به‌گزارش قدس آنلاین، به گفته احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد اقدام‌های اجرایی این تفاهم‌ها در حوزه انرژی، نفت و گاز، سرمایه‌گذاری‌های مشترک دو کشور، تعاملات مالی، ارزی و بانکی و همچنین در زمینه پروژه‌های راهبردی چه در زمینه ترانزیت و چه در حوزه‌های زیرساختی و بنادر ایجاد می‌شود که این جزئیات در ملاقات دو رئیس جمهور چین و ایران بررسی و در نهایت توافق قطعی برای اجرایی شدن این جزئیات فراهم می‌شود.
یک پژوهشگر اقتصادی معتقد است اینکه چینی‌ها تصور کرده‌اند می‌توانند در یک حوزه اختلاف منطقه‌ای مانند جزایر، بدون هزینه اظهار نظر کنند خبر خوبی نیست، بنابراین ایران باید در قبال این موضوع مهم با دقت و تأمل واکنش نشان دهد و از اتکای صرف به شعار، اعتراض و یادآوری اینکه «نگاه به شرق یا غرب غلط است» بپرهیزد.
مجید شاکری در گفت‌وگو با خبرنگار ما و در پاسخ به این پرسش مهم افکار عمومی که آیا همکاری اقتصادی چین با عربستان سعودی و کشورهای عربی در تعارض با همکاری این کشور با ایران است و مؤثرترین واکنش ایران در قبال این موضوع چیست، اضافه می‌کند: از نگاه چینی‌ها، ارتباط با عربستان، تقابلی با ارتباط با ایران ندارد و به زعم خودشان این روابط در حال تنظیم شدن است. چینی‌ها معتقدند هم در موضوع انرژی و هم ژئواکونومی ایران و عربستان اساساً در سبدهای متفاوتی قرار می‌گیرند و معانی متفاوتی دارند و مکمل هم هستند. یعنی اگر عربستان به عنوان یک تولیدکننده بزرگ نفت می‌تواند به چین، صادرات دریایی داشته باشد، مزیت ایران هم روزی معنا پیدا خواهد کرد که بتواند از طریق زمین راهی را برای «مصارف چین» و نه «مصارف در چین» ایجاد کند و به این نیازها پاسخ دهد. این اقتصاددان تأکید می‌کند: واکنش‌های شعاری و اعتراضی ایران، دعوا بر سر کلمات و همچنین مباحثی مانند درست یا غلطی نگاه به شرق یا غرب که عمدتاً برای مصرف داخلی به کار می‌رود، پاسخی ناکامل به این موضوع است و اگر بخواهیم واکنشی کامل داشته باشیم باید برای انجام معاملات کوتاه گام به گام و روی زمین و نه توافق‌های بلندمدت و راهبردی با چین تلاش کنیم تا پرونده در سمت ما فعال شود.
توافق چین و عربستان توافق دو «آینده» است
به تعبیر شاکری مسئله حائز اهمیت در توافق چین با عربستان این است که در سبد عربستان یک حرکت رو به جلو مبتنی بر یک چشم‌انداز در حال رخ دادن است. وی اضافه می‌کند: آنچه بین عربستان و چین رخ داده توافق دو «گذشته» نیست بلکه دو «آینده» و دو «چشم‌انداز» است؛ چشم‌انداز عربستان ۲۰۳۰ و چشم‌انداز «ابتکار یک کمربند- یک جاده»؛ اما در سبد ایران مطلقاً هیچ اتفاقی رخ نداده و در دولت سیزدهم وضعیت پرونده ایران و چین نسبت به گذشته تغییری نکرده است. وی بر این باور است که در عمل عقب‌ماندگی در یک پرونده و پیش افتادن در پرونده‌ای دیگر سبب شده در فاصله بین این پرونده‌ها طرف چینی تصور کند هزینه کردن از یک پرونده برای دیگری بی‌هزینه است و به همین دلیل چنین رفتاری از خود نشان می‌دهد.
در تدوین بسته سیاست خارجی ناکام شده‌ایم
این پژوهشگر اقتصادی پرسش دیگر خبرنگار ما مبنی بر چگونگی چشم‌انداز توافق ۲۵ساله ایران و چین، میزان تحقق آن و موانع موجود در مسیر این توافق، می‌گوید: توافق ۲۵ساله ایران و چین یک «تفاهم» است و نه یک «قرارداد» و موضوعی نیست که بگوییم ما را به جلو حرکت داده و جلو رفتن ایران ناشی از طرح های روی زمین است.
وی اضافه می‌کند: در داخل کشور به دلیل عدم تمرکز جدی در توزیع قدرت به خصوص در حوزه سیاست خارجی و اینکه در پرونده‌های اصلی هر کسی می‌تواند مانع کاری شود اما کسی نمی‌تواند موجب کاری شود، عملاً به جایی رسیده‌ایم که نه فقط در پرونده چین بلکه در پرونده روسیه و آمریکا هم از طراحی، تدوین، امضا و اجرای یک بسته سیاست خارجی کاملاً ناکام شده‌ایم. شاکری می‌گوید: اگر روی هر پرونده بایستیم و دوباره مسائل داخلی را در هر پرونده جاری کنیم، وضع ما همین خواهد بود که امروز می‌بینید.
برای پرسش‌های «ترسناک و مهم» پاسخی نداریم
این اقتصاددان اضافه می‌کند: می‌خواهم تأکید کنم وقت‌مان بسیار محدود است و رفتن چین به سمت اعراب به نوعی تلاش برای توازن با «مسکوی فردای جنگ اوکراین» است. پرسش من این است که برنامه ما برای فردای جنگ اوکراین چیست؟ در ایران اصلاً این پرسش امروز مطرح نیست در حالی که پرسش «ترسناکی» است. اگر فردا «طرف» سر ما معامله کرد می‌خواهیم چه کنیم؟ به گفته وی باید بکوشیم در داخل کشور تغییراتی ساختاری ایجاد کنیم که ما را برای معاملات کلان فوری خارجی توانمند کند تا همه این پرسش‌ها در همه این پرونده‌ها به سمت حل شدن حرکت کند.
خبرنگار: فرزانه غلامی
