قدس آنلاین: قرار است از روز یکشنبه ۲۶مرداد، اوراق سلف‌نفتی در تالار بورس انرژی پیش‌فروش شود. با تبلیغاتی که دولت درباره طرح پیش‌فروش نفت در بورس انجام داده بود بسیاری گمان می‌کنند آنچه روز یکشنبه خواهند خرید همان پیش‌فروش نفت است که رئیس‌جمهوری از آن به عنوان یک گشایش اقتصادی یاد کرده بود، اما اوراق عرضه شده در این هفته قصه دیگری دارد.

در روزهای گذشته دولت طرح پیش‌فروش نفت خام با استفاده از اوراق سلف موازی نفتی را به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران‌قوا ارائه داده و ظاهراً تکلیف این طرح در شورای هماهنگی کاملاً مشخص نشده است. با وجود اینکه  جزئیات این طرح هنوز مشخص نشده، گفته می‌شود در طرح پیش‌فروش نفت اگر قیمت نفت بین‌المللی که الان مثلاً شاید حدود ۳۸ دلار است، اگر آن موقع زمان ۵۰ و یا ۶۰ دلار شد، فروشنده مانند هر کالای دیگر می‌تواند به قیمت آن روز نفت خودش را بفروشد.

از طرفی به خاطر اینکه هنوز شرایط کشور از نظر تحریمی مشخص نیست، مسئولان وعده داده‌اند  که برای تضمین سود مردم، اگر قیمت نفت به زیر قیمت امروز مثلاً به بشکه‌ای حدود ۳۰ دلار کاهش یافت، سازو کاری فراهم باشد که مردم ضرر نکنند و از نرخ سود بانکی ۱۷ تا ۱۸ درصد سالانه بهره‌مند شوند.

درآمد ثابت با خرید اوراق‌سلف

اما اوراق سلف‌نفت خام سنگین صادراتی شرکت ملی نفت ایران که یکشنبه ارائه می‌شود، چیز دیگری است و ربطی به نفت، قیمت جهانی نفت و قیمت دلار ندارد. در واقع یک اوراق با درآمد ثابت است (۵/۱۸درصد الی ۱۹درصد) که به گونه‌ای طراحی شده که غیرربوی باشد.

اگر در زمان سررسید قیمت نفت و دلار  بالاتر باشد، دولت اوراق را با نرخ ۱۹درصد از شما بازخرید می‌کند، اگر قیمت نفت و دلار پایین‌تر باشد با نرخ ۵/۱۸درصد از شما بازخرید می‌کند.

در روز یکشنبه ۵۲۹هزارو ۳۱۲ بشکه نفت خام سنگین ایران عرضه خواهد شد و سقف حجم هر سفارش در این عرضه اولیه حداکثر ۲۰هزار بشکه خواهد بود و قیمت هر بشکه ۹۴۴هزار و ۶۲۲ تومان(حدود ۴۲ دلار) تعیین شده است. ساعت معاملات ثانویه نیز از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۲:۳۰ روزهای کاری بورس تعیین شده است.

حداکثر ۱۰ روز کاری پس از پایان دوره عرضه اولیه نیز معاملات ثانویه این اوراق آغاز می‌شود. باید گفت برخلاف وعده‌های دولت برای بدهکار نکردن دولت آینده، اوراق سلف‌نفتی دوساله بوده و سررسید قرارداد ۲۶مرداد ۱۴۰۱ است.

طرح رئیس‌جمهور به‌زودی اطلاع‌رسانی می‌شود

حسینی، مدیرعامل بورس انرژی ایران نیز تأکید کرده است: اوراق سلف‌نفتی که در روز یکشنبه آینده در بورس انرژی عرضه می‌شود با آنچه ریاست محترم‌ جمهوری در روز چهارشنبه گذشته در مورد آن صحبت کرده‌اند، متفاوت است و به آن مربوط نیست. این اوراق طبق روال انتشار اوراق تأمین مالی شرکت ملی نفت انجام می‌شود.

به گفته وی، طرح اعلامی آقای رئیس‌جمهور در صورت نهایی شدن الزامات حقوقی و مقررات اجرایی آن، در قالب یک برنامه و از طریق مراجع ذی‌ربط  اطلاع‌رسانی خواهد شد.

حسین حسین‌زاده، رئیس کمیته نفت و فراورده‌های نفتی کمیسیون انرژی مجلس، در این باره گفته است: طرح پیش‌فروش نفت دولتی در داخل کشور به معنای تحویل یک زمین سوخته به دولت بعدی است، اما اگر سازوکار آن اصلاح شود و دولت به فروش نقدی نفت مبادرت ورزد، این طرح می‌تواند برخی از مشکلات اقتصادی را حل کند.

وی می‌گوید: دولت می‌خواهد در پی اجرای این طرح رقم بالای ریال را دریافت کند، اما سررسید آن برای دو تا پنج سال آینده باشد که عملاً دولت بعدی نمی‌تواند تصمیمی برای اداره کشور بگیرد و باید بدهی‌های دولت کنونی را بدهد. فروش نفت در داخل کشور و تبدیل آن به فراورده، بدون تحت‌تأثیر قرار دادن بازارهای وزارت نفت، اتفاق خوبی است، اما اگر سلف باشد قابل دفاع نیست و نباید دولت آینده را مقروض کرد.