به گزارش قدس آنلاین، در یک سال اخیر و با آغاز به کار دولت سیزدهم، تجارت خارجی غیرنفتی ایران جهش قابل توجهی را تجربه کرده است. در این مدت علاوه‌ بر افزایش وزنی و ارزشی تجارت و صادرات، شرکای تجاری ایران نیز متنوع‌تر شده‌اند. درحالی که برخی از منتقدان، دولت سیزدهم را به انتخاب بازاری محدود از کشورهای همسایه متهم می‌کنند، تازه‌ترین آمار گمرک ایران از صادرات غیرنفتی ایران در پنج ماهه نخست امسال و مقایسه آن با مدت مشابه سال گذشته حاکی از متنوع‌تر شدن بازار صادراتی کشور دارد.

بررسی ۸۰ کشور هدف صادراتی ایران در این دوره زمانی نشان می‌دهد در پنج قاره جهان شرکای تجاری و صادراتی دارد که میزان صادرات ایران به بسیاری از این کشورها در پنج ماهه نخست امسال با رشد بالایی همراه بوده است.

براساس آمار گمرک ایران، تجارت خارجی غیرنفتی ایران از ابتدای سال‌جاری تا پایان مردادماه به بیش از ۴۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است. روند صادرات کالا در پنج ماهه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۲۱ درصدی داشته و به لحاظ ارزشی به ۲۰ میلیارد و ۹۲۴ میلیون دلار رسیده است.

داده‌های اعلام شده از سوی گمرک نشان‌دهنده آن است که در مدت زمان مورد بررسی، صادرکنندگان در مجموع ۴۴ میلیون تن کالا صادر کرده‌اند و کشورهای چین، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه و هند پنج مقصد نخست صادراتی ایران در این مدت بوده‌اند. طی پنج ماهه امسال ۱۴ میلیون تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۶۶۵ میلیون دلار واردات انجام شده است که کاهش ۸.۵ درصدی در وزن و افزایش ۱۹ درصدی در ارزش را تجربه کرده است.

با وجود اینکه در دولت سیزدهم همسایگان و کشورهای منطقه در اولویت مراودات اقتصادی و تجاری قرار گرفته‌اند، اما با این حال بررسی تغییرات صادرات ایران در پنج ماهه نخست امسال نشان می‌دهد تمرکز دولت تنها بر این کشورها نبوده است و در تمام قاره‌ها شاهد جهش صادرات کالاهای ایرانی بوده‌ایم.

براساس آمارهای گمرک، در پنج ماهه نخست سال‌جاری میزان صادرات کشورمان در مقایسه با ۵ ماهه مشابه سال ۱۴۰۰ در برخی مقاصد صادراتی تغییرات قابل‌توجهی داشته است، به طوری که میزان صادرات ایران به برخی مقاصد سنتی همچون عراق و افغانستان با کاهش روبه‌رو بوده و مقاصد صادراتی کشورمان به طور قابل توجهی متنوع‌تر شده است.

از افزایش ۸۸ درصدی تا ۱۵۰۰ درصدی

آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد در پنج ماهه امسال، میزان صادرات کالا به بسیاری از کشورها با رشدهای بالایی همراه بوده به طوری که این میزان رشد در برخی از این کشورها بالای هزار درصد بوده است.

درهمین راستا طی این مدت موزامبیک در قاره آفریقا با رشد هزار و ۵۱۱ درصدی خرید کالا از ایران، در صدر ۸۰ کشور مقصد صادراتی ایران قرار داشته است. پس از آن تونس یکی دیگر از کشورهای آفریقایی قرار دارد که صادرات ایران به آن هزار و ۳۲۷ درصد نسبت به سال گذشته بیشتر شده است. همچنین آلبانی یکی از مقاصد صادراتی دیگری است که میزان خرید کالاهای ایرانی آن هزار و ۳۲۰ درصد افزایش یافته است.

پس از این کشورهای هزار درصدی، بسیاری از کشورها با رشد بیش از ۱۰۰ درصدی واردات از ایران مواجه شده‌اند. دراین میان صادرات کالا به کشور آسیایی سنگاپور در این مدت ۵۹۸ درصد رشد داشته است. مصر نیز از جمله کشورهایی است که با افزایش ۴۳۲ درصدی واردات کالا از ایران روبه‌رو شده است. تاجیکستان هم درآسیا ۳۸۹ درصد بیشتر از پارسال از ایران کالا خریده و در آفریقا و کشور سودان واردات کالای ایرانی ۳۷۲ درصد رشد کرده است. از سوی دیگر کشور اروپایی لهستان و کشور آفریقایی نیجریه نیز به ترتیب ۳۴۰ و ۳۳۴ درصد بیش از سال قبل از ایران خرید کرده‌اند.دراین مدت واردات کشور اردن از ایران هم ۳۳۳ درصد و واردات کشور آفریقایی مراکش ۲۹۶ درصد افزایش یافته است. همچنین صادرات کالا به ساحل‌عاج و آفریقای‌جنوبی دو کشور آفریقایی دیگر به ترتیب ۲۱۱ و ۲۰۳ درصد افزایش یافته است.

ازطرف دیگر در این دوره زمانی صادرات ایران به جیبوتی ۱۶۶ درصد، یمن ۱۵۸ درصد، ترکیه ۱۱۰ درصد، اسلواکی ۱۰۷ درصد، بنگلادش ۱۰۱ درصد، عمان ۹۸ درصد و سومالی ۸۸ درصد رشد داشته است.

توسعه صادرات از چین تا بلژیک

علاوه‌ بر ۲۰ کشور نخست مقصد صادراتی ایران که با بالاترین درصد رشد خرید کالای ایرانی همراه بوده‌اند، نگاهی به سایر کشورهای مهم در فهرست ۸۰ کشور مقصد صادرات ایران نشان از تنوع بازارهای صادراتی ایران دارد. در پنج ماهه نخست امسال، درحالی که صادرات ایران به چین ۱۴ درصد رشد داشته است، این رقم برای امارات متحده عربی به ۴۵ درصد می‌رسد؛ رقمی که برای هند ۲۰ درصد اعلام شده است.

همچنین واردات روسیه از ایران در این دوره ۳۲ درصد، ترکمنستان ۴۲ درصد، ارمنستان ۴۴ درصد، آذربایجان ۸۴ درصد و پاکستان ۱۳ درصد رشد داشته است. در کنار این، نگاهی به بازارهای صادراتی در اروپا هم نشان می‌دهد صادرات ایران به قاره سبز هم رشد قابل‌توجهی داشته است. بدین ترتیب علاوه برکشورهای اروپایی که در میان ۲۰ مقصد اول صادراتی با بالاترین رشد قرار دارند، صادرات به اسپانیا دراین مدت ۶۹ درصد، رومانی ۶۳ درصد و بلژیک ۳۱ درصد بیشتر شده است.

رشد ۳۱ درصدی تجارت ایران با اعضای شانگهای

همان‌گونه که اشاره شد، بررسی آمارهای تجارت خارجی در دولت سیزدهم حاکی از سبدی متنوع از کشورهای مختلف است. برهمین اساس گمرک ایران روز گذشته در گزارشی جداگانه از رشد ۳۱ درصدی تجارت غیرنفتی کشورمان با ۱۱ کشور عضو سازمان همکاری شانگهای در پنج ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد.

بر پایه این گزارش، از ابتدای امسال تا پایان مردادماه، ۲۱ میلیون و ۴۱۵ هزار تن کالا به ارزش ۱۷ میلیارد و ۵۶ میلیون دلار بین ایران و اعضای سازمان همکاری شانگهای تبادل شد که این میزان ۳۱ درصد بیشتر از پنج‌ماهه نخست سال قبل بوده است.

سهم صادرات کالای ایرانی به کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در پنج ماهه نخست امسال ۱۷ میلیون و ۳۸۱ هزار تن کالا به ارزش ۹ میلیارد و ۷۸ میلیون دلار بود که با رشد ۱۰ درصدی همراه بوده و واردات از این کشورها نیز در این مدت با رشد ۶۸ درصدی به چهار میلیون و ۳۴ هزار تن کالا به ارزش هفت میلیارد و ۹۷۸ میلیون دلار رسیده است.

آمارها از میزان صادرات به هر یک از اعضای سازمان همکاری شانگهای نشان می‌دهد چین با خرید ۶ میلیارد و ۷۲۲ میلیون دلار(رشد ۱۴ درصدی)، هند با ۷۲۹ میلیون دلار(رشد ۲۰ درصدی)، افغانستان با ۶۴۱ میلیون دلار(کاهش ۲۵ درصدی)، پاکستان با ۴۷۵ میلیون دلار(رشد ۱۳ درصدی) و روسیه با ۲۹۱ میلیون دلار(رشد ۳۲ درصدی) در رتبه‌های اول تا پنجم مقاصد صادراتی ایران به اعضای سازمان همکاری شانگهای قرار دارند.بعد از روسیه، ازبکستان با خرید ۸۸ میلیون دلار، قزاقستان با ۶۱.۲ میلیون دلار، تاجیکستان با ۴۵.۶ میلیون دلار، قرقیزستان با ۱۸.۴ میلیون دلار، بلاروس با ۷.۲ میلیون دلار و مغولستان با ۱۵۶ هزار دلار، در رتبه‌های ششم تا یازدهم قرار دارند.

در خصوص میزان واردات از کشورهای عضو شانگهای نیز چین با فروش پنج میلیارد و ۵۱۸ میلیون دلار(رشد ۵۳ درصدی)، هند با یک میلیارد و ۱۵۹ میلیون دلار(رشد ۱۴۲ درصدی)، روسیه با ۷۱۵ میلیون دلار(رشد ۵۰ درصدی)، پاکستان با ۴۲۹.۳ میلیون دلار(رشد ۳۷۵ درصدی) و قزاقستان با ۷۸.۴ میلیون دلار(رشد ۱۷۴ درصدی)، پنج کشور اول فروشنده کالا به ایران در بین اعضای سازمان همکاری شانگهای در این پنج ماه بودند.

همچنین ازبکستان با فروش ۳۲.۵ میلیون دلار، تاجیکستان با ۲۶.۲ میلیون دلار، افغانستان با ۱۰.۴ میلیون دلار، بلاروس با ۳.۹ میلیون دلار، قرقیزستان با ۲.۷ میلیون دلار و مغولستان با ۱.۳ میلیون دلار در رتبه‌های ششم تا یازدهم فروش کالاهای مورد نیاز به کشورمان در بین اعضای سازمان همکاری شانگهای قرار دارند.

تجارت ۲۰ میلیارد دلاری ایران با همسایگان

درکنار مقاصد متنوع صادراتی و تجاری ایران که به بخشی از آنها اشاره شد، سیاست منطقه‌گرایی دولت سیزدهم باعث شده است کشورهای همسایه نیز سهم درخور خود را در صادرات ایران پیدا کنند. برمبنای این گزارش، از ابتدای امسال تا پایان مردادماه بیش از ۳۳ میلیون و ۳۳۳ هزار تن کالا به ارزش ۲۰ میلیارد و ۶۳۶ میلیون دلار بین ایران و ۱۵ کشور همسایه ایران تبادل شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد ۲۴ درصدی همراه بوده است.

تجارت خارجی غیرنفتی کشورمان در پنج ماهه نخست امسال ۵۸ میلیون و ۱۴۰ هزار تن کالا به ارزش ۴۲ میلیارد و ۵۸۹ میلیون دلار بوده که از این میزان ۳۳ میلیون و ۳۳۳ هزار تن کالا به ارزش ۲۰ میلیارد و ۶۳۶ میلیون دلار بین ایران و ۱۵ کشور همسایه تبادل شده که ۵۷ درصد وزن و ۴۸ درصد ارزش تجارت خارجی کشورمان را به خود اختصاص داده است.

همچنین از ابتدای سال تا پایان مردادماه، ۲۵ میلیون و ۳۹۸ هزار تن کالای ایرانی به ارزش ۱۰ میلیارد و ۷۲۳ میلیون دلار به کشورهای همسایه صادر شده که نسبت به مدت مشابه ۲۷ درصد افزایش داشته است. این میزان کالای صادره، ۵۸ درصدِ وزن و ۵۱ درصدِ ارزش کل صادرات ایران در ۵ ماهه نخست امسال بوده است.

در بخش واردات از کشورهای همسایه نیز از ۱۴ میلیون و ۶۵ هزار تن کالای وارده به کشور به ارزش ۲۱ میلیارد و ۶۶۵ میلیون دلار در پنج ماهه نخست سال، ۷ میلیون و ۹۳۵ هزار تن کالا به ارزش ۹ میلیارد و ۹۱۳ میلیون دلار از کشورهای همسایه بوده که ۵۶ درصدِ وزن و ۴۶ درصدِ ارزش واردات را به خود اختصاص داده که نسبت به مدت مشابه پارسال با رشد ۲۱ درصدی همراه بوده است.

منبع: ایران