این روزها بحث ها پیرامون موضوع عادی‌سازی روابط بین ریاض و تل‌آویو بالا گرفته است. گواه این مدعا هم اظهارات سران طرفین است. محمد بن سلمان ولی‌عهد سعودی و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر صهیونیست که هفته پیش برای شرکت در نشست مجمع عموی سازمان ملل به نیویورک رفته بودند، مدعی نزدیکی گام به گام روابط شدند. 

در این مسیر بسیاری ورود یک هیأت سعودی به کرانه باختری که پس از ۳ دهه صورت گرفت را گام نخست ریاض در مسیر سازش تعبیر کردند. این هئیت برای نخستین بار از زمان توافق اسلو، صبح روز گذشته و با هدف دیدار با «محمود عباس» و مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین وارد رام الله شد. همزمان برخی منابع  صهیونیست هدف از سفر هیأت سعودی را بررسی دورنمای عادی سازی روابط با تل آویو در گفت‌وگو با مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین عنوان کردند. عبدالله بن راشد آل خلیفه، سفیر بحرین در آمریکا هم با اشاره به این مسئله گفت: «جهت‌نما» سمت صلح میان ریاض و تل آویو را نشان می‌دهد.

اما این گمانه‌زنی‌ها در باره عادی سازی روابط ریاض و تلاویو درحالی مطرح می شود که سازش بین طرفین با موانع بسیاری روبروست. سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسائل بین‌الملل طی گفت و گو با قدس در این باره گفت: در هفته‌های اخیر پیوستن ریاض به قطار سازش  بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاده است؛ اما از طرفی شرایط داخلی عربستان، شرایط منطقه و جایگاه عربستان در جهان اسلام و شیخوخیت آن به عنوان یکی از بزرگترین و بانفوذترین کشورهای اسلامی و همچنین شراط سیاسی عربستان از سوی مخالفین حاکمیت بن سلمان فعلا شرایط را برای آشکارکردن روابط با اسرائیل فراهم نکرده است.

سازشی که در کوتاه مدت ممکن نیست

وی با اشاره به موانع پیش‌روی شکل گیری چنین توافقی اظهار داشت: توجه داشته باشید که برخی شروط مطرح است که تحقق برخی از آنها برای عربستان کار ساده‌ای نخواهد بود و حتما تحقق این موضوعات نیازمند نظر نهایی آمریکایی‌ها خواهد بود؛ در واقع بحث غنی‌سازی اورانیوم در خاک عربستان، بهره‌مندی ریاض از سلاح‌های برد بلند و مجهز به فن‌آوری مدرن و همچنین قرار گرفتن عربستان زیر چتر حمایتی ناتو از موضوعاتی هستند که رسیدن به توافق در باره آنها در بازه زمانی کوتاه مدت بعید و دور از ذهن به نظر می‌رسد. این در حالی است که شرایط کنونی عربستان هم به گونه‌ای نیست که فرض کنیم از این شروط عقب نشینی خواهد کرد.

کارشناس مسائل غرب آسیا افزود: از طرفی دیگر شروط دیگری از سوی عربستان درباره سرزمین‌های اشغالی مطرح است که ریاض موضوع دو دولتی در سرزمین‌های اشغالی را دنبال می‌کند و در طرف مقابل دولت تندروی نتانیاهو به هیچ عنوان این موضوع را نمی‌پذیرد و این موضوع اساسا در نقشه راه و چارچوب فکری رژیم صهیونیستی جایی ندارد. لذا به دلیل وجود موانعی که در تحقق این مسئله ذکر شد عادی سازی تلاویو و ریاض در کوتاه مدت دور از ذهن خواهد بود.

هدف؛ دوری ریاض از تهران

صدرالحسینی با اشاره به اظهار نظر برخی مقامات کشورهای عربی درباره نزدیک بودن سازش بین ریاض و تلاویو از جمله سخنان اخیر سفیر بحرین در آمریکا تصریح کرد: سخنان برخی مقامات کشورهای عربی که به دلیل عادی سازی با رژیم صهیونیستی زیر بار فشار افکار عمومی قرار دارند حاوی این پیام است که ما در مسیر عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی تنها نیستیم و کشور موثری در جهان اسلام مثل عربستان نیز به زودی ما را در این مسیر همراهی خواهد کرد اما آنچه مشخص است شرایط نه در عربستان، نه در منطقه و نه در سرزمین‌های اشغالی به گونه‌ای نیست که ما عادی سازی بین ریاض و تلاویو را نزدیک و قابل دسترس قلمداد کنیم.

کارشناس مسائل منطقه تاکید کرد: نکته مهم دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که شرایط کنونی دولت نتانیاهو در سرزمین‌های اشغالی به شدت متزلزل است و این شرایط متزلزل از سوی مقامات عربستان سعودی مورد رصد قرار گرفته است و قطعا در تصمیم‌گیری‌های سران ریاض تاثیرگذار خواهد بود.

صدرالحسینی با اشاره به اظهارات مقامات آمریکایی، صهیونیستی و عربستانی در باره عادی سازی روابط و نزدیک بودن آن با وجود موانع گوناگون اظهار داشت: تکرار شدن مسئله چنین مسئله ای طی ماه‌های اخیر ممکن است با هدف ایجاد یک فضاسازی رسانه‌ای در قبال تحکیم روابط بین تهران و ریاض باشد. به نظر می‌رسد برخی رسانه‌های بین المللی و منطقه‌ای تلاش می‌کنند با مطرح کردن این موضوع، برقراری دوباره روابط ایران  و عربستان را از این طریق تحت تاثیر قرار دهند.