امروز رضا مرادصحرایی، هفتادمین وزیر آموزش‌وپرورش می‌گوید تفاوت کاری که دولت سیزدهم با دیگر دولت‌ها برای اجرای سند انجام داده آن است که این سند را نه شعاری و نمایشی که واقعی اجرا کرده است.
براساس اظهارات کارشناسان سند حاضر با واقعیت‌های موجود فاصله دارد و آرمانی است به همین دلیل لازم است توازنی میان آرمان و واقعیت ایجاد شود.
رهبر معظم انقلاب، سه‌شنبه دوازدهم اردیبهشت امسال در دیدار با جمعی از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور با اشاره به وضعیت اجرای سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش پنج توصیه خطاب به مسئولان بیان کردند: «نخست، سند تحول به صورت مستمر تکمیل و به‌روزرسانی شود». «دوم، از سند تحول حمایت قاطع و به اجرای آن کمک شود». «سوم، برای سند تحول که سندی متقن و خوب است بدیل و رقیبی درست نشود». «چهارم، نقشه راه دقیق اجرای سند تحول از ستاد تا مدارس، تهیه و در دولت و مجلس از آن حمایت شود» و «پنجم، در نقشه راه، شاخص‌های قابل اندازه‌گیری معین شود که براساس آن‌ها پیشرفت اجرای سند دائماً رصد شود».
مرادصحرایی در گفت‌وگو با ما به آنچه در این مدت درخصوص سند تحول آموزش‌وپرورش انجام شده است؛ اشاره می‌کند.
تا امروز برای اجرای جامع سند تحول چه کرده‌اید؟ چقدر از محتوای این سند تحقق یافته است؟ می‌شود درصد یا نسبتی را در این خصوص ارائه داد؟
درصدها و نسبت‌ها دقیق نیستند، چون در واقع سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش سیاست‌نامه تحول نظام آموزش‌وپرورش است. کاری که ما در این دولت به دست گرفتیم این بود که این سند را واقعی اجرا کنیم و نه به‌صورت شعاری و نمایشی.
برای این منظور چند کار مهم را رقم زدیم؛ نخستین گام این بود که نگاشت مدرسه‌ای سند استخراج شد و در حال حاضر از آن رونمایی شده است. برای اجرای آن ۵ هزار مدرسه را در مسیر تحول شناسایی کردیم که همه نیز مدارس دولتی بودند و برای این مدارس از طریق خودشان راهبران تحول تربیت کردیم که تعداد آن‌ها به ۱۰هزار نفر رسیده است. این مدارس نیز در سراسر کشور و شهرها پراکنده هستند و الگوی تحول قرار است در آن‌ها به‌منظور الگوسازی پیاده و اجرا شود.
گام دوم نگاشت «حقوق سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش» است. این سند به بیش از ۱۵ قانون نیاز دارد تا بتواند به‌طور کامل اجرا شود. برخی از این قوانین را باید دولت در قالب آیین‌نامه تدوین و به تصویب هیئت‌وزیران برساند. برخی نیز به لایحه و تصویب در مجلس نیاز دارند که همکاران ما در حال تدارک بهترین راهکارها هستند تا مشخص شود لازم است ما قوانینی را جداگانه و یا به صورت یک قانون جامع به مجلس شورای اسلامی ببریم که به‌زودی نتیجه آن معلوم خواهد شد. گام سوم در این خصوص نگاشت نهادی سند تحول است. فصل هشتم این سند همه کشور و دستگاه‌ها را نسبت به آموزش‌وپرورش متعهد کرده است.
وزارت صمت، جهاد کشاورزی، وزارتخانه‌های کشور و ارشاد و علوم، سازمان محیط زیست، سازمان برنامه‌وبودجه، سازمان تبلیغات و... همه بر مبنای سند تحول نسبت به موضوع آموزش‌وپرورش تعهداتی دارند، چون اگر ما بخواهیم آینده کشور را بسازیم باید همه این دستگاه‌ها احساس مسئولیت کنند و آن‌ها هم از نتیجه تحول نظام آموزش‌وپرورش کشور بهره‌مند خواهند شد.
علاوه بر این، پنج پروژه ملی هم استخراج شده به‌عنوان‌مثال می‌توانم به پروژه ملی مهارت اشاره کنم که در آن هر دانش‌آموز باید هرسال یک مهارت را بیاموزد و در این پروژه موضوع بهبود کیفیت هنرستان‌ها، تقویت مراکز فنی‌وحرفه‌ای و امثالهم دیده شده است.
باید به اطلاع شما برسانم فقط در همین پروژه که قرار است به معاون اول رئیس‌جمهور ارائه شود ۱۵ نهاد باید مشارکت کنند تا اجرا شود.
ما یک گام دیگر و نگاشت چهارمی هم داریم که نگاشت رسانه‌ای است و با سازمان صداوسیما در تعامل هستیم که ان‌شاءالله به‌زودی تدوین آن نهایی می‌شود.
در راه اجرای سند با چه چالش‌هایی مواجه‌اید؟ نظام فعلی آموزش‌وپرورش با شرایط فعلی چقدر امکان اجرای سند را دارد؟
مهم‌ترین چالش اجرای سند تحول بنیادین همکاری، هماهنگی، همدلی، همراهی و همسازی دستگاه‌های مرتبط است. اگر دستگاه‌های مسئول و متعهد شده هر دو با ما همراه شوند اجرای سند با چالشی مواجه نخواهد شد.
در مورد نظام آموزش‌وپرورش هم باید گفت سند درواقع برای اصلاح و بهبود و ارتقای همین نظام با ظرفیت‌های آن طراحی شده است.
آیا اساساً می‌توانید موعد و زمانی برای اجرای کامل سند تحول ارائه دهید؟
احکام سند و راهکارهای آن سه دسته‌اند؛ بعضی از آن‌ها آنی تعریف می‌شوند، یعنی یک‌بار اجرا می‌شوند و تمام. بعضی‌ها پیوسته هستند ولی کوتاه‌مدت و گروه سوم احکام پیوسته و بلندمدت هستند که باید ادامه‌دار باشند. مثلاً تضمین کیفیت یک موضوع پیوسته و بلندمدت است و همواره باید اتفاق بیفتد یا رتبه‌بندی قانونی بود که نوشته شد ولی به‌طور پیوسته باید کار را دنبال کنیم.
آیا برای اجرای سند پیش‌بینی بودجه سالانه هم شده است؟
بله؛ این کار انجام‌شده است. مثلاً برای رتبه‌بندی بودجه پیش‌بینی شده و اساساً اجرای سند و احکام میان‌مدت و بلندمدت بدون بودجه سنواتی اجرا نمی‌شود.
ولی به نظر می‌رسد یکی از موضوعات مهم در موضوع رتبه‌بندی معلمان مسئله تأمین بودجه این طرح است. شما چندی پیش گفته بودید برخی نیروهای خرید خدماتی حقوق سال گذشته را نگرفته‌اند. در چنین شرایطی چگونه می‌توان به ادامه مطلوب این موضوع امیدوار بود؟
نمی‌شود این موضوعات را با هم مخلوط کرد. مثلاً یکی از دلایلی که حق‌التدریسی‌ها و حقوق خرید خدمتی‌ها پرداخت نشده، اشکالات آماری و دیر اعلام کردن است. همه این‌ها را به‌صورت زیرساختی داریم حل می‌کنیم. اما رتبه‌بندی معلمان در بودجه‌بندی جاری هیچ مشکلی ندارد چون در بودجه سنواتی نشسته است، اما حق‌التدریس‌ها در بودجه نیامده بود.
نظر شما