سفر دکتر رئیسی به شمال آفریقا فضا را برای شکوفایی فرصت‌های جدید فراهم کرد.

نگاهی به آخرین تحولات مراودات میان ایران و مصر در گفت‌وگو با عبدالامیر نبوی/ بهبود روابط با قاهره؛ تدریجی و محتاطانه

به گزارش قدس آنلاین، در همین راستا، مصر از جمله کشورهایی است که گام‌های محتاطانه‌ای را در مسیر ارتقای روابط با ایران برداشته است و به تازگی مذاکراتی میان مسئولان امنیتی دو کشور با وساطت عراق صورت گرفت.

همچنین پایگاه خبری العربی الجدید در گزارشی عنوان کرد: «کمیته مشترک میان دو طرف تشکیل شده و مسئولیت هماهنگی اقدامات مربوط به مسیر بازگشت روابط و مشخص کردن پرونده‌های مورد اختلاف را برعهده دارد».

اگرچه اقدامات و تلاش‌ها برای گسترش روابط از سوی دو کشور در دستور کار قرار دارد، اما به نظر می‌رسد مصری‌ها در این مسیر با احتیاط بیشتری رفتار می‌کنند. 

در همین زمینه، سید عبدالامیر نبوی، پژوهشگر حوزه مسائل مصر در گفت‌وگو با قدس اظهار کرد: ایران و مصر به عنوان دو کشور قدیمی و دارای جایگاه ممتاز تاریخی، تمدنی، ژئوپلتیکی و سیاسی در منطقه خاورمیانه محسوب می‌شوند که رابطه یا عدم رابطه میان این دو کشور آثار و تبعات فراوانی به دنبال دارد. همچنین ایران و مصر در عرصه مسائل منطقه‌ای صاحب نفوذ هستند. طی تحولات یک دهه اخیر، مسئله روابط ایران با کشورهای عربی به‌طور عام و همچنین رابطه ایران و مصر به‌طور خاص از اهمیت مضاعفی برخوردار بوده است. البته مصر همواره موضوع رابطه با ایران را در چارچوب عربی دنبال کرده است، درنتیجه به تنهایی به دنبال بهبود و ارتقای روابط نبوده و سعی کرده حساسیت‌ها، منافع و نگرانی‌های متحدان خود به ویژه عربستان سعودی را رعایت کند. به همین دلیل هم مصر دائماً نوع رابطه ایران با کشورهای عربی از جمله عربستان را با دقت رصد می‌کرد.

نبوی افزود: البته این بدان معنا نیست که مصر مسائل و نگرانی‌های خاص خود را پیگیری نکند، بلکه نحوه نقش‌آفرینی ایران در برخی پرونده‌های مهم منطقه‌ای همچون مسئله فلسطین برای مصری‌ها حائز اهمیت است. بهبود روابط ایران و عربستان که با میانجیگری برخی کشورها به ویژه چین صورت گرفت، یکی از موانع مهم در مسیر بهبود روابط ایران و مصر را برطرف ساخت. چنان‌که اظهاراتی درباره بهبود روابط ایران و امارات نیز مطرح شده است. بنابراین مصر که همواره حساسیت‌ها و منافع همپیمانان خود را درنظر گرفته با وضعیت جدیدی روبه‌رو شده است. در عین حال به نظر می‌رسد برگزاری چندین دور مذاکره میان مقامات امنیتی ایران و مصر که با میزبانی عراق صورت گرفته، در کاهش نگرانی‌های امنیتی طرف مصری مؤثر واقع شده است. بدین ترتیب ما شاهد بهبود تدریجی اما محتاطانه روابط میان دو کشور هستیم. روشن است اگر بهبود روابط مسیر منطقی خود را طی کند و به ارتقای روابط سیاسی و تبادل سفیر میان دو کشور منجر شود، تحول سیاسی مهمی در منطقه خاورمیانه رخ می‌دهد.

دلایل سرعت کند بهبود روابط ایران و مصر 
پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه گفت: بهبود و توسعه روابط ایران و مصر دارای مخالفان و منتقدانی است که رژیم صهیونیستی در رأس آن قرار دارد. اسرائیل مخالف هرگونه بهبود روابط ایران با جهان به طور عام و کشورهای عربی منطقه به طور خاص است و از اقدامات و تلاش‌ها برای تخریب روابط میان ایران و دولت‌های عربی دریغ نمی‌کند. هرچند دنیای عرب از اقدامات ایران برای افزایش مراودات سیاسی و اقتصادی استقبال می‌کند، اما درنهایت احتیاط‌های خاص خود را خواهد داشت. سرعت بهبود روابط ایران و مصر در مقایسه با دیگر کشورهای عربی کندتر است که آن‌هم دو دلیل دارد. دلیل اول به این برمی‌گردد که پرونده‌های مهم در دستور کار میان دو کشور علاوه بر اینکه پرشمار بوده از حساسیت بالایی نیز برخوردار است. مهم‌ترین این پرونده‌ها مربوط به مسئله فلسطین است و درنتیجه مصر از دیرباز نسبت به فلسطین و همچنین نوع رابطه با اسرائیل در چارچوب پیمان کمپ‌دیوید حساسیت دارد. شاید میزان حساسیت برخی کشورهای عربی نسبت به نوع رابطه با رژیم اسرائیل و همچنین گروه‌های فلسطینی به اندازه مصر نباشد. 

نبوی بیان کرد: دلیل دیگر این است که روابط ایران و مصر در چهار دهه گذشته کاملاً قطع بوده و اگرچه از دهه ۷۰ شمسی بهبود یافته، اما بااین حال ارتقای سیاسی چندانی نداشته است. این مسئله سبب شده بود پرونده روابط ایران و مصر در اختیار نیروهای سیاسی طرفین نباشد، بلکه به عنوان یک پرونده امنیتی تلقی شود. بنابراین بهبود روابط دو کشور منوط به تغییر وضعیت پرونده از حالت امنیتی به سیاسی است. در دوره‌های مختلف ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدی نژاد چندبار تلاش‌هایی در راستای توسعه روابط صورت گرفت اما متأسفانه با عدم همراهی و حتی تخریب توسط برخی نیروهای سیاسی داخل ایران مواجه شد. هرچند دیدار میان خاتمی و حسنی مبارک، دیدار احمدی نژاد از قاهره یا دیدار محمد مرسی از تهران در این دوران انجام شده، اما عملکرد برخی از نیروهای سیاسی در داخل کشور مانع مهمی در پیش روی ارتقای روابط بوده است. با این‌حال، به نظر می‌رسد این بار نیروهای سیاسی تندرو و مخالف، رفتار کنترل شده دارند و در مسیر بهبود روابط با عربستان و مصر مانع تراشی نمی‌کنند.  

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.