قدس آنلاین-گروه استان ها: رویشگاه‌های پراکنده درختچه «داز» در بلوچستان شامل مناطق کوهستانی مهرستان، نیک شهر، سرباز، راسک، قصر قند، لاشار، آهوران و رشته‌کوه بیرک از مهم‌ترین زیستگاه‌های خرس سیاه بلوچی است.
خرس‌های سیاه حدوداً ۲۴ سال عمر می‌کنند و مردم منطقه بلوچستان خرس سیاه را بنام «مم» می‌شناسند.
توله خرس‌ها چون از درخت‌های خرما بالا می‌روند و گاهی مزارع را به هم می‌ریزند، مورد هجوم کشاورزان منطقه قرار می‌گیرند و حیاتشان به خطر می‌افتد ولی کوه‌های دست‌نخورده و بکری در این منطقه هست که مکان امنی برای خرس‌های سیاه است.
فهرست سرخ
حال خبرهای رسیده از جنوب سیستان و بلوچستان مبنی بر آغاز عملیات استخراج معدن در دل مهم‌ترین زیستگاه خرس سیاه بلوچی یا «مم» در نیک شهر نگرانی‌های بسیاری از علاقه‌مندان به این‌گونه بسیار نادر و در معرض خطر انقراض جانوری که در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت نیز قرار دارد را در پی داشته است.
خرس بلوچی سال‌هاست در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت محیط‌زیست جای گرفته اما این خرس خجالتی سرزمین‌های جنوبی ایران، باوجود وضعیت در حال انقراض اما توجه جدی به زندگی وی نشده است!
معدن‌کاوی، شکار بی‌رویه، خشک‌سالی‌های متمادی و ناآگاهی‌ها پیرامون محیط‌زیست و حیات‌وحش و قطع درختان میوه برای مصارف سوختی تنها بخشی از عوامل تهدیدکننده است که دست‌به‌دست هم داده تا مناطق دورافتاده و کم برخوردار اما غنی و متکثر ازلحاظ گونه‌های جانوری نادر به مرز هشدار و ویرانی برسند .
متأسفانه خرس سیاه به تردد خودروها و مردم در زیستگاهش خیلی حساس است و سریعاً جای خود را تغییر می‌دهد و به نقاط دیگر کوچ می‌کند.
شکایت اهالی
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سیستان و بلوچستان در خصوص آغاز عملیات معدن‌کاوی و اعتراض بسیاری از دوستداران محیط‌زیست اظهار می‌کند: مدتی است در منطقه‌ای موسوم به «داروکان» از توابع نیک شهر و در محدوده زیستگاه خرس سیاه فعالیت‌های معدنی گزارش شد که از سوی دیگر بخشدار بخش مرکزی نیک شهر نیز با ارسال نامه‌ای به اداره کل حفاظت محیط‌زیست شکایت اهالی منطقه از فعالیت معدنی فردی در این محدوده را اعلام و خواستار توقف این کار عملیاتی شدند که متعاقب آن در همان مقطع کار متوقف و اعلام کردیم تا زمانی که بررسی‌های لازم صورت نگرفته نباید فعالیتی در این معدن انجام شود.
مهم‌ترین عامل از بین رفتن گونه‌های حیوانی در معرض انقراض تخریب زیستگاه‌های آن‌هاست که مستقیم و غیرمستقیم بر بقا یا نابودی این حیوانات تأثیر می‌گذارد و باعث کوچ آن‌ها از یک نقطه‌به‌نقطه دیگر می‌شود
وحید پور مردان اظهار داشت: از سوی اداره کل حفاظت محیط‌زیست سیستان و بلوچستان نامه‌ای به ریاست سازمان صمت استان ارسال و توضیح داده‌شده باوجودی که این معدن در مناطق تحت مدیریت محیط‌زیست نیست و استعلامی از این اداره صورت نگرفته اما با توجه به اعتراضات مردمی و اینکه این معدن در محدوده زیستگاه خرس سیاه قرار دارد و برای محیط‌زیست دارای حساسیت خاصی است، این اداره نیز به‌عنوان ضابط خاص قضایی به این موضوع ورود کرده و درخواست می‌شود کار متوقف شود.
پور مردان ادامه داد: اما متأسفانه این افراد در این مدت مجدد شروع به فعالیت کردند که با پیگیری‌های صورت گرفته مقرر شد جلسه هرچه سریع‌تر برگزار شود زیرا خرس سیاه یا مم بلوچی از گونه‌های در معرض خطر انقراض کشور و گونه‌های منحصربه‌فرد منطقه بلوچستان و نیک شهر است که محیط‌زیست حساسیت ویژه‌ای برای حفظ حیات این‌گونه دارد.
وی بیان کرد: البته ادعایی وجود دارد که معدن تنها در حد اکتشاف است و از مواد انفجاری استفاده نمی‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سیستان و بلوچستان تأکید کرد: باید در جلسه مشترکی خط و خطوط مشخص و درخواست مردم و الزامات محیط‌زیست طرح شود تا شاهد انجام روال قانونی موضوع باشیم.
زیستگاه‌های خرس آسیایی
گرچه تا چند سال پیش هیچ‌گونه اطلاع دقیقی از تعداد خرس‌های سیاه آسیایی و زیستگاه اصلی آن‌ها وجود نداشت، حالا می‌دانیم که این خرس، به‌جز سیستان و بلوچستان، در استان هرمزگان و کرمان هم دیده‌شده است؛ مناطقی همچون قلوان، جاهودق زاغ، گوردی در بشاگرد، رودان، ارتفاعات سردشت و جکدان جاسک، ارتفاعات زاغ پیر زال واقع در رودخانه‌ی دژ میناب. به‌تازگی طاهر قدیری، مدیر عامل مؤسسه‌ی طرح سرزمین هم خبر از مشاهده‌ی این‌گونه درخطر انقراض در مناطق غربی هرمزگان داده. پروژه‌ی بررسی مطلوبیت زیستگاه خرس سیاه آسیایی هم نشان داد که این حیوان در زیستگاه‌های جنوب استان کرمان هم زندگی می‌کند.
بر اساس مطالعات کارشناسان حیات‌وحش، مهم‌ترین عامل از بین رفتن گونه‌های حیوانی در معرض انقراض تخریب زیستگاه‌های آن‌هاست که مستقیم و غیرمستقیم بر بقا یا نابودی این حیوانات تأثیر می‌گذارد و باعث کوچ آن‌ها از یک نقطه‌به‌نقطه دیگر می‌شود.
نظر شما