این شخصیتهای معروف و دوستداشتنی شما را با زندگی بیریا و کمیاب خود آشنا میکنند. آنها منزوی، اشرافی، مالپرست و قدرتمدار نیستند بلکه انسانهای معمولی هستند که مثل ما در خانههای معمولی زندگی میکنند و در کوچههای معمولی راه میروند. نه سربازی، نه خدم و حشمی، نه قدرت و ثروتی… نمونه این انسانها را امروزه بسیار کم میبینیم اما در گذشته، بزرگان ما همین رنگی بودند: معمولی، بیشیلهپیله، همرنگ مردم و دوستداشتنی… .
هاشمی؛ نویسنده، شاعر و طنزپرداز حوزه کودک و نوجوان است. گفتوگوی ما را با این نویسنده درباره اثر تازهاش بخوانید.
چه شد که به نوشتن چنین مجموعه داستانی علاقهمند شدید؟
این کتاب مجموعهای است درباره علمای اسلام، مراجع، فقها، روحانیون و نامآوران شیعه. نوشتن این کتاب مدت زمان خاصی نداشت. بر حسب علاقهام در دوران متمادی داستانهایی درباره علمای اسلام مینوشتم که دیدم تعداد این داستانها زیاد شده و قابلیت کتاب شدن دارد و تصمیم گرفتم داستانها را جمعآوری و منتشر کنم.
یکی از خلأهای داستاننویسی امروز نبود قهرمان و الگوی ایرانی عنوان شده است. تلاش شما چقدر میتواند این نقص را جبران کند؟
من تلاش نکردم این آدمها را به عنوان الگو معرفی کنم و چنین هدفی هم نداشتم چون همه این آدمها در ذهن من و ذهن خیلی از ایرانیها قهرمان هستند. مثلاً میرزا کوچک خان جنگلی، سیدابوالحسن اصفهانی و یا آیتالله بروجردی در ذهن همه مردم ایران پذیرفته شده، مقبول و الگو بودهاند.
من گوشههایی از زندگی این بزرگواران را که میتوانست به صورت داستان روایت شود، انتخاب کردم و نوشتم. سعی کردم با زبانی مناسب سن نوجوانان و جوانان این آشنایی و الفت را برای مخاطب بیشتر کنم.
وجه مشترکی که سبب شده این افراد در این کتاب در کنار هم جمع شوند، چه بوده است؟
نخ تسبیح، نامآور بودن و عالم بودن آنهاست البته به شرط داستانی بودن زندگیشان! بنابراین این افراد به دو دلیل انتخاب شدهاند؛ نخست اینکه زندگیشان فراز و فرود داستانی داشته و دیگر اینکه خود این شخصیتها به خودی خود برای مردم جالب و جذاب هستند مثلاً شخصیتی مثل میرزا کوچک خان، هر چه درباره ایشان بنویسند و بسازند باز هم خواندنی و دیدنی است.
خود من مطلبی از میرزا کوچک خان در کتابم آوردهام که خیلی خاص نیست؛ متن نامه یک شخص روسی است که خطاب به میرزا نوشته شده و ایشان هم جواب داده است. من فقط زبان این نامه را ساده کردهام.
ادبیات جنگاوری و قهرمانانهای که در نامه به کار رفته برای مخاطب بسیار جذابیت دارد و شیرین است. کلاً بعضی شخصیتها شیرینی خاصی دارند مثل شخصیت آیتالله بروجردی که خود من رمانی رئال درباره ایشان نوشتهام و در آینده منتشر خواهم کرد و فکر کنم برای مردم خواندنی باشد. همه این دلایل موجب شده این شخصیتها در این کتاب کنار هم جمع
شوند.
این آدمها مربوط به زمان خیلی گذشته نیستند. آدمهای ۶۰ سال پیش هستند که زندگیشان شبیه مردم بوده است.
البته هنوز هم از این عالمان پیدا میشود. در قم صدها عالم پیدا میکنید که گره از کار مردم باز میکنند اما شناخته شده نیستند.
شما جزو نویسندگانی هستید که به تاریخ علاقه دارید. فکر میکنید نسل نوجوان و جوان چقدر میتوانند با این نوع کتابها ارتباط برقرار کنند؟
بله من به تاریخ علاقه دارم و نخستین کتابی که منتشر کردم یک اثر تاریخی بود. درباره تاریخ اسلام، تاریخ ایران، تاریخ تشیع و تاریخ علما کارهای زیادی انجام دادهام.
مردم ما در هر سن و گروهی تاریخ را دوست دارند چون تاریخ با ذهنیت آنها آمیخته شده است و اگر نگاه کنید، میبینید همیشه موفقترین سریالها و فیلمها موضوع تاریخی داشتهاند. تاریخ به خودی خود جذاب است به خصوص تاریخ کشور ما که با فراز و نشیبهای زیادی همراه بوده و قهرمانهای زیادی داشته است.
در ذهن مردم به این صورت است که خدا تاریخ را برای ما ساخته و به شیوه مثبت هم ساخته است همین باور موجب شده تاریخ برای ما همیشه شیرین باشد.
من به هر جای تاریخ کشورمان که نگاه میکنم، میبینم جنبههای دراماتیک و داستانی زیادی دارد و هر برهه آن بستر یک داستان ناب است. براساس تاریخ میتوان آثار مکتوب و هنری بسیاری برای نسل نوجوان و جوان خلق کرد چون جذاب است.
بله اما مخاطب بیشتر با تصویر تاریخی ارتباط بیشتری برقرار کرده تا داستان و رمان تاریخی.
بله چون نویسندگان نتوانستهاند با قلمشان از تاریخ بهره ببرند اما کتابهای تاریخی قدیمی هنوز برای مردم جذابیت دارد به خصوص آثاری که آداب و رسوم مردم قدیم را نشان میدهد.
مثلاً «تهران مخوف» که شیوههای زندگی اجتماعی در سالهای ۱۳۱۰ و ۱۳۲۰ را به صورت رمان به تصویر میکشد هنوز پرفروش است. بعضی کتابهای تاریخی مثل خاطرات شخصیتها و شاهان برای مردم جذاب است. اگر فکر میکنید مردم اکنون کتابهای تاریخی نمیخوانند چون کتابهای تاریخی که امروز نوشته میشود برای مردم جذابیت ندارد. به طور کل شرقیها به نسبت مردم اروپا و آمریکا بیشتر به دنبال تاریخ هستند. چون تاریخ پرفراز و نشیب و پربارتری دارند.
نظر شما