با وجود حسن نیت و استقبال چندباره جمهوری اسلامی ایران از هرگونه گفتوگوی منطقه ای که به کاهش تنشها در خاورمیانه منجر شود، این روزها کشورهای عرب سازشکار حاشیه جنوبی خلیجفارس راهی دیگر در پیش گرفته و بار دیگر به اتهام زنی علیه کشورمان میپردازند. بر این اساس پس از اظهارات ضد ایرانی «عادل الجبیر» وزیر مشاور در امور خارجه عربستان در موضوع هستهای، نماینده سعودی در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در نشست اخیر شورای حکام به اتهام پراکنی علیه ایران در این باره پرداخت. جالبتر از این موضع سعودی که البته تازگی هم ندارد، سخنان مقام بحرینی علیه تهران بود. وزیر خارجه منامه روز شنبه مدعی شد جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا باید پیش از اتخاذ هر تصمیمی در خصوص توافق هستهای با ایران، با این کشور و دیگر دولتهای عربی منطقه مشورت کند.
هرچند موضعگیری ضد ایرانی شیخنشینهای عربی چیز جدیدی نیست، ولی در مورد سخنان اخیر چند نکته قابل بررسی به نظر میرسد. نخست اینکه اظهارات مقامات سعودی، اماراتی و بحرینی باید در چارچوب همکاری همه جانبه آنها در پروژههای منطقهای مد نظر آمریکا تحلیل شود. این سه کشور با ایستادن کنار دونالد ترامپ بر سر توطئه معامله قرن و موضوع عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی قمار بزرگی کردند که نتیجه آن از دست دادن افکار عمومی و انزوای منطقهای بود. از سوی دیگر آنها در تمام پروندههای ضد ایرانی نقش پادویی واشنگتن را بازی کرده و از سوی دیگر تلاش کردند با دادن باجهای هنگفت به رئیس جمهور تاجرمآب آمریکا حمایت وی را بدست آورند. همه اتفاقات از نظر این کشورهای عربی به خوبی پیش میرفت تا اینکه ترامپ به عنوان بازنده ماراتن 2020 ریاست جمهوری آمریکا معرفی و قرار است به زودی جو بایدن دموکرات جایگزین وی شود. این تغییرات در رأس هرم حاکمیتی کاخ سفید به شدت این رژیمهای مرتجع را نگران کرده و در حالی که پیشتر برخی رسانهها از احتمال گفتوگو میان تهران و واشنگتن در صورت بازگشت بایدن به برجام سخن گفتهاند، شیخنشینها که خود را بازنده این قافله میدانند، به دنبال آن هستند با این فرار رو به جلو و اتهام زنی علیه کشورمان پروسه ایران هراسی را تداوم بخشند. پس این سخنان نوعی پیام به بایدن با این مضمون است که اولاً اگر میخواهد به برجام برگردد باید پیش شرطهایی مانند برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای جمهوری اسلامی را مورد لحاظ قرار دهد. این خواسته چیزی است که آمریکاییها نیز دنبال آن هستند، درنتیجه این حرکت نوعی بازی در زمین اهداف طرف غربی نیز هست. از سوی دیگر شیخ نشینهای عربی با این اتهام زنی به دنبال آن هستند که اگر امکان گفتوگو میان تهران و واشنگتن مهیا شد، با این سخنان خود هزینه هر گونه تعامل را برای تهران بالا ببرند تا به این طریق منافع آنها و رژیم صهیونیستی تأمین شود.
نکته دوم فرار رو به جلو سعودی با اتهام زنی به تهران است. به اذعان مقامات کشورمان و همچنین آمار ارائه شده از سوی بازرسان، سال گذشته 92 درصد کل بازرسیهای آژانس انرژی اتمی از ایران صورت گرفته است. این در حالی است که در سوی مقابل برنامه هستهای پنهان دو رژیم صهیونیستی و سعودی به نگرانی مهم منطقه و جامعه جهانی تبدیل شده است. پس در حالی که مطالبه مردمی منطقه شفافیت برنامه هستهای دو رژیم مذکور است، حکام سعودی به دنبال آن هستند با این اظهارات افکار عمومی را از این موضوع منحرف سازند.
با وجود این، همانگونه که جمهوری اسلامی در سالهای اخیر بارها تأکید کرده، به نظر میرسد گفتوگوهای منطقهای تنها چاره نهایی پایان تنشها در خاورمیانه است.
نظر شما