به گزارش قدس آنلاین، دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس، در آستانه آغاز به کار دولت جدید در کره جنوبی، در گزارشی به بررسی مناسبات دوجانبه این کشور با جمهوری اسلامی ایران و ملاحظات مربوط به روابط آن‌ها پرداخته است.

در این گزارش آمده است: مناسبات دو کشور در سال‌های اخیر دارای فراز و نشیب‌های زیادی بوده. تا پیش از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای(برجام) روابط دوستانه بود، اما بعد این اتفاق و به دنبال پیروی کره از تحریم‌های ظالمانه واشنگتن، مناسبات دوجانبه وارد دوره‌ای از تنش سیاسی و کاهش روابط تجاری شده است.

در این گزارش تأکید شده است: به‌ موازات پیشرفت گفت‌وگوها بین ایران و غرب‌، سئول سعی در تقویت مناسبات خود با تهران داشته و در شرایط تشدید تحریم‌ها هم به بهانه تبعات تحریم‌ها برای اقتصاد صادرات‌محور خود، از ایران فاصله گرفته است. بنابراین از آنجایی که کره‌جنوبی یک سیاست خارجی مستقل و پایدار ندارد، نمی‌توان در بلندمدت روی شکل‌گیری یک رابطه عمیق و باثبات با این کشور حساب ویژه‌ای باز کرد. در چنین شرایطی صرفاً تصمیم دولت جدید در کره‌ جنوبی برای دخالت ندادن ملاحظات ‌آمریکا در نوع روابط خود با ایران، می‌تواند محرکی برای تقویت و بهبود روابط تهران و سئول باشد.

کره از همراهی در تحریم تا دزدی منابع ارزی

گزارش اخیر در مورد نوع نگاه سئول به رابطه با تهران را می توان در همان قالب ضرب المثل شریک دزد و رفیق قافله تعریف کرد. کره‌جنوبی یکی از بزرگ‌ترین صنایع پالایش جهان را در خود جای داده و تا پیش از تشدید تحریم‌های ایالات متحده، حدود ۱۵ درصد از نفت مورد نیاز خود را  از ایران وارد می‌کرد. این کشور پنجمین واردکننده نفت خام جهان و یکی از مشتریان اصلی نفت ایران بود، اما در نیمه‌ سال ۱۳۹۷ واردات نفت خام از جمهوری اسلامی را متوقف کرد.

نرخ رشد سالانه ارزش واردات کره‌جنوبی نیز از ایران از سال۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ منفی ۳ درصد بوده تا جایی که ارزش واردات ایران به این کشور به حدود ۲ میلیارد و ۱۳۴ میلیون دلار در سال ۲۰۱۹ رسیده است. این روند همچنان ادامه داشته تا جایی که تجارت ۱۷ میلیارد دلاری دو کشور در سال ۲۰۱۲ اکنون نزدیک به صفر شده.

اما ماجرا تنها تجارتی که به صفر میل کرده، نیست؛ پول‌هایی از دوران تجارت ایران در بانک‌های کره‌جنوبی مانده که اکنون به واسطه تحریم‌ها، در این کشور بلوکه شده و امکان دسترسی به آن‌ها وجود ندارد. این منابع ارزی به ارزش ۷ میلیارد دلار با خروج آمریکا از توافق برجام از دسترس ایران خارج شدند. به‌نظر می‌رسد سئول برای آزادسازی این منابع، منتظر به نتیجه رسیدن مذاکرات وین و جلب موافقت واشنگتن است. این در حالی است که ایران به دلیل شرایط کرونایی و پیامدهای اقتصادی و بهداشتی آن به‌شدت به این منابع ارزی نیاز دارد و این اقدام کره‌ای‌ها، دولت ایران را از منابع عمده ارزی خود برای خرید تجهیزات پزشکی، دارو و سایر نیازهای اساسی کشور محروم کرده است.

اعتمادی که دیگر نیست

همان‌گونه که گفته شد روابط تهران و سئول تا یک دهه پیش روند مثبتی داشت، اما در سایه پیروی بی چون و چرایی اجداد جومونگ از گاوچران‌های آمریکایی در بحث تحریم، این مسیر نزولی گشته است. تا پیش از این یکی از عمده‌ترین کالاهایی که از کره جنوبی به ایران صادر می‌شد، لوازم خانگی و لوازم صوتی و تصویری بود؛ لوازمی که اکنون به‌ندرت جنس اصل آن در بازار ایران مشاهده می‌شود.

همچنین حوزه انرژی بخش مناسبی برای توسعه مبادلات بود که همگی در سایه بی تدبیری مقامات سئول در حال از دست رفتن است.  واقعیت این است که کره به دلیل تهدیدات امنیتی که از ناحیه همسایه هم نژاد شمالی و همچنین چین احساس می‌کند، راهبرد امنیتی و نظامی خود را در همراهی با غرب و آمریکا تعریف کرده. همین مسئله زمینه‌ساز حضور بیش از ۷۰ هزار چکمه پوش آمریکایی در خاکش شده و این کشور را در حوزه سیاسی نیز به دنباله‌روی بی چون و چرا از یانکی‌ها وادار ساخته که در موضوع تحریم‌های ایران این موضوع به عینه مشخص شد.

در همین راستا وعده‌های مکرر کره جنوبی برای آزادسازی منابع ارزی ایران نیز نه‌ تنها موجب بی‌اعتباری و تخریب وجهه این کشور نزد افکار عمومی شده، بلکه دیگر کسی در تهران به ژست‌های تکراری مقامات سئول توجهی نمی‌کند. کره جنوبی در این مسیر بیشتر پل‌های پشت سرش را ویران کرده و همین مسئله اکنون دورنمای روابط دو طرف را تیره و تار ساخته است.

سئول اگر خواهان روابط بهتر، متعادل و عمیق با جمهوری اسلامی است، در گام نخست باید این مسئله را به‌دور از دخالت‌های غرب و فارغ از رویکردهای سیاسی طرف آمریکایی تعریف و دنبال کند. در سوی مقابل تهران هم باید از گذشته درس گرفته و در برقراری روابط با کشورهایی از این دست حتماً جوانب احتیاط را رعایت کرده تا مانع خسارت به منافع ملی کشورمان گردد.

انتهای پیام/