قدس آنلاین: این روزها بحث استارتاپ‌ها در همه حوزه ها داغ است اما شاید عنوان استارتاپ فضاپایه کمتر به گوش مردم رسیده باشد. در اتفاقات ناگوار سیل و آتش سوزی دو سال اخیر در کشور، مردم بدون اینکه بدانند خدمات این شرکت‌های دانش‌بنیان را در تصاویری از برآورد خسارت سیلاب‌ها و پهنه‌های درگیر سیل دیدند.با «یاسر عشورزاده» مدیرعامل و بنیانگذار یکی از این استارتاپ‌های فضاپایه گفت‌وگو کرده‌ایم. آقای عاشورزاده در شهر کلاچای گیلان بزرگ‌ شده است. در مقطع کارشناسی در رشته مهندسی نقشه برداری و در مقطع کارشناسی ارشد در رشته ژئودزی دانشگاه تهران تحصیل کرده است. 

*ماجرای فارغ‌التحصیل نقشه برداری و استارتاپ‌ جهانی فضاپایه‌اش

داستان یاسر عشورزاده و استارتاپش از سال 1392 در حوزه مهندسی ژئوماتیک با پروژه های میکروژئودزی و رفتارسنجی سازه ها با استفاده از گیرنده های تعیین موقعیت ماهواره ای آغاز شد. در سال94 با ارائه مقاله علمی با موضوع مدلسازی تغییرات خط ساحلی دریاچه ارومیه و سال 97 با ارائه مقاله به دانشگاه هامبورگ با موضوع کاهش آلودگی هوای تهران با استفاده مدلسازی و پردازش تصاویر ماهواره ای که نشان میداد 30 درصد از آلودگی‌های شهر تهران با کاشت درختان همیشه سبز کاهش پیدا می‌کند، ایده استارتاپی در زمینه سنجش از راه دور کلید خورد و ادامه ماجرا را می‌خوانید:

*استارتاپ‌ جهانی فضاپایه‌ یعنی چه؟

*استارتاپ‌ حوزه فضایی چه می‌کند؟

*اطلاعات فضایی چگونه برای کاربران قابل استفاده می‌شود؟

*به جای کار با رابط کاربری سرویس‌های خارجی، از الگوریتم بومی استفاده می‌کنیم

*وقتی سیلاب سبب خیر در حوزه فضایی شد

*استارتاپ فضاپایه به کمک مدیریت بحران سیلاب در کشور آمد

*سیلاب هم دیگر ترسناک نخواهد بود

*داده ماهواره‌ای محصول کشاورزان را تا 60 درصد افزایش داد

*نام استارتاپ فضاپایه ایرانی در پایگاه داده‌های ماهواره‌ای آژانس فضایی اروپا ثبت شد

*استارتاپ‌ جهانی فضاپایه‌ یعنی چه؟

فارس: این روزها بحث استارتاپ‌ها در همه حوزه ها داغ است اما استارتاپ فضاپایه به نظر بسیار متفاوت‌تر می‌رسد. حوزه فعالیت استارتاپ‌های فضاپایه بیشتر چه بخش‌هایی را شامل می‌شود؟ 

عشورزاده گفت: امروزه در کشورهای توسعه یافته، مدیریت منابع، براساس اطلاعات دقیق و پردازش شده مبتنی بر فناوری فضایی و علوم ژئوماتیک انجام می‌شود و امروزه شاهد هزینه کردهای زیاد برای ارتقا سیستم ماهواره‌ای و فضایی در کشورهای توسعه یافته هستیم. پردازش اطلاعات برای مدیریت بهتر در حوزه‌های مختلف یکی از محورهای مهم فعالیت‌ استارتاپ‌های حوزه فضایی است.

فارس: این استارتاپ فضاپایه دقیقا برای حل چه چالش‌هایی وارد شده است؟

عشورزاده توضیح داد:‌ براساس نیازسنجی انجام شده در کشور، مشخص شد که مدیریت منابع، آمایش سرزمین و مدیریت بحران یکی از نیازهای روز کشور است.

مدیرعامل و بنیانگذار این استارتاپ‌ فضاپایه ادامه داد: با کمک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌توان برای این مشکلات راه‌حل ارائه کرد. این استارتاپ‌ هم با تکیه بر همین فناوری‌ها برای حل چالش‌های گفته شده فعالیت می‌کند.

فارس: در این استارتاپ دقیقا اطلاعات دریافتی را چگونه پردازش می‌کنید که برای کاربر قابل استفاده باشد؟

عشورزاده اظهارداشت:‌ برای پردازش داده های  ماهواره ای  و آشکار سازی پدیده های زمین از هوش مصنوعی و الگوریتم‌های کاملا بومی و ایرانی که توسط تیم تحقیق و توسعه شرکت طراحی شده، استفاده می کنیم و این  اطلاعات را در یک داشبورد مکان محور تحت وب جی ای اس (GIS) و موبایل جی ای اس (GIS) به عنوان یک محصول دانش بنیان با نام سهم «سیستم هوشمند مانتیورنگ ماهواره‌ای» را به کاربران ارائه می‌دهیم.

وی گفت: این سیستم  توسط کمیته ارزیاب معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با عنوان محصول فضاپایه سهم، گواهی دانش بنیان را دریافت کرده‌ است.

*به جای کار با رابط کاربری سرویس‌های خارجی، از الگوریتم بومی استفاده می‌کنیم

 فارس: یکی از سوالات اولیه‌ای که برای مخاطب مطرح می‌شود این است که این اطلاعات از چه طریق به دست می‌آید. آیا از داده‌های ماهواره‌های خارجی استفاده می‌کنید؟

عشورزاده توضیح داد: اغلب استارتاپ‌های فضایی خارجی و ایرانی موجود از API یا رابط برنامه‌نویسی اپلیکیشن سرویس‌های خارجی استفاده می‌کنند.

وی ادمه داد: API مخفف Application Programming Interface است و اغلب شرکت‌های بسیار بزرگ API‌هایی را برای استفاده از خدمات‌شان برای مشتریان خود تعریف می‌کنند و مشتری‌ها با استفاه از این API‌ها، سرویس‌های ارزش افزوده بیشتری را می‌سازند.

بنیانگذار این استارتاپ‌ فضاپایه گفت: استارتاپ‌های فضایی خارجی و ایرانی با استفاده از این API‌های موجود، اطلاعات پردازش شده تصاویر را دریافت می‌کنند و روی این اطلاعات سرویس ارایه می‌کنند، اما ما در استارتاپ خودمان از API سرویس‌های خارجی استفاده نمی‌کنیم، بلکه تیمی فنی برای تولید و ثبت الگوریتم‌های آشکارسازی پدیده‌ها داریم و این پردازش را در سرورهای شرکت خودمان انجام می‌دهیم.

وی اضافه کرد: اطلاعات از داده‌های ماهواره‌های خارجی به دست می‌آیند.

فارس: برای مشخص شدن بهتر ابعاد و مزایای این کسب‌وکار، بگویید که تاکنون این استارتاپ به طور عملیاتی در راستای حل چه چالشی چه کاری انجام داده است؟

عشورزاده گفت:  شروع ارائه خدمات تیزنگر در فروردین 98 که بخش‌هایی از کشور دچار سیلاب شد، پویشی در سازمان فضایی برای رفع این چالش و مدیریت بحران به راه افتاد.

وی ادامه داد:‌ ما در این استارتاپ در پویش شرکت کردیم و به سرعت گزارش‌هایی از مناطق آب‌گرفته ارسال نمودیم و خسارت‌های سیلاب به زمین‌های کشاورزی را برآورد کردیم که در مدیریت بحران به کار گرفته‌ شد.

*استارتاپ فضاپایه به کمک مدیریت بحران سیلاب در کشور آمد

فارس: مشتریان خدمات این استارتاپ چه کسانی هستند و خدمات فضاپایه‌ای که ارایه می‌کنید به کار چه کسانی می‌آید؟ 

عشورزاده گفت: در مرداد سال 98  به صورت رسمی شرکت را به ثبت رساندیم و محصول «سیستم هوشمند مانتیورنگ ماهواره‌ای (سهم)» را طراحی کردیم. 

بنیانگذار این استارتاپ‌ فضاپایه تصریح کرد: در این استارتاپ در قالب سیستم هوشمند مانتیورنگ ماهواره‌ای (سهم) خدمات B TO C یا خدمات به مشتری نهایی، خدمات B TO B یا خدمات به کسب‌وکارها و B TO G یا خدمات به دولت را ارایه می‌کنیم.

وی افزود: برای مثال در حوزه خدمات B TO C یا Business-to-Consumer، از آنجا که در 2 سال اخیر، کشور با بحران سیلاب همراه بوده است، سیلاب و آسیب‌دیدن محصولات، یکی از دغدغه‌های مهم کشاورزان است. با سیستم هوشمند مانتیورنگ ماهواره‌ای 7 روز قبل از سیلاب متوجه احتمال وقوع سیلاب می‌شویم و سیلاب را به کشاورزان، مردم و سازمان های مربوط هشدار می‌دهیم که برای پیشگیری و کاهش آسیب ها آمادگی و فرصت لازم را داشته باشند.

عشورزاده ادامه داد: همچنین، از طریق داده‌های مکان محور به کشاورزان توصیه‌های ارزشمند از جمله توصیه‌هایی درباره الگوهای مصرف کودی و الگوهای مصرف آبی ارائه می‌کنیم.

وی تصریح کرد: این گزارش‌ها با بهینه‌سازی کشاورزی، منجر به کاهش هزینه‌های کشاورز و افزایش 40 تا 60 درصدی تولید و افزایش کیفیت محصولات کشاورزی می‌شود.

عشورزاده اظهارداشت:‌ علاوه بر ارایه خدمات B TO C، سیستم هوشمند مانتیورنگ ماهواره‌ای (سهم) در حوزه خدمات  B TO B یا Business-to-Business و B TO G یا Business-to-government هم ارایه خدمت می‌کند.  

بنیانگذار این استارتاپ‌ فضاپایه گفت: یکی از این خدمات،‌ تهیه نقشه ریسک سیلاب در کشور و پایش پهنه‌های سیلابی است که شرایط امداد رسانی بهتر را هم فراهم می‌کند.

نمونه‌ای از شناسایی مناطق آب‌گرفته در بند ماهشهر، بندر امام خمینی و سربندر در آذر 99

وی ادامه داد: همچنین در این سیستم امکان تهیه نقشه‌های آنلاین ریسک آتش‌ سوزی یا شناسایی نقاط فعال آتش کشور با دقت 300 متر با قابلیت تشخیص نوع طبقه‌بندی اراضی درگیر آتش سوزی  فراهم است. یعنی برای مثال کاربری از گروه امدادی در این سیستم می‌تواند موقعیتی را در نقشه ثبت کند و هر زمان که آتش سوزی در منطقه موردنظر رخ داد هشدار دریافت کند.

عشورزاده اضافه کرد:‌ از دیگر خدماتی که از طریق پایش پهنه جغرافیایی در این سیستم امکان‌پذیر می‌شود می‌توان به پایش سطوح دارای کانی‌های معدنی، پایش آلودگی‌های نفتی دریا، پایش منابع آبی، پایش تالاب‌ها، پایش منابع طبیعی و جنگل‌ها و پایش پارامترهای آلودگی هوا اشاره کرد.

وی گفت: در عمل با نتایجی که از پایش این اطلاعات به دست می‌آید، برای مثال می‌توان گزارش‌هایی آماری و دقیق را درباره جنگل خواری در کشور، آسیب‌های دامداری به مراتع کشور و تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی را در اختیار مراجع تصمیم‌گیر کشور گذاشت.

*سیلاب هم دیگر ترسناک نخواهد بود

فارس: آیا این سیستم‌ها واقعا در عمل برای مثال در حوزه سیلاب، امکان‌ پیش‌بینی سیلاب یا کاهش خسارت‌های ناشی از سیلاب را دارند؟

عشورزاده در پاسخ به این سوال، اظهارداشت: همان طور که گفته شد وقتی نقشه ریسک سیلاب و پهنه‌های سیلابی را در اختیار داریم، وضعیت امدادرسانی ارتقا یابد. 

وی ادامه داد: همچنین با سیستم هوشمند مانتیورنگ ماهواره‌ای 7 روز قبل از سیلاب متوجه احتمال وقوع سیلاب می‌شویم و وقتی این فرصت را داریم وقوع سیلاب و آمادگی برای آن را هشدار می‌دهیم. در نتیجه در عمل این داده‌ها کاربرد عملیاتی در کاهش خسارات سیلاب در کشور دارند.

توضیح هشدار این سامانه به این صورت است: مطابق با سامانه سهم، شنبه اول آذر در استان‌های خوزستان، شرق خرم آباد و غرب چهار محال و بختیاری و شهرهای لالی، قلعه خواجه، چلگرد، مسجد سلیمان، اندیمشک،گتوند و شوشتر مطابق با گزارش فوق محدوده‌های با رنگ قرمز با ریسک بالا آبگرفتگی و همچنین روان آب و محدوده‌های با رنگ زرد دارای ریسک متوسط و کم هستند.

خطاب به استانداری‌ها: امکان آبگرفتگی معابر، بالا آمدن آب رودخانه‌ها و جاری شدن رواناب سطحی در شهرهای مسجد سلیمان، شوشتر، دزفول و اهواز وجود دارد. سدهای دز، کارون ۱، کارون۲ و کارون ۳ برای آبگیری مدیریت‌های لازم را اعمال کنند.

خطاب به مردم: از هموطنان خواهشمندیم از محدوده حریم رودخانه و آبروها دوری کنند و کشاورزان مشکلات مرزبندی آبروها و زهکشی را برطرف کنند. 

*داده ماهواره‌ای محصول کشاورزان را تا 60 درصد افزایش داد

فارس: خدمات متعددی که اشاره کردید تا به حال توسط سازمانی به صورت عملی استفاده شده است؟

عشورزاده در پاسخ به این سوال، اظهارداشت: در حوزه کشاورزی هم تاکنون به 800 فعال در حوزه کشاوری خدمات ارایه کرده‌ایم و با اعلام توصیه‌های کودی و آبی به افزایش 40 تا 60 درصدی تولید محصول توسط این کشاورزان رسیده‌ایم.

وی ادامه داد: همچنین در ارتباط با سازمان‌های دولتی، تاکنون با سازمان محیط زیست کشور در زمینه پایش آلودگی‌های نفتی کل خلیج فارس توسط سیستم هوشمند مانیتورینگ ماهواره‌ای همکاری داشته‌ایم.

عشورزاده اضافه کرد: با شرکت نفت فلات قاره ایران هم برای برطرف کردن چالش‌های حوزه نفت و گاز تفاهم نامه همکاری امضا کرده‌ایم.

وی افزود: با سازمان توسعه و نوسازی معادن (ایمیدرو) در حال مذاکره و همکاری برای اکتشاف معادن هستیم. این همکاری از برنده شدن استارتاپ‌ ما یک رویداد استارتاپی حوزه معادن در دانشگاه علامه طباطبایی آغاز شده است.

*نام استارتاپ فضاپایه ایرانی در پایگاه داده‌های ماهواره‌ای آژانس فضایی اروپا ثبت شد

فارس: آیا خارج از مرزهای کشور هم فعالیتی دارید؟

عشورزاده گفت: استارتاپ ما در شهریور 99 برای اولین بار در جهان به عنوان یک استارتاپ فضاپایه، الگوریتم تشخیص نقاط آتش با دقت بسیار بالا را در پایگاه داده‌های ماهواره‌ای آژانس فضایی اروپا ثبت کرد که افتخار بزرگی در حوزه بین‌المللی است.

بنیانگذار این استارتاپ‌ فضاپایه اضافه کرد: هم اکنون هم در زمینه ارایه گزارش بین‌المللی با سیستم کوپرنیک آژانس بین‌المللی اتحادیه اروپا همکاری داریم و برای مثال در آتش سوزی استرالیا و آفریقا، طوفان‌های آمریکا و پایش آلودگی هوا در زمان شیوع ویروس کرونا در اروپا مشارکت کرده‌ایم.

ثبت نام استارتاپ ایرانی در مخزن آنلاین داده‌های مشاهدات زمینی آژانس فضایی اروپا

آن طور که عشورزاده می‌گوید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته از این استارتاپ حمایت می‌کند اما آنان جذب سرمایه بیشتر را در صورت کار دارند.

انتهای پیام/