلژیک
پس از این پایین کشیدن تندیس «ادوارد کولستون» در بریتانیا، جنبشی علیه سایر تندیس‌های مرتبط با تبعیض نژادی هم در فضای سیاسی اروپا داغ شد. درحال حاضر جنبش بزرگی برای جمع‌آوری تندیس‌های «لئوپولد» پادشاه افسانه‌ای بلژیک در سرتاسر اروپا راه‌اندازی شده است.
لئوپولد دوم از ۱۸۶۵ تا ۱۹۰۹ پادشاه بلژیک بود که کنگو، یکی از بزرگ‌ترین کشورهای آفریقا با بیش از ۲میلیون کیلومترمربع را در استعمار خود داشت و با استثمار کارگران در معادن الماس و دیگر منابع این کشور به یکی از ثروتمندترین پادشاهان اوایل قرن بیستم میلادی تبدیل شد.
برپایه اسناد تاریخی در زمان پادشاهی لئوپولد میلیون‌ها سیاه‌پوست کنگویی کشته و صدها هزار کودک سیاه‌پوست از خانواده‌های خود جدا شده و ناگزیر برای کار و تربیت توسط سفیدپوستان کاتولیک به خانواده‌های بلژیکی سپرده شده‌اند. این پادشاه بلژیکی در طول دوران استعمار در کنگو، موجب قتل و مرگ بیش از ۱۰ میلیون نفر از ساکنان این سرزمین شد.
به دلیل تدابیر شدید امنیتی و همچنین برخوردهای شدید با معترضان در اروپا، این افراد هنوز نتوانسته‌اند مجسمه‌های لئوپولد را پایین بکشند. از طرف دیگر بسیاری از فعالان سیاسی حامی معترضان و همچنین رهبران احزاب مرتبط با کارگر هم مخالفتشان را با پایین کشیدن مجسمه‌ها به شکل مرسومش اعلام کرده‌اند و از معترضان خواسته‌اند از طریق قانونی برای حذف این تندیس‌ها از کشور اقدام کنند.
معترضان هم در واکنش به این خواسته، طوماری اینترنتی تهیه کرده‌اند. تا کنون بیش از ۳۰ هزار نفر در بلژیک با امضای دو طومار خواستار برچیدن مجسمه‌های لئوپولد دوم، پادشاه این کشور در دوران استعمار شدند.
دولت البته هنوز پاسخی به درخواست معترضان نداده است. حالا باید منتظر بمانیم تا ببینیم پس از بالا گرفتن موج جدید اعتراض‌ها در آمریکا که با اشغال بخش‌های از سیاتل همراه بوده، معترض‌های اروپایی همچنان صبر پیشه می‌کنند یا یک‌بار دیگر، مانند آمریکایی‌ها به خیابان‌ها می‌آیند؟
نظر شما