تحولات لبنان و فلسطین

قدس آنلاین/هدی احمدی: در روایات اهل بیت(ع) علاوه بر اینکه درباره افعال و عبادات حضرت معصومه(س) و فضائل ایشان سخن گفته شده، سخنان بسیاری نیز درباره شأن و جایگاه اجتماعی او مطرح شده است. به همین دلیل تأمل درباره ماموریت حضرت معصومه(س) بسیار اهمیت دارد.

سفر حضرت معصومه(س) مأموریتی بزرگ برای تشیع بود

حجت‌الاسلام سید محمد باقر هاشمی شاهرودی، رئیس بنیاد فقه و معارف اهل بیت(ع) در این خصوص به خبرنگار ما می‌گوید: اصلی‌ترین مأموریت حضرت معصومه(س) در مسیر قم بوده است. قم را شیعیان یمنی احداث کردند، آن را توسعه دادند و نهایتاً به مرکز تشیع تبدیل شد. امروز نیز هر چه در قم گفته و قبول می‌شود، مورد قبول همه شیعیان جهان قرار می‌گیرد و جایگاه بلندی در میان شیعیان دارد. بزرگان شیعه نیز اکثراً در قم جمع شده‌اند. در زمان حضرت معصومه(س) نیز قم از نظر نیروی انسانی، قدرت نظامی، جایگاه علمی و موقعیت جعفرافیایی، اهمیت ویژه‌ای داشت و اخبار از این شهر به بلاد مختلف شیعیان منتشر می‌شد.

او یادآور می‌شود: حضرت معصومه(س) ۲۸ سال عمر کرد، ولی هر جا امام صادق(ع)، امام کاظم(ع) و دیگر ائمه(ع) درباره حضرت معصومه(س) سخن می‌گویند، صحبت از قم می‌شود. یعنی با اینکه از عمر ۲۸ ساله حضرت، تنها ۱۷ روز در قم سپری شد، روایت‌ها و بیان فضائل حضرت همگی در بستر قم است. حتی وقتی سخن از عبادات حضرت معصومه(س) می‌شود، عبادت‌های حضرت در قم ذکر می‌شود. این نشان‌ می‌دهد که اصلی‌ترین مأموریت حضرت در قم بوده است؛ همان‌طور که صحبت چندانی درباره عمر پنجاه و چند ساله زینب کبری(س) در مدینه و کوفه نیست و همه روایت‌ها درباره دوران پس از واقعه عاشورا و اسارت حضرت است. از عمر سی و چند ساله حضرت ابو الفضل(ع) نیز فقط سخن از واقعه عاشوراست. پس می‌بینیم که اهل بیت(ع) بیشتر درباره بخش‌هایی از زندگی این افراد سخن گفته‌اند که مأموریت اصلی آن‌ها بوده است. پس مأموریت حضرت معصومه(س) نیز ارتباط تنگاتنگی با قم داشته است.

رئیس بنیاد فقه و معارف اهل بیت(ع) اضافه می‌کند: حضرت معصومه(س) جایگاه والایی داشت. امام صادق(ع) درباره مقام و جایگاه حضرت معصومه(س) فرموده است: هر کسی او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود. نکته مهم این است که این جمله بدون قید و شرط بیان شده و هر کسی موفق به این زیارت شود، بهشت بر او واجب خواهد شد. این نشان‌دهنده مقام بسیار بالای حضرت معصومه(س) نزد خداوند متعال است.

حجت‌الاسلام هاشمی شاهرودی در پاسخ به این سؤال که چرا حضرت معصومه(س) چنین مقام والایی دارند و این‌طور در کلام اهل بیت(ع) درباره فضائل او صحبت می‌شود نیز توضیح می‌دهد: پاسخ این سؤال را باید در شرایط آن زمان شیعیان جست‌وجو کرد. پس از شهادت امام کاظم (ع) فرزندان ایشان ادعای امامت کردند و در میان شیعیان، اختلاف و چنددستگی به وجود آمد. حتی بعضی‌ گفتند امامت در همان نقطه متوقف شده و هفت ‌امامی‌ شدند. در آن وضعیت نیاز بود کسی امامت امام رضا(ع) را تثبیت کرده و جامعه شیعه را از شکاف و چند دستگی نجات دهد و شرایط را برای ادامه مسیر امامت تا حضرت حجت (عج) فراهم سازد. این مأموریت به حضرت معصومه(س) واگذار شد. مأموریت حضرت معصومه(س) از همان سنین طفولیت و در خانه امام کاظم(ع) آغاز شد و در دوران جوانی حضرت و ماجرای سفرش به قم به اوج خودش رسید. سفر حضرت معصومه(س) به قم، در ظاهر برای ملاقات با برادرش امام رضا(ع) بود، ولی در ‌واقع یک مأموریت بزرگ برای تشیع بود. وظیفه اصلی حضرت این بود که امامت امام رضا(ع) را تثبیت کند. در راه قم به هر منزلگاهی می‌رسید، خانم‌ها و خانواده‌ها را جمع می‌کرد و به آن‌ها این پیام را می‌رساند که امام بعد از موسی بن جعفر(ع)، علی بن موسی الرضا(ع) است. در واقع، امام کاظم(ع) دخترش را به میان خانواده‌ها فرستاد تا امام بعدی شیعیان را به آن‌ها معرفی کند. سفر حضرت از مدینه تا قم، چند ماه طول کشید و آن چند ماه به ملاقات‌ها و گفت‌وگوهای بسیاری با خانواده‌های شیعیان گذشت.

او اظهار می‌کند: این مأموریت باعث حساسیت مأمون شد وگرنه پیش از حضرت معصومه(س) بسیاری از برادران و اقوام امام رضا(ع) به خراسان آمده بودند و با حضرت ملاقات کرده بودند و مأمون با آن‌ها کاری نداشت ولی درباره حضرت معصومه(س) رفتار متفاوتی داشت زیرا مأمون به خوبی واقف بود که اگر حضرت معصومه(س) به خراسان برسد، همه را بسیج خواهد کرد. در نتیجه دستور داد تا در ساوه به کاروان حضرت حمله کرده، چند تن از برادران و همراهان ایشان را شهید کردند. به روایتی در غذای خود حضرت نیز زهر ریختند و باعث شهادت او شدند. حرکت حضرت معصومه(س) به قم یک حرکت تاریخ‌ساز بود. با توجه به اختلافاتی که در جامعه شیعیان به وجود آمده بود و انشقاق‌های مختلفی که درباره امامت پس از امام کاظم(ع) داشتند، ممکن بود اختلاف‌های بسیاری به وجود بیاید. حضرت امام رضا(ع) در سن بالا بچه‌دار شد و بسیاری می‌گفتند حضرت دیگر بچه‌دار نخواهد شد. به همین امید، عده‌ای خودشان را کاندیدای امامت پس از امام رضا(ع) می‌دانستند. در آن زمان افراد زیادی از هاشمیون و علویون ادعای امامت داشتند و مردم می‌توانستند دور آن‌ها جمع شوند.

حجت‌الاسلام هاشمی شاهرودی در پایان تاکید می‌کند: اگر حرکت حضرت معصومه(س) نبود چه بسا جریان امامت متوقف می‌شد و اصلاً به حضرت حجت(عج) نمی‌رسید. تثبیت امامت امام رضا(ع) مسیر را برای ادامه جریان امامت، هموار کرد. به همین دلیل به امام‌های پس از امام رضا(ع) ابن‌الرضا می‌گویند. با حرکت حضرت معصومه(س) مسیر امامت ائمه بعدی به گونه‌ای تثبیت شد که امام جواد (ع) در سن ۹ سالگی، امام هادی (ع) در سن ۸ سالگی به امامت رسیدند. وقتی امام عسکری(ع) به امامت رسید، بیست و چند سال عمر داشت و امام زمان (ع) نیز هنگام امامت، تنها ۵ سال سن داشت. پذیرش امامی که در سنین کودکی است، کار آسانی نیست ولی با موفق شدن حضرت معصومه(س) در مأموریت خطیر خود، چنین پذیرشی در میان شیعیان به وجود آمده بود. حرکت حضرت معصومه(س) باعث شد پس از امام رضا(ع) اختلافی بین شیعیان به وجود نیاید. پیش‌تر درباره امامت امام صادق(ع) و امام کاظم (ع) اختلاف‌های بسیاری وجود داشت. حتی در زمان امام باقر(ع) زید درباره جانشینی حضرت مشکل داشت و تنها پس از گواهی دادن جابر به لوح فاطمه(س) ایمان آورد. ولی این اتفاق پس از امام رضا(ع)‌ تکرار نشد و اتفاق نظر کاملی میان شیعیان به وجود آمد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.