دانش مدیریت در سرتاسر جهان تلاش میکند ابعاد و مؤلفههای سازمان متعالی را شناسایی و ویژگیهای رهبران و مدیران این سازمانها را به عنوان الگوی تعالیبخش به جامعه بشری معرفی کند. البته تعالی از منظر دانش مدیریت یعنی کسب حداکثری منفعت و سود از طریق کاهش هزینهها و ارتقای عملکرد و بهرهوری که ما آن را حُسن فعلی مینامیم. این اندیشه ناقص که متمرکز بر عقل تجربی است بشریت را از درک مراتب بالاتر محروم کرده است.
در اندیشه مدیریت ناب اسلامی غرض و هدف اصلی سازمان، رُشد و تعالی پایدار انسان و جامعه است. انسانی که به خاطر ضرورت زندگی اجتماعی و تأمین احتیاجات در سازمان قرار میگیرد باید بهواسطه این ضرورت حضور زمینه رُشد و کمال و تعالی او تا رسیدن به قُرب الهی و مقام جانشینی خدای متعال توسط مدیران سازمان فراهم شود. انسان این سازمان معتقد است هر عملی از دو بخش حُسن فعلی و حُسن فاعلی تشکیل شده است. حُسن فاعلی یعنی انجام عمل با اندیشه ناب توحیدی و با انگیزه الهی و احساس مسئولیت. در این منطق، مدیراسلامی کسی است که به هر دو بُعد توجه و باور دارد که تحقق حُسن فاعلی نه تنها حُسن فعلی را به همراه دارد بلکه بهطور شگفتانگیزی بر حُسن فعلی اثرگذار است.
مدیر اسلامی بهواسطه اندیشه امانتداری مسئولیت انجام عملی که امکان تحقق حُسن فعلی آن را ندارد نمیپذیرد و زمانی هم که شرایط تحقق آن را در خود میبیند از بار مسئولیت شانه خالی نمیکند و با تمام قوا و انگیزهای فرامادی به تحقق اهداف متعالی سازمان میپردازد. این سازمانها هیچوقت شکست نمیخورند، چرا که ابعاد اثرگذاری عمل را فراتر از جهان ماده میبینند و سود و منفعت را در زنجیره نتایج سازمان ترسیم میکنند. البته این رُشد و کمال، دفعی و یکباره نیست بلکه تدریجی و پویاست.شهید سلیمانی در واقع مصداق عملی و حقیقی چنین سبک مدیریتی است. او اگر چه به لحاظ ویژگیهای شخصیتی از توانمندی ویژهای برای مدیریت برخوردار است اما کمال و تعالی او در توجه به نقش تعالیبخش حُسن فاعلی و حُسن فعلی است. او تنها کسی است که میتواند بدون هیچ بزرگنمایی، مؤلفههای حقیقی مدیریت اسلامی نظیر تقوا، اخلاص، تعبد و معنویت را به نمایش بگذارد. نگاهی به زندگی سازمانی او نشان میدهد او این مراتب را بهتدریج بدست آورده است. داشتن تفکر راهبردی، دیپلماسی قوی و کار با ملیتهای مختلف، بصیرت و فهم عمیق، تلاش حداکثری برای تحقق اهداف تعیین شده، تعامل قوی و آمادگی برای مواجهه با تغییرات فراوان و خروج از بنبستها بخشی از ویژگیهای اوست و در یک کلام باید گفت شهید سلیمانی تبلور اندیشههای ناب مدیریت اسلامی است.
نظر شما