کتاب «نامه‌های اداری و خصوصی محمدعلی فروغی» نوشته محمد افشین‌وفایی و مهدی فیروزان به تازگی توسط بنیاد موقوفات محمود افشار چاپ و روانه بازار نشر شده است.

محمدعلی فروغی ملقب به ذکاءالملک یکی از مؤثرترین رجال سیاسی قرن اخیر و از چهره‌های فرهنگی مهم روزگار خویش است. او نخستین نخست‌وزیر دوران پادشاهی رضاشاه پهلوی و نیز فرزندش محمدرضاشاه بوده است. آثار علمی درخشانی چون سیر حکمت در اروپا و تصحیح کلیات سعدی نیز از فروغی برجا مانده که نمایانگر دانش و آگاهی گسترده اوست.

در این کتاب ۱۳۰ نامه از فروغی جمع‌آوری شده که تعداد قابل توجهی از آن‌ها برای اولین بار است که به دست چاپ سپرده می‌شود. گردآورندگان کوشیده‌اند با جستجو در اسناد مجموعه‌های خصوصی و عمومی، مطبوعات عهد پهلوی و کتاب‌های مختلف مربوط به آن دوران تمام نامه‌های بر جامانده از فروغی را گردآوری کنند و البته همان‌طور که در مقدمه کتاب ذکر شده جلدهای دیگر این کتاب نیز در دست تألیف و تدوین است.

مخاطبان نامه‌های فروغی رجال سرشناس سیاسی، علمی، فرهنگی و مذهبی ایران در عصر پهلوی اول و دوم از جمله دو شاه این سلسله، و کسانی چون حسن مستوفی‌الممالک، مهدی‌قلی هدایت (مخبرالسلطنه)، عبدالحسین تیمورتاش، سید حسن تقی‌زاده، علامه محمد قزوینی، آیت‌الله ابوالقاسم کاشانی، آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی، علی سهیلی، رجبعلی منصور، محمود افشار، صادق مستشارالدوله، حسین علاء، یحیی قراگوزلو (اعتمادالدوله)، فتح‌اللّه پاکروان و علی‌اکبر گلشن (گلشن آزادی) بوده‌اند. او البته نامه‌نگاری‌هایی هم با فرزندان خود و دیگر اعضای خانواده، ازجمله برادرش، ابوالحسن فروغی، و شوهرخواهرهایش محمود اورنگ (وقارالسلطنه) و عبدالرزاق بغایری داشته است.

به‌جز این مخاطب تعدادی از نامه‌های این کتاب شخصیت‌های سیاسی یا فرهنگی خارجی مانند وینستون چرچیل، ژوزف استالین، آرتور میلسپو، ریدر ویلیام بولارد، آنتونی ایدن، توفیق رشدی‌بیک، فریدریش شولنبرگ، ادوارد براون و ژوزف اونول بوده‌اند. تعداد چشمگیری از نامه‌های این کتاب نیز برای سازمان‌ها یا وزارتخانه‌های گوناگون ازجمله وزارت خارجه و داخله، وزارت دربار، عدلیه، معارف یا نشریات مانند مطبوعات انگلیس و روزنامه کاوه ارسال شده است.

محدوده زمانی این نامه‌ها که به ترتیب تاریخی مرتب شده‌اند از سی‌ودو سالگی تا پایان عمر فروغی را در بر می‌گیرد. یعنی می‌توان گفت مکتوبات موجود حاصل دوران تصدی مقام‌های مهم سیاسی و نیز دوره پختگی و کمال فروغی است.

در پایان کتاب آلبومی با بیش از هشتاد عکس از فروغی و اعضای خانواده‌اش و همچنین شخصیت‌های سیاسی و علمی ایرانی و خارجی که با او در ارتباط بوده‌اند قرار گرفته است که بعضی از این عکس‌ها برگرفته از آرشیو خصوصی و خانوادگی فروغی است و پیش از این در جایی منتشر نشده است.

این کتاب در ۵۰۴ صفحه و قیمت ۳۹۰ هزار تومان عرضه شده است.