پس از آن در سال ۱۳۹۵ و در دوران وزارت دانش آشتیانی توسط کارگروه تخصصی همین شورا مورد بازنگری قرار گرفت و قرار بود پس از تصویب در هیئت دولت برای بررسی به مجلس شورای اسلامی ارسال شود. 

حالا بار دیگر زمزمه های تشکیل سازمان نظام معلمی به گوش می رسد. چنانکه این موضوع نوزدهم اردیبهشت در نشستی با عنوان "بررسی نقش و کارکردهای نظام معلمی در آموزش و پرورش ایران" در دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش مورد تاکید قرار گرفت.

این موضوع از همین ابتدا با اظهار نظرهای متفاوت از سوی مخالفان و موافقان مواجه شده است.

محمود فرشیدی، دبیرکل کانون تربیت اسلامی و وزیر اسبق آموزش و پرورش دو روز پیش در یادداشتی نوشت: هنوز یک ماه از هشدار مقام معظم رهبری در ارتباط با خطر برون سپاری آموزش و پرورش و تأکید بر حاکمیتی بودن امر تعلیم و تربیت نگذشته است که زمزمه‌های نگران کننده‌ای به گوش می‌رسد و افرادی در شورای‌ عالی آموزش و پرورش با عنوان نظام معلمی در صدد آن هستند که حقوق و اختیارات معلم را از وزراتخانه سلب کنند.

  تشکیل این سازمان موضوع  اصلی آموزش و پرورش نیست

رضا حاجی پور، سخنگوی کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس به ما می گوید: هرچند تشکیل سازمان نظام معلمی مهم است و باید این اتفاق بیفتد اما در شرایط فعلی مجلس درگیر مسائل مهمتری در حوزه معلمان است. در واقع فعلاً موضوع ما تامین معیشت معلمان، اجرای مناسب طرح رتبه بندی معلمان، همسان سازی حقوق معلمان و ساماندهی نیروهای شرکتی و معلمان حق التدرسی است.  بنابراین در حال حاضر تشکیل سازمان نظام معلمی بحث جدی این حوزه نیست و در دستور کار مجلس یا کمیسیون آموزش نمی باشد.

این طرح به کمیسیون تخصصی ارجاع نشده است

احمد حسین فلاحی، عضو دیگر کمیسیون آموزش مجلس هم نگاه مثبتی به تشکییل سازمان نظام صنفی دارد و به قدس می گوید: هنوز هیچ طرحی در این زمینه به کمیسیون آموزش  ارجاع نشده تا موضوع مورد بررسی قرار بگیرد اما قطعاً نظام آموزش و پرورش ما با مشکلات متعددی مواجه است که یکی از مهمترین آن ها نبود قدرت تصمیم گیری برای خود از درونش می باشد. یعنی تقریباً تمام تصمیمات حوزه آموزش و پرورش از بیرون گرفته می شود. در حالی که یک روز حکمرانی کل کشور از این وزارتخانه بیرون می آمد اما الان حتی قادر نیست از درونش یک مدیر توانمند برای وزارت  آموزش و پرورش  معرفی کند. بنابراین تشکیل  سازمانی که بتواند  سر و سامانی به این حوزه بدهد و در خودباوری و رفع مسائل یا کمبودهایش کمک کند  و همچنین در تراز انقلاب اسلامی باشد، ضرورت دارد. در واقع شرط تشکیل سازمان نظام معلمی تحقق چنین اهدافی باید باشد در غیر این صورت مثل خیلی از سازمان های صنفی دیگر چندان کارایی نخواهد داشت در نتیجه ضرورتی هم برای  شکل گیری آن نخواهد بود.

شکل گیری سازمان نظام معلمی یک ضرورت است

سید جواد حسینی، جامعه شناس و سرپرست سابق وزارت آموزش و پرورش نیز هم تشکیل سازمان نظام معلمی را یک ضرورت می داند و در خصوص دلایل آن به قدس می گوید: وقتی نظام هایی مثل نظام مهندسی، نظام پزشکی و نظام پرستاری  در کشور وجود دارند به طور حتم ضرورت تشکیل چنین نظامی برای معلمان بیشتر است چون هم ماهیت این شغل علمی است و هم فراگیرترین و تاثیر گذارترین قشر جامعه می باشد. ضمن این که بیشترین سطح ارتباط بین حاکمیت و مردم توسط  نهاد نظام آموزش و پرورش صورت می گیرد.

از سوی دیگر مشارکت دادن افراد در تصمیم گیری های سازمانی و همچنین انتقال مشکلات از سوی سازمان امر پسندیده ای است که امروزه  توسط حاکمیت های دنیا و سازمان های پیش رو و تجدید حیات شونده مورد توجه  قرار می گیرد چون اگر افراد یک سازمان در تصمیم گیری ها مشارکت نداشته باشند آن سازمان به سمت رکود  و رخوت پیش خواهد رفت. با این وجود اگر آموزش و پرورش به عنوان ابر وزراتخانه نتواند با جدی ترین مولفه انسانی خودش که همان معلمان هستند ارتباط مشارکت جویانه به خصوص ارتباط مشارکت جویانه نظامند برقرار کند به طور طبیعی فاصله بین ستادهای آموزش و پرورش که در پهنه جامعه گسترانیده شده اند با سقف که معلمان می باشند خیلی طولانی می شود.بویژه آنکه الان یکی از عوارض آموزش و پرورش همین طولانی شدن سقف و ستاد است که موضوع سقف یا معلمان را از تصمیمات ستاد بیگانه می کند. یعنی معلمان به اندازه  لازم از تصمیمات ستاد حمایت و پشتیبانی نمی کنند. برای مثال بیش از ۱۰ سال است که  از تدوین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می گذرد اما هنوز در سطح مدرسه یعنی سقف خبری از آن نیست و معلمان خیلی با آن احساس تعلق خاطر ندارند، حتی با آن احساس بیگانگی می کنند. در واقع در مقابل تصمیمات ستاد مقاومت می شود. 

وی در خصوص دلایل به نتیجه نرسیدن طرح های مربوط به ایجاد سازمان نظام صنفی معلمی طی دو دهه اخیر هم می گوید: در واقع یک علت اصلی این موضوع به ساختار متمرکز است که در نظام آموزش و پرورش کشور وجود دارد. یعنی کسانی که در این ساختار هستند خیلی علاقه مند  به مشارکت بقیه و واگذاری امور به دیگران  نیستند. 

وی نگرانی از ورود احتمالی سازمان نظام معلمی به نوسانات و هیجانات یا مباحث سیاسی را دلیل دیگر شکل نگرفتن چنین سازمانی عنوان می کند و می گوید: شاید اصل این نگرانی به حق باشد اما مصداق آن که راجع به نظام معلمی است ناحق می باشد.  یعنی شکی نیست که آموزش و پرورش بیش از هر سازمان و دستگاه دیگری باید از مسائل و هیجانات سیاسی دور باشد حال این که به نظرم این نگرانی کاملاً غیر واقعی و بی جا است چون تجربه ما در استان خراسان رضوی چنین چیزی را نشان می دهد. به طوری که ما در این استان برای نخستین بار پارلمان معلمان را تشکیل دادیم. یعنی  ۴۸ پارلمان معلمان ، ۴۸ پارلمان دانش آموزی ، ۴۸ پارلمان اولیا دانش آموزی ، ۴۸ پارلمان مدیران مدارس و یک پارلمان مجازی معلمان  را در این استان داشتیم و آن زمان همه نگران بودند که اینها سیاسی شوند در حالی که تنها کاری که این پارلمان ها در طول فعالیت ۶-۵ ساله شان نکردند کار سیاسی بود. اما در عوض مشارکت در امر تعلیم و تربیت  رقم خورد چون معلمان آنقدر فهیم هستند که بین فعالیت صنفی و نظام مند تعلیم و تربیتی با فعالیت سیاسی تفکیک قائل شوند.

حسینی، مخالفت با نگاه مشارکتی در سازمان های دولتی را دلیل دیگر به نتیجه نرسیدن طرح های یاد شده، می داند و می گوید: عده ای اصولاً  با نگاه مشارکتی در سازمان های دولتی چندان موافق نیستند و معتقدند سازمان های دولتی باید به صورت بوروکراتیک اداره شوند و بروکراسی خاص خودش را داشته باشند که البته چنین نگاهی امروزه در موجودیت سازمان های دولتی و غیر دولتی مردود شده است.

به طوری که امروز می گویند دولت ها باید خودشان را کوچک کنند و بیشتر جنبه حمایتی و نظارتی داشته باشند که این مهم هم با شکل گیری سازمان ها و تشکل ها و واگذاری امور به آن ها ممکن می شود. یعنی این گونه دولت کوچک می شود و با هزینه کمتر، بهره وری بیشتری خواهد داشت.  

پشت پرده تشکیل سازمان نظام معلمی

اما حسین احمدی، معاون اسبق آموزش و پرورش عمومی وزارت آموزش وپرورش، نه تنها نگاه مثبتی به تشکیل سازمان نظام معلمی ندارد بلکه آنرا مشکل ساز هم می داند.

وی در این باره به قدس می گوید: برای یک نظام آموزشی در همه دنیا این حاکمیت است که تعیین و تکلیف می کند؛ یعنی از تصمیم گیری ها، اجرای برنامه ها، تعیین محتواها، نظارت ها، ارزیابی و سازماندهی و آموزش و...  توسط خودِ حاکمیت مشخص می شود. در کشور ما هم در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و همچنین بیانیه ۱۳ماده ای مقام معظم رهبری به حاکمیتی بودن آموزش و پرورش اشاره شده است. یعنی تمام موارد یاد شده فوق را باید خود وزارت آموزش وپرورش، مدیریت و سازماندهی کند، بنابراین تشکیل سازمان نظام معلمی به معنی جدایی بخشی از امور آموزش و پرورش از این وزارتخانه یا سپردن بخشی از حاکمیت آموزش و پرورش به جایی دیگر است که چنین موضوعی خلاف است و حاکمیت دولت یا وزارت آموزش و پرورش را تحت الشعاع قرار می دهد.

وی در همین زمینه می افزاید: نکته دیگر این است که اگر بخشی از وظایف وزارت آموزش و پرورش مثل سنجش صلاحیت های تخصصی معلمان، تهیه و تولید محتوا، تهیه و تدوین طرح ها و لوایح و آئین نامه ها و... به سازمان معلمی واگذار شود، تکلیف بخش هایی از آموزش و پرورش که در حال حاضر در این حوزه ها فعالیت می کنند چه خواهد شد؟ یعنی وقتی سازمانی اضافه می شود باید وظایف و مسئولیت های بقیه بخش‌ها را حتماً جرح و تعدیل کرد که در حال حاضر معلوم نیست با شکل گیری سازمان نظام معلمی چه بخش هایی از بدنه وزارت آموزش و پرورش جدا و مسئولیت آن ها واگذار می شود. ضمن این که اساساً برای مدیریت هر بخشی در حال حاضر تولیتی وجود دارد  و نمی توان هیچ کدام از آن ها را به بخش یا سازمان دیگری ملحق کرد مگر این که تمام ساختار نظام آموزش و پرورش تغییر کند و از ابتدا سازمان معلمی هم بعنوان یک بخش قرار بگیرد و بقیه بخش‌ها متناسب با آن سازمان دهی و جاسازی شود.

این کارشناس تعلیم و تربیت می افزاید: در واقع  دومین ایرادی که به طرح شکل گیری سازمان نظام معلمی وارد می باشد این است که در نظام آموزشی ما جایگاهی برای نظام معلمی دیده نشده است و نمی شود آنرا  به نحوی به نظام آموزشی فعلی چسباند. بنابراین به خاطر وجود چنین ایراداتی است که باید از تشکیل سازمان نظام صنفی چشم پوشی کرد.

وی با اشاره به این که پس پرده تشکیل نظام معلمی تا بحث ایدئولوژی زدایی از آموزش و پرورش مطرح است، می افزاید: مسیر آموزش و پرورش مبتنی بر قانون اساسی، ارزش های دینی، دیدگاه امام(ره) و منویات مقام معظم رهبری است در حالی که ممکن است مسیری که سازمان نظام معلمی می خواهد طی کند با مسیر وزارت آموزش و پرورش مغایرت داشته باشد.

احمدی، در همین زمینه می افزاید: آموزش و پرورش در مسیر درست در حال حرکت است و هیچ ضرورتی برای تشکیل سازمان نظام معلمی نیست. برای ایجاد چنین سازمانی فقط افراد و جاهای خاصی مانند شورای آموزش و پرورش تلاش می کنند که به اعتقاد ما با دیدگاه حاکمیتی آموزش و پرورش زاویه دارند. در واقع با تشکیل سازمان معلمی می خواهند مقداری از بار ایدئولوژی، ارزشی و اخلاقی آموزش و پرورش را کم رنگتر کنند، از این رو اگر ما در این مسیر حرکت کنیم و در کنار نظام آموزش و پرورش نظام دیگری ایجاد کنیم به این معنی است که با دست خود برای نظام آموزش و پرورش ارزشی و اخلاقی مشکل درست کرده ایم.