۲۰تیرماه امسال بود که جیک سالیوان، مشاور کاخ سفید در نشستی ادعا کرد روسها میخواهند از ایران پهپاد بخرند. سالیوان کمی بعد یعنی در ۲۵تیر در ادامه ادعاهای خود مطرح کرد: روسها تاکنون دو بار از یک پایگاه هوایی در ایران و پهپادهای ساخت این کشور با قابلیت حمل موشک بازدید کردهاند.
همان زمان شبکه سیانان با استناد به تصاویر ماهوارهای خبر داد یک هیئت روس در ماه مرداد دستکم دو بار از یک پایگاه هوایی در مرکز ایران بازدید کرده است.
این خبر خیلی زود بهطور تلویحی توسط دستگاه دیپلماسی کشورمان تأیید شد و کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد: سابقه بدهبستانهای تسلیحاتی ایران و روسیه به مدتها پیش برمیگردد و امر جدیدی نیست.
یک ماه بعد، روزنامه واشنگتنپست و شبکه خبری سیانان گزارش دادند: بهتازگی روسیه نخستین محموله پهپادهای رزمی ایران را دریافت کرد؛ به نوشته واشنگتنپست، مشکلات و نقایص این پهپادها نارضایتی روسیه را در پی داشته است. واشنگتنپست به نقل از چند مقام امنیتی آمریکا و یک کشور متحد آمریکا گزارش داد: محموله پهپادی ۲۸ مرداد توسط هواپیماهای روسیه در ایران بارگیری و به مسکو منتقل شده است.
سیانان نیز به نقل از مقامهای دولت آمریکا گزارش داد: روسها پهپادها را در یکی از فرودگاههای ایران تحویل گرفتند. واشنگتنپست حتی محموله بارگیری شده را شامل دستکم دو نوع پهپاد، «مهاجر۶» و پهپادهای سری «شاهد» ذکر کرد.
اعتراضهای حقوق بشری حامیان نظامی اوکراین
غربیها این خبرها را دستاویزی برای افزایش فشارهای حقوق بشری به کشورمان در آستانه سفر بایدن به خاورمیانه کردند. آنها همچنین سعی کردند تلاش ایران برای پایان دادن به جنگ در اوکراین را کمرنگ و بیاثر کنند. اما این نارضایتی آمریکاییها خیلی طول نکشید و در فاصله بسیار کوتاهی مقامات کاخ سفید و رسانههای اقماری غرب از ناکارآمدی پهپادهای ایرانی سخن گفتند. در این مرحله غربیها راهکار تحقیر ایران و صنایع دفاعی کشورمان را در پیش گرفتند و تلاش کردند به تزریق ناامیدی در جامعه ایران دامن بزنند.
بار دیگر واشنگتنپست که به دولت مستقر در کاخ سفید نزدیکتر است، نوشت: نیروهای روسیه در تستهای اولیه این پهپادها متوجه نقایصی در آنها شدهاند و این موضوع نارضایتی روسیه را در پی داشته است. یک مقام امنیتی در یکی از کشورهای متحد آمریکا که انتقال پهپادها را از نزدیک دنبال کرده به واشنگتنپست گفته بود چند باگ در سامانه این پهپادها وجود دارد و روسها از این موضوع راضی نیستند. حتی مایکل نایتز، کارشناس امور نظامی و امنیتی اندیشکده واشنگتن ادعا کرد: پهپادهای ایرانی در موارد قبلی مانند عربستان و یمن عملکرد چندان خوبی نداشتهاند و تعجب نمیکنم اگر در محیطی پرتنشتر مانند اوکراین با مشکل روبهرو شوند.
سیاهنمایی از توان نظامی ایران
در پاسخ به این ادعا، کارشناسان امنیتی و دفاعی ایرانی از دوره آداپتیزاسیون (Adaptation) سخن به میان آوردند و گفتند در صورتی که هرکدام از پهپادهای ایرانی خواسته باشد در اوکراین عملیات کند باید باتوجه به دما و فشار این کشور مدتی را بهعنوان دوره وفقگیری سپری کند.
اما غربیها همچنان بر سیاهنمایی اصرار داشته و ادعاهای خود درباره ناکارآمدی صنایع ایران را تکرار میکردند. از طرفی ۲۲شهریور مقامهای نظامی اوکراین اعلام کردند برای نخستین بار یک پهپاد انتحاری مدل شاهد ۱۳۶ ایران را در میدان نبرد با روسیه در جبهه کوپیانسک سرنگون کردهاند. آنها تصویری از بقایای یک پهپاد ایرانی را هم منتشر کردند که در آن، بخشی از دم پهپاد دیده میشد. پهپادی که واقعاً شاهد ۱۳۶ بود و روسها اسم آن را گذاشتهاند «گل شمعدانی». همزمان با این ادعا بار دیگر رسانههای غربی بر ناکارآمدی و ضعف پهپادهای ایرانی تأکید کردند.
غافل از اینکه ماه پشت ابر نمیماند و این تازه ابتدای کار پهپادهای دوستداشتنی ایران بود. حالا حدود ۱۵ روز از پیدا شدن نخستین بقایای شاهد ۱۳۶ در اوکراین میگذرد ولی در همین مدت، فضای مجازی کشورهای حوزه اروپای شرقی پر شده از ویدئوهایی که در آنها گلهای شمعدانی اهداف متفاوت را با دقت بالا و بدون کمترین تلفات از بین میبرند.
اعتراف تلخ غرب به قدرت گلهای شمعدانی
حالا دیگر خط رسانهای غرب عوض شده و پس از تخطئه، انکار و تحقیر، به تحسین دستاورد دفاعی کشورمان رسیده است. وال استریت ژورنال در گزارشی با موضوع استفاده روسیه از پهپادهای بدون سرنشین ایرانی، اعلام کرد: این پهپادهای انتحاری خطرات جدیدی برای ارتش اوکراین و نظامیان این کشور محسوب میشوند.
این نشریه آمریکایی در گزارش خود به نقل از فرماندهان اوکراینی آورده: هواپیماهای بدون سرنشین «شاهد۱۳۶» ایران که پیشتر تحویل نظامیان روسیه شده هفته گذشته حملات ویرانگری را در منطقه خارکیف انجام دادهاند.
آمریکاییها هم که فهمیدهاند سامانههای پدافندی اهدایی آنها به اوکراین دردی از این کشور دوا نمیکند فریاد برآوردهاند که ایران نباید حضور تأثیرگذار در جنگ اوکراین داشته باشد، اگرچه آنها پیش از این در سوریه، یمن و عراق طعم حضور این پرندههای کوچک و دوستداشتنی را چشیده بودند.
نظر شما