بر اساس اظهارات آن‌ها هر ساله بیش از ۹۰درصد از ۲۳۴هزار مورد حیوان گزیدگی در کشور توسط سگ‌ها اتفاق می‌افتد یعنی چیزی حدود بیش از ۲۱۰هزار سگ‌گزیدگی در سال.
از سوی دیگر برخی شواهد حکایت از سنگ‌اندازی گروه‌های خاص به بهانه حمایت از حیوانات در راستای جلوگیری از کنترل جمعیت سگ‌ها با اهداف سودجویانه دارد.

دستورالعمل کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد اجرا نمی‌شود
مهدی نبیان، کارشناس ارشد محیط زیست متولی ساماندهی سگ‌ها و سایر حیوانات موذی شهری را براساس قانون مصوب سال ۱۳۳۳ سازمان شهرداری‌ها می‌داند و به قدس می‌گوید: شهرداری‌ها تا پیش از سال ۱۳۸۷ حذف فیزیکی سگ‌های ولگرد را از طریق میرشکارها انجام می‌دادند. در آن زمان صورت وضعیت بر اساس لاشه هر سگ تنظیم و براساس قرارداد پول به میرشکارها پرداخت می‌شد اما از سال۸۷ با ابلاغ دستورالعمل کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد به شهرداری‌ها و دهیاری‌های سراسر کشور «سگ‌ها باید از سطح شهر با استفاده از دارت بیهوشی، تفنگ بیهوشی، تله و یا خفت‌گیری جمع‌آوری و به پناهگاه‌ها منتقل شوند و سپس در این مراکز با حضور دامپزشک، سگ‌های مفید، نژاددار و سالم از سگ‌های غیرمفید تفکیک شده و سگ‌های غیرمفید یوتانایز شوند. یعنی با دُز بالای داروی بیهوشی و کُشنده از بین بروند و سگ‌های مفید هم انگل‌زدایی و نگهداری شوند تا برایشان سرپرستی پیدا شود. اگر این اتفاق نیفتاد از دستورالعمل چنین استنباط می‌شود که چنین سگ‌هایی هم که مشتری ندارند غیرمفید تلقی می‌شوند و باید یوتانایز شوند نه اینکه‌ عقیم‌سازی و رها شوند.
وی ادامه می‌دهد: تعداد زیادی از کسانی که به عنوان پیمانکار با شهرداری‌ها قرارداد امضا می‌کنند همان حامیان سگ‌ها هستند که دستورالعمل کنترل جمعیت سگ‌ها را اجرا نمی‌کنند. در واقع برخلاف گذشته الان صورت وضعیت بر اساس سگی که زنده‌گیری و یا عقیم‌سازی شده تنظیم می‌شود نه بر اساس تعداد سگی که معدوم یا یوتانایز شده است. بنابراین در یک دهه اخیر شاهد افزایش جمعیت سگ‌های ولگرد در کشور هستیم چون هرچه تعداد سگ‌های ولگرد بیشتر باشد درآمد بعضی از پیمانکارها هم بیشتر خواهد بود. به همین خاطر بعضی از پیمانکارها پول جمع‌آوری و عقیم‌سازی سگ‌ها را از شهرداری‌ها می‌گیرند اما شبانه همین سگ‌ها را دوباره رها می‌کنند تا این فرایند دوباره تکرار شود و برایش پول دریافت شود، پولی که رقم آن گاهی از حدود ۴۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان هم می‌شود.
این پژوهشگر حیات وحش بی‌توجهی به قانون از سوی شهرداری‌ها را عامل دیگر افزایش جمعیت سگ‌های ولگرد عنوان می‌کند و می‌گوید: ترس از حامیان سگ‌ها موجب شده کار یوتانایز سگ‌های غیرمفید در دستور کار شهرداری‌ها قرار نگیرد، به طوری که بعضی از مسئولان شهری به‌صراحت این موضوع را اعلام می‌کنند. در حالی که اجرا نشدن آن از سوی شهرداری‌ها یک تخلف محرز از قانون است. یا بعضی از مسئولان شهرداری می‌گویند پس از جمع‌آوری، انگل‌زدایی، عقیم‌سازی و پلاک‌گذاری سگ‌های بی‌صاحب، آن‌ها را در بعضی مناطق رها می‌کنند که این موضوع هم یک تخلف است. چون تأثیر واکسن ضد هاری که به یک سگ تزریق می‌شود ۳۰ تا ۵۰ درصد است ضمن اینکه این میزان تأثیر هم پس از مدتی از بین می‌رود یعنی دوباره باید همین سگ را زنده‌گیری و به آن واکسن تزریق کرد.

شرایط برای معدوم‌سازی در حال فراهم شدن است
رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران ادعای معدوم نکردن سگ‌های ولگرد از سوی شهرداری تهران را تأیید می‌کند و به قدس می‌گوید: در حال حاضر شهرداری تهران موضوع عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد را در دستور کار دارد و کار معدوم‌سازی آن‌ها را انجام نمی‌دهد.
مهدی بابایی می‌افزاید: ارزیابی‌ها نشان می‌دهد سگ‌های ولگرد درون شهر تهران نیستند و اگر هم باشند در حاشیه تهران هستند. دلیلش هم این است که شهرداری این شهرها به صورت جدی برای کنترل جمعیت سگ‌ها ورود نکرده‌اند و چرخه جمع‌آوری و عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد را ندارند. به همین دلیل شاهد افزایش حمله سگ‌ها به افراد یا سگ‌گزیدگی در استان تهران هستیم. اما در تهران به‌خاطر وجود اکیپ‌های جمع‌آوری و عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد موارد سگ‌گزیدگی خیلی کم است. ضمن اینکه همین موارد کم هم از سوی سگ‌های خانگی انجام می‌شود که برای این موضوع از پلیس خواستیم از حضور سگ‌ها در پارک جلوگیری کند.
وی ایجاد حواشی و فشار از سوی عده‌ای که خودشان را حامی حقوق حیوانات می‌نامند را مهم‌ترین عامل اجرا نشدن کامل دستورالعمل یاد شده می‌داند و می‌گوید: در واقع این موضوع تأثیر زیادی داشته است تا چرخه معدوم‌سازی سگ‌های ولگرد و غیرمفید که عامل انتقال بیماری هاری و کیست هیداتیک به انسان است دچار وقفه شود و بیشتر به سمت عقیم‌سازی سگ‌ها برود.
بابایی با اشاره به اینکه مضرات توجه و غذارسانی به سگ‌های ولگرد بیشتر از منافعش است، می‌افزاید: کمیسیون محیط زیست شورای شهر تذکرات لازم را برای اجرای دقیق دستورالعمل کنترل جمعیت سگ‌ها به شهرداری تهران داده است. بنابراین امیدواریم در آینده شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه باشیم.

خبرنگار: محمود مصدق