این مجموعه طنز سیاسی- اجتماعی قرار بود در نوروز امسال از رسانه ملی پخش شود اما همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان به عنوان نخستین اثر نمایشی اختصاصی تلوبیون پلاس، از طریق این سامانه عرضه شد. تاکنون بیش از نیمی از قسمتهای مینیسریال «جنابِ عالی» که در ۱۳ قسمت به تهیهکنندگی مصطفی رضوانی و کارگردانی عادل تبریزی ساخته شده، روی سامانه تلوبیون پلاس رفته و نظر مثبت مخاطبان را جلب کرده است. سریالی که به گفته کارگردانش با هزینه ساخت یک قسمت از سریالهای شبکه نمایش خانگی تولید شده و اگر بودجه بیشتری در اختیار گروه سازنده بود حتماً با کیفیت بالاتر و تعداد قسمتهای بیشتری ساخته میشد. درباره جزئیات بیشتر ساخت جنابِعالی با عادل تبریزی گفتوگو کردیم که میخوانید.
این سریال قرار بود از شبکه نسیم پخش شود ولی روی پلتفرم تلوبیون پلاس رفت. دلیل پخش نشدنش از تلویزیون به خاطر انتقادهای صریح آن به نظام اداری و اجرایی کشور بود؟
این سریال قرار نبود از ابتدا برای شبکه نسیم ساخته شود بلکه قرار بود برای نمایش از پلتفرمی زیر نظر حوزه هنری ساخته شود. وقتی سفارش کار را گرفتیم فیلمنامه را همراه با خانم خسرونجدی شروع به نوشتن کردیم و مسیر فیلمنامه را به سمت کمدی انتقادی و تلخ بردیم. به نظرم آمد بهترین زمان برای پخش این سریال در ایام نوروز از شبکه۳ سیماست. مذاکراتی با این شبکه داشتیم اما چون سریال زبان انتقادی صریح و تندی دارد و نخستین باری است که یک طنز سیاسی اجتماعی درباره ساختار اداری کشور ساخته میشود و برای عدهای ایجاد حساسیت میکرد ، جلو پخش آن را از تلویزیون گرفتند.
به هر حال در این سالها طنزها و نقدهای صریحتری را در شبکههای اجتماعی دیدیم، این موجب نشده که ظرفیت مردم و مسئولان برای پذیرش نقد بیشتر شود؟
به نظرم اگر «جنابعالی» در ایام نوروز از شبکه۳ پخش میشد، منفعتهای زیادی داشت. جناب عالی با بودجه یک قسمت سریالهای شبکه نمایش خانگی ساخته شد. ما اکنون نه تبلیغات داریم و نه بیلبوردی و تاکنون که از تلوبیون پخش شده، رضایت خوبی از سوی مخاطبان شاهد بودیم چون مخاطب با اثر ارتباط برقرار کرده است. به نظرم دوره این حساسیتها گذشته است. کسانی که جلو پخش این سریال را از تلویزیون گرفتند شاید تغییر عقیده بدهند و به این نتیجه برسند که اشتباه کردهاند و تصمیم به پخش آن از تلویزیون بگیرند.
چرا زمان هر قسمت این قدر کم است، ضمن اینکه در قسمتهای اخیر کوتاهتر هم شده است؟
پیش از ساخته شدن جنابعالی، سفارش حوزه هنری ساخت سریالی با قسمتهای ۲۵ تا ۳۰ دقیقهای بود. البته قرار نبود سیتکام بسازم چون با سلیقه شخصیام همراه نیست. همان اول هم مطرح شد که سیتکام ساخته شود ولی من قبول نکردم. الان سریالهای اکشن دنیا هم با زمانهای کوتاه ساخته میشود حتی سریالهایی با زمانهای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه ساخته میشود. در سالهای اخیر هم کشدار شدن و آب بستن به هر قسمت سریالهای تلویزیونی، مخاطب را کلافه کرده بود. از سوی دیگر حذفیاتی هم داشتیم ولی از همان اول قرار بود قسمتها کوتاه باشد. به نظرم این اتفاق خوبی است که بدون زیادهگویی، بتوان روایتی صریح داشت. من میتوانستم قضیه بیکاری امیرعلی را در چند قسمت بسازم و موقعیتهای کمدی زیادی خلق کنم اما سفارش حوزه هنری همین تعداد قسمت (مینیسریال) و زمان کوتاه در هر قسمت بود که موافق آن بودم. ضمن اینکه سعی داشتیم حذفیات هم به شکلی باشد که به کلیت سریال آسیب نزند. شبکههای مختلف خواستار پخش این سریال بودند و از شبکههای ۲ و ۳ درخواست داشتیم ولی با شبکه نسیم صحبت کردیم و قرار بود از این شبکه پخش شود ولی در لحظه آخر، اجازه پخش آن از تلویزیون را ندادند.
غلوشدگی و مواجهه کاریکاتوری با موقعیتها از قواعد کمدی است، به نظر شما چرا نسبت به پخش کمدی در تلویزیون این قدر حساسیت وجود دارد؟
جناب عالی یک کمدی تلخ به شمار میرود و هدف من فقط سرگرم کردن و خنداندن مخاطب نبوده است بلکه میخواستم در بستر یک موقعیت جدی، لبخند به لب مخاطب بیاورم مثلاً سکانسی که دو دکتر بیکار که پیک موتوری هستند به یک مقصد مشترک میرسند من به عنوان کارگردان، تلاشی برای خلق کمدی نکردم بلکه این بستر واقعی، لبخندی تلخ به لب شما میآورد. ما تلاشی برای بزن بکوبهای مرسوم کمدی نداشتیم.
شخصیت اصلی سریال آدم درستی است که در شرایط اشتباه قرار میگیرد و این سبب ایجاد موقعیت کمدی میشود، خلق این تناقض تعمدی بود؟
بله، جناب عالی برای نخستین بار به حوزههای اجرایی و اجتماعی ورود پیدا کرده است. ما پیشتر کمدی سیاسی داشتیم که با نماینده مجلس شوخی میکرد ولی اینکه یک سریال کمدی با ساختار اداری کشور شوخی کند و حرفهای صریحی بزند، سابقه نداشته است. من سعی میکنم شخصیتهای اصلیام را انسانهای درستی نشان دهم در فیلم «گیجگاه» هم حسن خشنود (با بازی حامد بهداد) آدم درستی است، انضباط دارد، دروغ نمیگوید، خلاق است و چارچوب دارد که چنین ویژگیهایی در امیرعلی عالی هم وجود دارد. چنین فرد سالمی در ساختاری اشتباه دچار بحران میشود. امیرعلی، شخصیتی است که وقتی در جایگاه نانوا هم قرار میگیرد ایدهپرداز و خلاق است حتی در جایگاه یک پیک موتوری نیز چنین است. گویی این شخصیتها، حلقه مفقوده جامعه هستند که در هر جایگاهی، یک امیرعلی عالی داشته باشیم به جامعه بهتری دست پیدا میکنیم.
شما در این سریال علاوه بر چهرههای شناخته شده و کمتر شناخته شده از چهرههای فراموش شده تلویزیون هم استفاده کردید، چه شد که از منوچهر آذری دعوت به همکاری کردید؟
۱۵ سال بود که آقای منوچهر آذری در هیچ کار تصویری بازی نکرده بود. خانم مهوش وقاری هم سالها درگیر بیماری همسرشان بود. من همیشه این توجه را به پیشکسوتان داشتم. منوچهر آذری با سریال جنابعالی نشان داد که چه بازیگر توانمندی است. برای تلویزیون و سینمای ایران مایه تأسف است که ۱۵ سال از حضور ایشان بیبهره بوده، هنرمندانی مانند منوچهر آذری سالهاست بیکار و خانهنشین هستند. این نکته را هم یادآور شوم که در این سریال، بداههپردازی نداشتیم و همه دیالوگها، کنشها و واکنشها از پیش تعیین شده بود حتی تعداد سوتهای آقای منوچهر آذری هم هدایت شده بود.
نظر شما