تحلیلها بر این است که کوتاه آمدن اردوغان از مواضع سخت قبلی خود، با هدف پیروزی در انتخابات داخلی این کشور و حفظ و تحکیم قدرت خود صورت میگیرد. در همین زمینه، نشریه فوربس آمریکا درباره منافع و علل نرمش ترکیه نسبت به تحولات سوریه گفته است: «از نظر اردوغان نشست مسکو فقط مربوط به انتخابات آینده نیست. او برای دوره بین‌سلطنتی پس از انتخابات هم به همه کمک‌هایی که می‌تواند دریافت کند، نیاز دارد.

نگاه جدید ترکیه به مسائل منطقه

در همین زمینه، مصیب نعیمی کارشناس مسائل سیاسی در گفت و گو با قدس اظهار کرد: تحولات اخیر از تغییر موضع بیشتر کشورهای منطقه در مسئله سوریه حکایت دارد و دلیل آنهم این است که سوریه از ثبات چشمگیر و قابل توجهی برخوردار شده است. همچنین اقدام قاطع اتحادیه عرب در بازگشت سوریه به این اتحادیه نیز اثرگذار بوده است. با اجماع نظر اعضای اتحادیه، سوریه به عنوان عضو اصلی اتحادیه محسوب گردید، بنابراین همین روند در سایر مسائل جاری مرتبط با سوریه تاثیرگذار خواهد بود. خواسته های بلند پروازانه‌ای که ترکیه داشت و مدعی بود باید مرزهای شمالی سوریه به عمق ۴۰ کیلومتر به عنوان منطقه غیر نظامی اعلام شود، از سوی سوریه رد شد. همچنین با پایداری و استقامتی که توسط سوری ها صورت گرفت و ناتوانی گروه های مورد حمایت غرب و ترکیه و تضعیف آنها، شرایط متفاوتی رقم خورد.

نعیمی همچنین گفت: افزون بر این، تماسها، رایزنیها و فشارهای ایران و روسیه برای حل معضل سوریه نیز در تغییر موضع ترکیه موثر بوده است. البته وجود مشکلات عدیده دیگری بین غرب و شرق، از ماجرای اوکراین گرفته تا تحولات شتابان معادلات جهانی موجب شده تا ترکیه با نگاه جدید خود به این باور برسد دستیابی به هرگونه صلح و امنیت در منطقه منوط به موافقت کشورهای ذیربط و سوریه است. از همین رو، چشم اندازها نشان میدهد ترکیه با اتخاذ نگاه جدید درپی حل و فصل مسائل از طریق سیاسی است و بروز هر اتفاقی قطعا شرایط سوریه را در اینده تغییر خواهد داد. در همین راستا، خروج نیروهای غربی از سوریه، خروج نیروهای مسلح امریکایی یا عادی سازی نوار مرزی سوریه با ترکیه میتواند در فرایند بعدی توافق این دو کشور و با هدف دستیابی به راهکارهای مشترک موثر باشد.

این کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: اختلافات میان ترکیه و سوریه در سه سطح سیاسی، امنیتی و منطقه‌ای مطرح است. بنابراین حتی اگر برگزاری نشست در سطح وزرای خارجه هم باشد، باتوجه به نحوه توافقی که صورت خواهد گرفت و اجرایی شدن ان توسط امنیتی ها، قطعا مقامات امنیتی در مذاکرات حضور خواهند داشت. البته پیش زمینه توافق انجام شده و ترکیه و سوریه و همچنین طرفهای میانجی و حامی صلح پذیرفته‌اند اختلافات موجود را از مسیر گفتگو حل کنند. بنابراین این موضوع که نوع و سطح مذاکرات به چه شکلی باشد چندان در محتوا و توافقات نهایی تاثیری ندارد، زیرا نکته حائز اهمیت این است که مقامات عالی ترکیه و سوریه به این توافق رسیده‌اند مشکلات باقی مانده را به صورت مسالمت امیز حل کنند.

ابهام در زمان اجرایی شدن توافق و تضمین‌ها

وی ادامه داد: سوریه و ترکیه نگرانیهایی درباره اینده دارند. ترکیه در ارتباط با مرزها و کردهای منطقه و متقابلا سوریه نیز در رابطه با گروه های تروریستی و حامیان تجزیه نگرانی دارد. گرچه کلیات راهکارهای دستیابی به توافق نیز مشخص شده اما درباره نحوه و زمان اجرایی شدن توافق و تضمینهای اجرایی همچنان برخی ابهامات و مسائل مطرح است. البته در مجموع به نظر میرسد مشکل عمده‌ای پیش نیاید، زیرا ترکیه پس از یازده سال تنشهای بی سرانجام نیازمند برقراری صلح و ثبات در سوریه بوده و سوریه هم به دنبال بازگشت تمامیت ارضی خود است.

نعیمی افزود: باتوجه به نزدیک بودن موعد برگزاری انتخابات ترکیه، شاید دولت این کشور چندان نتواند در مذاکرات ادامه‌دار پیرامون سوریه نقش آفرینی کند یا حتی در کوتاه مدت این مسئله به نتیجه مشخصی دست یابد. اما به هر حال اردوغان در تلاش است تا چشم انداز صلح و ارامش و دوری از تنش و جنگ را به مردم خود ارائه دهد و همین موضوع میتواند به نتیجه دهی مذاکرات کمک کند. بدین ترتیب باتوجه به ویژگیها و شرایطی که طرفین برای برگزاری نشست و دستیابی به توافق دارند و همچنین برگزاری انتخابات ترکیه در روزهای اینده، بعید است شانس حصول توافق نهایی در این دور از مذاکرات بالا باشد.

انتهای پیام/