جهت‌گیری اخیر تروئیکای اروپایی در باره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، رویکرد مزورانه و منفعت طلبانه مقامات اتحادیه در قبال کشورمان را به اثبات رساند. اتحادیه در نخستین واکنش به تصویب طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها از سوی مجلس شورای اسلامی که در واکنش به بدعهدی طرف غربی در قبال تعهدات برجامی صورت گرفت، بی‌توجه به تحرکات تنش‌زای دولت ترامپ بار دیگر به اتهام زنی علیه ایران پرداخت و در سخنانی هشدار گونه از تهران خواست به برجام متعهد بماند.

در باره این نوع رویکرد طرف اروپایی دو نکته قابل توجه به نظر می‌رسد. نخست اینکه اگر کمی به گذشته و هنگامه انعقاد توافق نامه برجام بازگردیم، می‌بینیم این رویه از سوی اتحادیه چندان هم عجیب نیست. در آن مقطع فرانسه به عنوان یکی از طرف‌های مذاکره با جمهوری اسلامی بارها در نقش پلیس بد و تکمیل پازل ضد ایرانی واشنگتن ظاهر شد تا طرف غربی بتواند امتیازات بیشتری از کشورمان طلب کند. صدور بیانیه اخیر هم به نظر حرکت در همین چرخه باطل است. این بار در حالی که اروپا خوشنامی گذشته را در دید مردم و تصمیم‌سازان ما به واسطه بد عهدی‌های گذشته ندارد، آلمان وارد میدان شده و وزیر خارجه این کشور به اتهام زنی علیه تهران مبادرت می‌کند. هایکو ماس در اظهارات جدید خود شروط جدیدی برای جمهوری اسلامی اعلام و تأکید کرده برنامه موشکی ایران هم در هر گفت‌وگوی آتی باید بررسی شود. این بازی جدید اروپا البته در همراهی کامل با دولت جدید حاکم بر ایالات متحده است تا زمینه را برای تحمیل شروط جدید بر جمهوری اسلامی فراهم کنند. به نظر می‌رسد اتحادیه که خود را در مقابل ارباب بزرگ تر یعنی آمریکا ضعیف و بی اراده می‌بیند، بار دیگر در نقش پلیس بد ظاهر شده و به جای تأمین خواسته‌های تهران در فرافکنی آشکار با اتهام زنی دوباره سعی دارد توپ را در زمین ما بیندازد.

اما واقعیت دوم موضع اروپایی، اثبات همراهی همیشگی اتحادیه با آمریکا در بازی امتیازگیری از ایران است. هشدار آنان می‌تواند به مفهوم احتمال فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» باشد که اوضاع را برای ایران به پیش از توافق هسته‌ای باز می‌گرداند. در این شرایط به نظر روسیه و چین هم احتمالاً نخواهند توانست چندان مخالفتی با این رویکرد داشته باشند. با وجود این، حتی در صورت مطرح شدن موضوع مکانیسم ماشه از سوی اروپا به نظر نمی‌رسد این رویه تا روی کار آمدن دولت بایدن محقق شود. اروپا در مقطع فعلی منتظر استقرار دولت جدید در واشنگتن است تا بتواند پس از آن با هماهنگی کاخ سفید رویکرد خود را در قبال تهران عملی کند. در این شرایط مصوبه هسته‌ای اخیر مجلس تلنگری بود به اروپا که اگر بخواهند شرط و شروطی تازه تحمیل کنند، مسلماً ما هم بیکار نمی‌نشینیم. با این حال باید مراقب باشیم توطئه آن‌ها در اجماع سازی علیه کشورمان محقق نشود. این بازی اروپایی از پیش باخته است؛ چراکه مقامات کشورمان آشکارا اعلام کرده‌اند در مورد مفاد برجام وارد مذاکره دوباره نخواهند شد. از سوی دیگر هر گونه گفت‌وگو درباره برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران از اساس مردود است. رویکرد منفی اروپا در حالی است که تروئیکا در سالیان گذشته نه تنها در برآوردن تعهدات برجامی هیچ کاری نکرده، بلکه در تمام این مدت در توافقی نانوشته با سیاست‌های کاخ سفید علیه جمهوری اسلامی همراهی داشته است. تهران در این مقطع تنها دست‌یابی به منافع حاصل از برجام را می‌خواهد؛ منافعی که با بدعهدی غرب تنها در حد شعار و روی کاغذ باقی مانده است.