آیت الله محمدهادی یوسفی غروی درگفتگو با خبرنگار قدس آنلاین به مناسبت فرارسیدن شهادت امام محمدباقر(ع) عنوان کرد: براساس روایتی که از جابربن عبدالله انصاری نقل شده است اولین شخصی که لقب باقر را به امام پنجم شیعیان داد، پیامبر گرامی اسلام(ص) بود. جابر می گوید روزی خدمت حضرت محمد(ص) نشسته بودیم و حسین بن علی(ع) روی پای حضرت نشسته بود. پیامبر(ص) دست بر شانه حسین(ع) گذاشت و فرمود ای جابر این شخص فرزندی خواهد داشت به نام علی و او فرزندی خواهد داشت به نام محمد و تو او را درک خواهی کرد. سلام مرا به او برسان و او باقرالعلم است.

وی با بیان این نکته که تصور من این است که امام باقر(ع) اولین معصومی است که توفیق یافت تا علم اهل بیت(ع) را باز کرده و بشکافد و منتشر کند، اظهار کرد: دلیل این موضوع هم این است که پدرش زین العابدین در زمان سختگیری شدید حکومت بنی امیه زندگی کرده و مجبور به تقیه بود و نمی توانست فعالیتی داشته باشد. امام سجاد(ع) تنها اقدامی که می توانست برای آگاهی مردم انجام دهد همان جملاتی بود که در قالب دعا بیان می شد و مردم تنها می توانستند از این طریق بهره مند شوند. اما در زمان امام باقر(ع) کمی اوضاع سیاسی حکومت بنی امیه تغییر کرده و قدرت این حکومت رو به افول گذاشت و به همین دلیل باقرالعلوم(ع) توانست مبانی آشنایی مردم با مسایل دینی را پایه گذاری کند.

وی ادامه داد: مردم آرام آرام با علوم و دانش بیکران این امام بزرگوار آشنا شده و مباحث دینی را بیش از پیش آموختند. این موضوع نیز تنها منحصر به دوستداران و معتقدان به این امام نبود. هر فردی با هر گرایش و اعتقادی می توانست در کلاس های درس این امام شرکت کرده و از آن بهره مند شود.

این پژوهشگر برجسته تاریخ یادآور شد: یکی از مهمترین اقدامات امام محمدباقر(ع) در خصوص گسترش فقه شیعی این بود که درهای حوزه علمیه خود را به روی تمامی مشتاقان از شهرها و کشورهای مختلف اسلامی باوجود عقاید و گرایش های مختلف، باز گذاشت تا همه بتوانند از دریای بیکران علم آن حضرت بهره مند شده و پاسخ سوالات و مجهولات ذهنی خود را پیدا کنند.

وی افزود: یکی از شاگردان باقرالعلوم(ع) به نام عبدالله بن عطا می گوید: من دانشمندان را در نزد هیچ کس دیگر جز امام باقر(ع)، اینقدر کم دانش نیافتم. من حکم بن عطیبه (یکی ازفقهای معروف مدینه در آن زمان) را در برابر باقرالعلوم(ع)، همچون شاگردی نزد استادش دیدم.

آیت الله غروی تاکید کرد: احادیثی که از امام محمد باقر(ع) روایت شده همواره به نقل از پدران بزرگوار خود بوده است. برخی از احادیثی هم که بدون ذکر سند توسط این امام همام روایت شده اند، درهنگام پرسش از ایشان که سند آن چیست، امام باقر(ع) می فرمودند که هرگاه دیدید که حدیثی ذکر کرده و برای آن سندی نیاوردم بدانید به طور کلی آن حدیث از پدرم زین العابدین(ع) و او از پدرش حسین ابن علی(ع) و او از پدرش امیرالمومنین(ع) و او از رسول گرامی خدا محمد مصطفی(ص) و او از جبرئیل و او نیز از خداوند عزوجل نقل کرده است.

وی با اشاره به این نکته که امام باقر(ع) به همراه فرزند بزرگوار خود امام صادق(ع)، تلاش بسیاری در راه نشر فقه اسلامی نمودند، گفت: این اتفاق در زمانی که جامعه اسلامی در رویدادها و تشویش سیاسی غرق بود و حکومت ها نیز اهمیتی به مسایل دینی نمی داند، رخ داد. عدم آگاهی مردم از احکام دینی تا حدی بود که برخی از امت اسلام حتی از مسایل شرع و دین به میزان اندک هم مطلع نبودند. اما تلاش های این دو بزرگوار در جهت نشر فقه اسلامی و تربیت شاگردان بسیار، باعث شد که احکام دینی به سرتاسر مناطق اسلامی برسد.

این نویسنده کتاب تاریخ تحلیلی اسلام، اضافه کرد: دکتر علی حسن مصری در این زمینه می گوید: "پس از بررسی متون تاریخی به مثال های بسیاری دست یافتم که بی اهمیتی به مسایل دینی تبدیل به پدیده غالب قرن اول هجری قمری شده بود. حاکمان و دانشمندان و امت اسلامی شناخت کافی از مسایل شرع خود نداشتند و در هیچ یک از مسایل دینی دارای یقین نبودند و حتی در اعتقادات خود نیز متزلزل بودند. " روایت شده است که برخی افراد در شام تعداد نمازهای واجب را نیز نمی دانسته و به سراغ صحابه می رفته و از آنان جویا می شدند.

آیت الله غروی اظهار داشت: نقشی که امام باقر(ع) و امام صادق(ع) درنشر فقه و بیان شریعت احکام الهی در جامعه آنروز بیان کردند را می توان از بزرگترین خدماتی دانست که به جهان اسلام ارائه شده است. فرزندان صحابه و تابعان و سران مذاهب اسلامی تلاش زیادی برای بهره برداری از علم این امامان بزرگوار داشتند.

وی افزود: برخی از بزرگترین فقهای آن زمان چون زراره بن اعین و محمد مسلم ثقفی طحان کوفی و... و. تحت نظر امام محمدباقر(ع) تحصیل کرده و فارغ التحصیل و به دنیای اسلام معرفی شدند. این افراد کسانی بودند که فضیلت تدوین و جمع آوری احادیث امام محمد باقر(ع) را داشتند و هرکدام از آنها تبدیل به یکی از مراجع فتوا در دنیای اسلام شدند. به این طریق امام باقر(ع) طراوت دین اسلام را به آن بازگردانید و از نابودی و فراموشی این احکام گرانمایه جلوگیری نمود.

انتهای پیام/