اخیراً کتاب جدیدی با عنوان «فیلم آشغال» منتشر شده که در آن به بررسی شکل متفاوت واکنش ها به فیلم های بد نگاه می اندازد، و این نکته را مورد توجه قرار می دهد که چرا گاهی تماشای فیلم های بد لذت بخش است؟

چرا تماشای فیلم‌های بد اینقدر لذت‌بخش است؟

به گزارش قدس انلاین، رمان های بد، نمایشنامه های بد و نقاشی های بد اغلب به سرعت فراموش می شوند، اما فیلم های بد قضیه دیگری دارند. گاهی می بینید بدترین فیلم ها پیروان خاص خود را جمع می کنند و سوژه پادکست ها و جشنواره ها می شوند. یک مجموعه تلویزیونی طولانی آمریکایی به نام «تئاتر علمی مرموز ۳۰۰۰» که فردی به همراه روباتش به تماشای فیلم های بد می نشست و در مورد آن ها صحبت های بامزه می کردند، برای ۱۱ فصل ادامه داشت. دو عدد از بدترین فیلم های تمام دوران، «نقشه ۹ از فضای بیرونی» و «اتاق»، باعث ساخته شدن مجموعه های تلویزیونی و حتی فیلم های سینمایی دیگر در مورد چگونگی پیدایش خود شده اند؛ و حتی فیلم های خوبی مثل «اِد وود» ساخته تیم بِرتون و «هنرمند فاجعه» اثر جیمز فرانکو در مورد فیلم های بد ساخته شده اند.

«فیلم آشغال»، کتاب جدید کاترین کولدیرون، حاوی مجموعه ای زیرکانه و طعنه آمیز از مقالات در مورد این پدیده جالب توجه است. این نویسنده در کتابش توضیح داده که چرا فیلم‌های بد مورد علاقه‌اش اینقدر بد هستند و چرا او نمی‌تواند در برابر فیلم های بسیار بدی مثل «حمله زن ۵۰ فوتی» یا «زنده ماندن» مقاومت کرده و از آن ها لذت نبرد. یکی از دلایلی که او عنوان کرده این است که چنین فیلم هایی انتظارات مخاطبان را بر هم می زنند و آنقدر از مسیر مشخصی که بیشتر فیلم های هالیوودی دنبال می کنند دور می شوند که به طرز هیجان انگیزی غیرقابل پیش بینی می شوند. دلیل دیگر این است که این فیلم ها به عنوان راهنمایی برای اینکه در ساخت فیلم چه کارهایی نباید انجام داد، تبدیل به نسخه ای آموزشی می شوند. آنها به قدری آشکارا اشتباه می کنند که به شما کمک می کنند تا از فیلم های خوش ساخت دیگر قدردانی کنید. با بررسی فیلم های بد، یک نکته کوچک برای فیلمنامه نویسان و بینندگان فیلم ها می توان گفت که فیلم های بد معمولاً صحنه های رانندگی و پارکینگ بسیار بیشتری نسبت به فیلم های خوب دارند.

یک نکته کلیدی این است که اگرچه فیلم‌های بد به عنوان یک فیلم، ناموفق هستند، اما «سابقه ای موفق از تلاش برای ساخت فیلم» را نشان می دهند؛ یعنی ایرادات یک فیلم واقعاً افتضاح، آنقدر آشکار است که تبدیل به مستند خنده دار پشت صحنه خودش می شود. در این حالت تماشاگران از توجه به داستان و شخصیت‌ها دست می‌کشند و به جای آن روی بازی‌های مصنوعی، دیالوگ‌های درهم و برهم، مناظر متزلزل، تدوین عجیب و غریب و جنبه‌های بی‌شمار دیگر تمرکز می‌کنند که برایشان به‌اندازه تماشای مستندی در خصوص آداب و رسوم عجیب در یک کشور دور افتاده جالب است.

با این حال، جذابیتی برای فیلم‌های بسیار بد وجود دارد و آن این است که چندان فکرتان را درگیر نمی کنند و خنده‌دار هستند. مانند یک کلیپ ویدیویی خانگی از خوردن زمین کسی که پایش روی پوست موز رفته، آنها به شما اجازه می دهند به شخص دیگری بخندید. هیچ شکل هنری دیگری این لذت دقیق را ارائه نمی دهد. تماشای یک تئاتر یا کنسرت که به سمت فروپاشی می رود می تواند آزاردهنده باشد، زیرا اجراکنندگان بدبخت درست در مقابل شما هستند. شما درد آنها را احساس می کنید و آنها درد شما را، اما تا زمانی که یک فیلم سینمایی روی صفحه نمایش داده می شود، به اندازه کافی بین شما به عنوان بیننده و بازیگران جدایی وجود دارد تا شما بدون خجالت به آنها بخندید. علاوه بر این خنده، شما میزانی از احترام برای تلاش هایشان در راه ساخت فیلم برای آن ها قائل می شوید.

ساخت یک فیلم بد به اندازه ساخت یک فیلم خوب به زمان، پول و تلاش نیاز دارد و عزم جدی یک کارگردان در نشان دادن استقامتش در به پایان رساندن پروژه ای جبران ناپذیر، می تواند تا حدودی تحسین برانگیز باشد. فیلم «اتاق» به درستی به عنوان یکی از فجیع‌ترین جنایاتی که علیه نگاتیو فیلم در تاریخ به وقوع پیوسته در نظر گرفته می‌شود، اما تامی ویسو که به عنوان نویسنده، کارگردان، تهیه‌کننده و ستاره این فیلم ظاهر شده، هر زمان که در یکی از سینماها در نمایش‌های آخر شب آن شرکت می‌کند، به عنوان یک قهرمان مورد استقبال قرار می گیرد، چون این تفکر وجود دارد که هر کسی که مسئول فیلمی به این بدی است، حتما باید شخص خاصی باشد.

وقتی فیلم های «اتاق» یا «نقشه ۹ از فضای بیرونی» را تماشا می‌کنید، می‌توانید متوجه شوید که سازندگان آن با تمام وجود تلاش کرده‌اند تا یک شاهکار خلق کنند. خانم کولدیرون در این باره می گوید: «این همان ویژگی است که شکست های قهرمانانه آنها را شیرین می کند. چنین چیزی دقیقاً شبیه به این است که شما فوتبال بازی کردن پر اشتباه بچه های کوچک را تماشا کنید و برایتان قطعاً لذت بخش است. این با تماشای یک فیلم بد که با نیت بد ساخته شود یکسان نیست. وقتی فیلمی با نیتی بد ساخته می شود، وقتی فیلمسازان، همه را سر کار می گذارند تا چیزی بی معنا بسازند، نه برای لذت یا جاه طلبی، بلکه صرفاً برای سود مالی، هرگز اوقات خوبی را سپری نخواهید کرد؛ و اگر اوقات خوبی را با تماشای یک فیلم سپری نمی کنید چرا باید به دیدن آن فیلم ادامه دهید؟»

منبع: اکونومیست

مترجم: امیرمحمد سلطانپور

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.